Chính trường Brazil tiếp tục rung động vì Petrobras

Thứ Sáu, 20/03/2015, 09:30
Ngày 10/3, cựu Giám đốc điều hành lĩnh vực dịch vụ của Tập đoàn dầu khí quốc gia Brazil Petrobras, ông Pedro Barusco thừa nhận, đảng Lao động cầm quyền của đương kim Tổng thống Dilma Rousseff đã nhận các khoản tiền hoa hồng từ năm 1997 và nhiều khoản tiền lớn bắt đầu từ năm 2004 từ các hợp đồng với tập đoàn dầu khí do nhà nước quản lý này.
Ông Barusco đưa ra những lời khai trên trong bối cảnh Viện Công tố Brazil đã tiến hành điều tra 47 chính trị gia, trong đó có 34 nghị sĩ của lưỡng viện trong Quốc hội bị tình nghi dính líu tới vụ tham nhũng quy mô lớn tại Petrobras.

Phát biểu tại buổi điều trần trước Quốc hội, ông Barusco nêu rõ, từ năm 2003 - 2014, thủ quỹ đảng Lao động João Vaccari đã nhận từ 150-200 triệu USD dựa trên các khoản phần trăm hợp đồng do chính ông nhận được.

Ông Barusco cũng cam kết hoàn trả 97 triệu USD vào kho bạc nhà nước như một phần thỏa thuận giảm nhẹ tội danh mà ông này đạt được với các công tố viên. Ông Barusco cũng khẳng định không biết nhân vật thực sự điều hành mạng lưới tham nhũng này và theo hiểu biết của ông, cựu Tổng giám đốc Maria das Gracas Foster, người đã từ chức cùng với một số quan chức cấp cao tại Tập đoàn Petrobras hồi tháng hai, không có liên quan tới vụ bê bối này.

Về phần mình, đảng Lao động đã phủ nhận việc thủ quỹ của đảng này thảo luận vấn đề tài chính với ông Barusco và cho rằng, đảng này chỉ nhận các khoản tiền ủng hộ hợp pháp. Đảng Lao động cầm quyền cho biết, ông Barusco không đưa ra được bất kỳ bằng chứng nào chứng tỏ ông Vaccari đã nhận hối lộ. Đảng này cho biết sẽ tiến hành kiện ông Barusco.

Trước đó, ngày 7/3, Tòa án tối cao Brazil đã cho phép Viện Công tố mở cuộc điều tra đối với 47 chính trị gia cao cấp - trong đó có 12 Thượng nghị sĩ và 22 Hạ nghị sĩ, phần lớn thuộc liên minh cầm quyền do đảng Lao động dẫn đầu -  bị tình nghi dính líu tới mạng lưới tham nhũng và rửa tiền quy mô lớn trong các dự án dầu khí của Petrobras.

Bê bối tham nhũng tại Petrobras đã làm rung chuyển chính trường Brazil. (Ảnh minh họa: Bidness)

Tuy là người từng đảm nhiệm cương vị Chủ tịch Hội đồng quản trị của Petrobras và là Bộ trưởng Khoáng sản và Năng lượng Brazil vào thời điểm diễn ra vụ hối lộ (tháng 3/2014), nhưng Tổng thống Rousseff không có tên trong danh sách những người bị điều tra. Bà Rousseff khẳng định không hề hay biết việc tham nhũng tại Petrobras và kêu gọi điều tra toàn diện vụ bê bối này.

Gây chú ý nhiều nhất trong danh sách những người bị điều tra của Viện Công tố Brazil phải kể đến Chủ tịch Thượng viện Renan Calheiros và Chủ tịch Hạ viện Eduardo Cunha, thuộc đảng Phong trào Dân chủ Brazil (PMDB), một trong những chính đảng chủ chốt thuộc liên minh cầm quyền của Tổng thống Rousseff.

Ngoài ra còn có Thượng nghị sĩ Fernando Collor, người từng giữ chức Tổng thống Brazil hồi năm 1992, song phải từ chức để tránh bị buộc tội tham nhũng; Nguyên chánh văn phòng nội các, Thượng nghị sĩ Gleisi Hoffman vốn là thân tín của bà Rousseff; cựu Bộ trưởng Năng lượng Edison Lobao; Bộ trưởng Tài chính Antonio Palocci dưới thời cựu Tổng thống Lula da Silva, đồng thời là Chánh văn phòng nội các đầu tiên của bà Rousseff.

Bê bối tham nhũng tại Petrobras bị vỡ lở hồi tháng 3/2014 khi ông Paulo Roberto Costa, cựu Giám đốc bộ phận cung ứng của Petrobras, khai báo với cảnh sát đã nhận tiền hối lộ từ mạng lưới rửa tiền quy mô lớn do những doanh nghiệp xây dựng và kỹ thuật hàng đầu của Brazil là đối tác của Petrobras cấu kết thành lập. Đổi lại, các doanh nghiệp trên có được các hợp đồng béo bở từ Petrobras.

Theo ước tính của cảnh sát, đường dây này đã "hợp pháp hóa" khoảng 4 tỷ USD để hối lộ hàng loạt chính trị gia và quan chức lãnh đạo Petrobras. Một phần số tiền trên, theo các công tố viên, có thể được hối lộ theo hình thức ủng hộ tài chính cho chiến dịch tranh cử của các đảng chính trị, bao gồm đảng Lao động và các đảng khác trong liên minh cầm quyền.

Đến nay, 40 người, trong đó có 3 cựu giám đốc tại Petrobras, đã bị xét xử và 14 người đang bị giam giữ chờ kết án. Nhiều người trong số này là thành viên điều hành các doanh nghiệp xây dựng và kỹ thuật hàng đầu của Brazil và bị buộc tội thành lập mạng lưới để rút tiền từ các hợp đồng của Petrobras cho cá nhân và nhiều chính trị gia khác.

Vụ việc đã làm rung chuyển chính trường Brazil, khiến nhiều người dân bất bình, đồng thời làm ảnh hưởng tới uy tín của chính phủ đương nhiệm do có nhiều chính trị gia trong đảng Lao động cầm quyền bị cáo buộc dính líu. Cảnh sát đang tìm cách thu hồi gần 400 triệu USD từ các công ty tham gia mạng lưới này. Ước tính, cuộc điều tra tham nhũng này sẽ kéo dài trong nhiều năm.

Kim Linh
.
.
.