Bạo lực với phụ nữ ở El Salvador ngày càng gia tăng
Khi cô 12 tuổi, một thành viên băng đảng đã ép cô trở thành bạn gái của hắn. Ba năm sau, khi có hai đứa con và phải đối mặt với những mối đe dọa tử vong và xâm hại liên tục, Maria đã cố gắng tự tử, suýt trở thành nạn nhân của loại tội ác bạo lực khiến phụ nữ hay bé gái tìm cách tự sát. El Salvador là quốc gia duy nhất trên thế giới có luật chống lại loại tội ác này được ban hành vào năm 2012 như là một phần của bộ luật rộng lớn hơn nhằm tìm cách kiềm chế bạo lực chống phụ nữ.
Theo thống kê của chính phủ, 51 trong số 285 vụ bạo lực chống phụ nữ xảy ra trong 6 tháng đầu năm 2018 dẫn đến tự tử. Phần lớn các trường hợp ảnh hưởng đến phụ nữ và trẻ em gái dưới 24 tuổi. Năm 2018, Bộ trưởng Tư pháp El Salvador tuyên bố thành lập một đơn vị mới để giám sát các tội ác liên quan đến bạo lực chống phụ nữ, trẻ em gái, người đồng tính-lưỡng tính và các nhóm khác dễ bị tổn thương.
 |
| Thành viên băng đảng MS-13 ở Mỹ. |
Các nhà chức trách dường như đang dần xoay sở để xoay chuyển tình thế. Tổng số vụ tội ác chống phụ nữ đã giảm 20% trong giai đoạn 2017-2018, xuống còn 383. Và trong 4 tháng đầu năm 2019, số phụ nữ đã chết do tấn công bạo lực ít hơn 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Tình trạng không bị trừng phạt vẫn là một trở ngại ở một đất nước nơi các công tố viên sống trong nỗi sợ bị trả thù từ thủ phạm của bạo lực.
Theo Liên Hiệp Quốc, chỉ có một phần tư các vụ án bạo lực chống phụ nữ đưa ra tòa và chỉ 7% dẫn đến kết án. Và, kể từ khi luật chống phụ nữ tự sát do bạo lực được ban hành, chỉ có 60 trường hợp được điều tra và chỉ có 1 trường hợp bị buộc tội. Phụ nữ phải đối mặt với bạo lực từ các thành viên nam trong gia đình, những người thường có thẩm quyền đối với họ ở đất nước Công giáo, cấu trúc xã hội gia trưởng.
Văn hóa băng đảng bạo lực El Salvador cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc tấn công bạo lực chống phụ nữ. Clarembaux lưu ý: "Các thành viên băng nhóm coi phụ nữ là đối tượng xâm hại tình dục. Phụ nữ thường bị kéo vào xung đột". Ví dụ như trường hợp Maria ban đầu bị ép buộc vào mối quan hệ của cô vì anh trai cô nợ bạn một khẩu súng!
Vấn đề băng đảng El Salvador có nguồn gốc từ Mỹ. Từ khi bắt đầu cuộc nội chiến năm 1980, hàng trăm ngàn người Salvador đã trốn sang Mỹ. Một số người gia nhập vào các băng đảng ở Los Angeles và nhóm tội phạm khét tiếng tàn bạo MS-13 ra đời.
Khi cuộc nội chiến El Salvador kết thúc sau 12 năm, khiến nền kinh tế bị hủy hoại, cơ sở hạ tầng bị phá hủy và 75.000 người thiệt mạng, chính quyền Mỹ đã nhanh chóng trục xuất gần 4.000 thành viên băng đảng có hồ sơ tội phạm trở lại El Salvador. Các tổ chức chính quyền El Salvador bị suy yếu bởi chiến tranh nên không đủ mạnh để kiểm soát hoạt động của băng đảng.
Toral nói: "Nhiều thành viên băng đảng trở lại một xã hội hậu nội chiến, nơi không có gì hoạt động, nơi mà mọi thứ phải được xây dựng lại, nơi chỉ có sự hỗn loạn. Sau đó, rõ ràng là xã hội hỗn loạn sẽ sinh ra bạo lực". Đến năm 2018, hoạt động MS-13 chiếm đến 94% trong số 262 khu đô thị El Salvador.
Ngày nay, bạo lực chống phụ nữ ở El Salvador là một trong những yếu tố chính thúc đẩy họ tìm đến Mỹ một lần nữa. Năm 2016, 65.000 phụ nữ đã cố gắng xin tị nạn ở Mỹ sau khi chạy trốn bạo lực liên quan đến giới tính ở El Salvador và các nước láng giềng của họ là Honduras và Guatemala, cùng nhau tạo nên một khu vực được gọi là Tam giác Bắc (Northern Triangle).
Có lẽ điều đáng lo ngại nhất đối với phụ nữ ở El Salvador trong dài hạn khi vào ngày 29-3-2019 tổng thống Trump tuyên bố cắt giảm 500 triệu USD viện trợ cho El Salvador, Guatemala và Honduras. Do phải đối mặt với bạo lực lan rộng tại quê hương, phụ nữ El Salvador sẽ tiếp tục thực hiện hành trình về phía bắc. Họ chỉ làm điều này vì không có sự lựa chọn. Họ muốn được an toàn.
