Bê bối bủa vây những người thân cận của Tổng thống Brazil

Thứ Tư, 21/10/2020, 11:38
Cho dù Tổng thống Bolsonaro có gây tranh cãi đến đâu thì việc con trai cả của ông có mối quan hệ mật thiết với một băng nhóm khét tiếng bạo lực vẫn khiến cả đất nước bị sốc.


Nỗ lực khắc họa bản thân như một chính trị gia liêm khiết và kiên quyết chống tham nhũng của Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro đã lại một lần nữa lung lay vào ngày 15-10-2020, khi cảnh sát Brazil đã khám xét và bắt giữ một trong những đồng minh thân cận nhất của ông là chính trị gia, đồng thời là Phó Chủ tịch Nghị viện Chico Rodrigues vì tội tham nhũng. 

Đáng xấu hổ hơn, ông Rodrigues đã cố gắng giấu tiền vào… trong quần để qua mắt cảnh sát. Được biết, cuộc bắt giữ này là một phần của chiến dịch điều tra việc biển thủ tiền từ quỹ phòng chống COVID-19 tại Brazil - một trong những quốc gia đang dẫn đầu thế giới về số ca nhiễm và tử vong.

Phó Chủ tịch Nghị viện bị bắt

Theo báo Estado de Sao Paolo, cảnh sát đã tìm thấy 30.000 reais (khoảng 123 triệu VNĐ) được nhét sâu trong quần nghị sĩ bang Romaira. Tờ Revista Crusoe thậm chí còn đi sâu hơn vào chi tiết khi tường thuật lại cuộc khám xét tư gia của nghị sĩ như sau: “Một số tờ tiền thậm chí còn dính cả chất thải. Quả thực là một khung cảnh cực kì nhục nhã”. Đoạn video quay lại cuộc khám xét, cho thấy cảnh sát tìm được 15.000 reias trên người ông Rodrigues. Sau đó, chính tay ông lại rút ra thêm 17.900 reais nữa từ trong quần.

Ông Chico Rodrigues chưa đưa ra bất kì lời giải thích nào cho số tiền cảnh sát tìm thấy trên người ông, nhưng ông đã phủ nhận toàn bộ cáo buộc nhắm vào mình trong tuyên bố mới đây nhất: “Nhà của tôi đã bị xâm phạm chỉ vì tôi đang thực hiện nhiệm vụ của một nghị sĩ Quốc hội đó, là chuyển khoản ngân quỹ dùng để chống COVID-19 đến cho Bộ Y tế. Tôi sẽ sớm chứng minh rằng mình không hề liên quan tới vụ việc này”. Đồng thời, ông Rodrigues cũng khẳng định đây là một chiêu trò đối thủ chính trị sử dụng để hạ bệ ông: “Tôi có một lý lịch trong sạch và đã sống một cuộc đời đáng được tôn trọng. Tôi chưa bao giờ liên quan đến những vụ việc như thế này”.

Nghị sĩ mới bị bắt giữ Chico Rodrigues.

Trái ngược với những tuyên bố đầy tự tin của ông Rodrigues, ông Luis Roberto Barroso, người đứng đầu Toà án Tối cao Liên bang Brazil, đánh giá cuộc điều tra là cực kì cần thiết để quyết định xem ông Rodrigues có lạm dụng chức quyền để biển thủ số tiền vốn được sử dụng để giúp Brazil phòng chống dịch COVID-19 hay không. Lệnh khám xét cũng nêu rõ những dấu hiệu cho thấy ông Rodrigues có hành vi phạm tội liên quan tới quỹ phòng chống dịch COVID-19, cảnh sát không thể truy xuất nguồn gốc hợp pháp của số tiền tìm thấy trên người ông nghị sĩ.

Ông Fernando Bezerra Coelho, Chủ tịch Nghị viện Brazil, xác nhận với CNN ông Rodrigues đã từ chức Phó Chủ tịch để tập trung vào việc bảo vệ danh dự của bản thân. Quyết định từ chức của ông Coelho chính thức được công nhận ngay chiều 15-10-2020. Được biết, quan chức cấp liên bang ở Brazil thường được bảo vệ khỏi các cuộc điều tra hình sự nhờ quyền miễn truy tố của nghị viện.

Đối mặt với những chỉ trích vì đã tin dùng một chính trị gia tham nhũng, Tổng thống Bolsonaro giải thích rằng việc một quan chức cấp cao cũng bị bắt giữ chính là bằng chứng cho thấy ông đã thực hiện lời hứa chống tham nhũng của mình một cách cực kì nghiêm túc.

Con trai ông Bolsonaro - chính trị gia Flavio Bolsonaro.

Không phải vụ duy nhất

Vụ bắt giữ này chưa phải là đòn đánh đau nhất vào danh tiếng cũng như uy tín của vị tổng thống vốn chiến thắng trong cuộc bầu cử nhờ vào những lời hứa dẹp tan nạn tham nhũng. Vào cuối tháng 9-2020, các uỷ viên công tố của Rio de Janeiro đã cáo buộc con trai của ông Bolsonaro là chính trị gia Flavio Bolsonaro vì các tội danh biển thủ từ năm 2007 đến năm 2018, rửa tiền, và cầm đầu một băng nhóm tội phạm với biệt danh “Đội hành hình” của Rio de Janeiro. Nhãn hiệu bánh kẹo Kopenhagen - nơi ông Flavio sở hữu 50% cổ phần - cũng bị khám xét. Theo điều tra của cảnh sát Brazil, Kopenhagen đã chuyển 120.000 USD vào tài khoản của ông Flavio từ tháng 8-2017 đến tháng 1-2018.

Tuy cả đệ nhất phu nhân Michelle lẫn cả 3 người con trai của ông Bolsonaro đều có dính líu đến các cáo buộc tham nhũng nhưng vụ bê bối của người con cả Flavio là nghiêm trọng nhất. Vào cuối năm 2018, báo chí Brazil đã phanh phui khoản tiền khổng lồ được chuyển vào tài khoản ngân hàng của Flavio từ một trong những đồng minh thân cận nhất của mình là cựu sĩ quan Fabricio Queiroz. 

Báo Intercept sau đó đã cho đăng tải hàng loạt đoạn hội thảo giữa những công tố viên khẳng định rằng Queiroz đã kiếm được số tiền này bằng cách nhận vào những nhân viên “ma”, rồi chiếm đoạt luôn khoản lương của những nhân viên không tồn tại này. Nhưng vụ bê bối này đã vạch trần ra một sự thật còn đáng sợ hơn về Flavio và Queiroz: cả hai đều có mối liên hệ khá mật thiết với băng nhóm bán quân sự hiện đang thống lĩnh phần lớn thủ đô Rio de Janeiro.

Tồi tệ hơn, trong suốt một thập kỉ, Flavio đã nhận cả vợ lẫn con của sát thủ Adriano Magalhaes da Nobrega vào làm việc, trong khi Adriano chính là thủ lĩnh của băng đảng bán quân sự bạo lực nhất thủ đô Rio de Janeiro, và cũng chính là những kẻ bị tình nghi giết hại dã man nữ nghị sĩ Marielle Franco. Vụ ám sát nữ nghị sĩ da màu Marielle Franco - người vốn rất được yêu quý cũng như nể trọng sau khi công khai việc mình là người đồng tính tại một đất nước vốn kì thị những người thuộc giới LGBT như Brazil - đã khiến dư luận vô cùng phẫn nộ. 

Ông Flavio biện minh rằng người trực tiếp nhận vợ và con của sát thủ Adriano là Queiroz chứ không phải mình. Những băng nhóm bán quân sự như của Adriano có thành phần chủ yếu là các cựu sĩ quan quân đội và cảnh sát. Tại những khu ổ chuột ở Rio de Janeiro cũng như nhiều thành phố khác ở Brazil, các băng nhóm như ADA và Red Command công khai buôn bán ma tuý và sử dụng vũ khí. Những lực lượng bán quân sự - vốn bắt nguồn từ lực lượng sát thủ của chính quyền độc tài Brazil năm xưa - sẽ tiêu diệt các băng nhóm khác để đoạt lấy địa bàn, thành lập “dịch vụ” bảo kê người dân để cưỡng đoạt tiền của họ…

Flavio Bolsonaro và Fabricio Queiroz, kẻ bị tình nghi bắt tay với Flavio tham nhũng, cũng như có mối liên hệ mật thiết với nhiều băng nhóm tội phạm.

Bất chấp những tai tiếng này, Tổng thống Bolsonaro, người cũng là cựu quân nhân, đã từng công khai khen ngợi các băng nhóm bán quân sự vì đã thay cảnh sát diệt trừ tội phạm. Cả 3 con trai của tổng thống, trong đó người con út Eduardo - người từng công tác trong lực lượng cảnh sát liên bang Brazil - cũng từng tôn vinh các nhóm bán quân sự.

Tuy nhiên, cho dù Tổng thống Bolsonaro có gây tranh cãi đến đâu thì việc con trai cả của ông có mối quan hệ mật thiết với một băng nhóm khét tiếng bạo lực vẫn khiến cả đất nước bị sốc. Đáng kinh ngạc hơn, Queiroz thậm chí còn thân thiết với chính vợ chồng tổng thống. Bằng chứng là tên này đã từng chuyển một khoản tiền mà cơ quan chức năng Brazil nghi là tiền tham nhũng vào tài khoản của đệ nhất phu nhân Michelle Bolsonaro, và đã có rất nhiều tấm ảnh cho thấy Queiroz - người đã kề cận bên Flavio suốt cả một thập kỉ - cũng rất gần gũi với chính Tổng thống Bolsonaro. Một tấm ảnh khác chụp lại cảnh tổng thống đang tươi cười khoác vai một trong những sĩ quan cảnh sát bị tình nghi ám sát nữ nghị sĩ Marielle Franco. Ngoài ra, con trai út của Flavio là Renan Bolsonaro còn hẹn hò với con gái của một sĩ quan cảnh sát đã bị bắt giữ vì liên quan đến vụ ám sát bà Marielle Franco.

Trong quá trình điều tra, cảnh sát Brazil đã nỗ lực tìm hiểu xem tại sao nguồn thu nhập của Queiroz - một cựu sĩ quan cảnh sát và trợ lý cho ông Flavio - lại có thể lớn đến vậy. Nhưng sau khi khẳng định rằng mình kiếm tiền bằng cách mua đi bán lại xe hơi cũ trong một cuộc phỏng vấn rất kì lạ trên truyền hình, Queiroz đã “bốc hơi”. Trong suốt một thời gian dài, cụm từ “Queiroz đâu rồi?” đã trở thành một bức ảnh chế trên Internet. Vào cuối tháng 10-2019, tạp chí lớn nhất Brazil là Veja đã tìm ra tung tích của Queiroz: hắn hiện đang sống trong một khu dân cư giàu có tại thủ đô, ngay sát bệnh viện 5 sao mà hắn thường xuyên lui tới để chữa bệnh.

Ngoài công tác phòng chống dịch COVID-19 kém hiệu quả, ông Bolsonaro hiện đang mất điểm trầm trọng vì những bê bối liên quan đến gia đình ông, cũng như cách ông xử lý những bê bối đó. Người dân Brazil tin rằng tổng thống đã lạm dụng quyền lực của mình để ngăn chặn các cuộc điều tra về những khoản tiền bí ẩn được chuyển vào tài khoản của vợ và con trai mình. 

Ông Bolsonaro thậm chí còn cách chức nhiều sĩ quan cảnh sát có trách nhiệm điều tra Flavio và Queiroz, đe dọa sẽ bãi chức những người đứng đầu lực lượng cảnh sát liên bang tại Rio de Janeiro và thay thế họ bằng những người trung thành với gia đình mình, xoá bỏ thẩm quyền của cơ quan đã phát hiện ra những giao dịch đáng ngờ của Flavio, bí mật gặp gỡ các luật sư biện hộ cho con trai mình ngay tại dinh Tổng thống. 

Một người con trai khác của ông Bolsonaro là chính trị gia Carlos Bolsonaro cũng đang bị tình nghi đã sử dụng thủ đoạn ăn chặn tiền lương của nhân viên “ma” để kiếm lợi. Với những bê bối bủa vây xung quanh, chỉ 9 tháng sau khi đắc cử, mức độ tín nhiệm của ông Bolsonaro đã xuống thấp tới mức kỉ lục. 

Huyền Thi
.
.
.