Bị Tổng thống sa thải, lại lên làm Tổng thống
Bạn lâu năm của Mugabe
Ông Mnangagwa sinh ngày 15-9-1946, có biệt danh là "Ngwena", nghĩa là “Cá sấu”.
Năm 1963, ngay sau khi đảng cầm quyền Zimbabwe hiện đại Zanu-PF được thành lập, ông Mnangagwa là một phần của nhóm lãnh đạo đảng trẻ nhất được cử đến Trung Quốc để huấn luyện quân sự.
Khi trở về, ông đã có biệt danh trên sau khi lãnh đạo một nhóm chiến binh được gọi là “Băng Cá sấu” trong cuộc chiến giành độc lập của đất nước chống lại sự cai trị của người thiểu số da trắng Rhodesia.
Nhóm của Mnangagwa đã cho nổ tung vài đoàn tàu. Ông bị bắt năm 1965 và bị kết án tử hình. Ông đã thoát khỏi án tử vì nhờ các luật sư của ông đã thành công khi nói rằng ông dưới 21 tuổi và do đó không đủ tuổi để treo cổ.
Nhưng ông bị tra tấn dã man và bỏ tù 10 năm, nơi ông gặp và kết bạn với ông Robert Mugabe. Mnangagwa được trả tự do sau khi thụ án và bị trục xuất sang Zambia, nơi ông học luật. Ông đã tiếp xúc gần gũi với Mugabe và được bầu làm trợ lý đặc biệt cho Mugabe năm 1977, trở thành lãnh đạo của cả hai bộ phận dân sự và quân sự của đảng Zanu-PF.
 |
Sau khi Zimbabwe giành được độc lập năm 1980 và ông Mugabe trở thành Thủ tướng, ông Mnangagwa được chỉ định làm Bộ trưởng An ninh nội địa đầu tiên của quốc gia.
Ông Mugabe đã thay đổi Hiến pháp và trở thành Tổng thống vào năm 1987. Từ năm 1988 đến 2000, Mnangagwa kinh qua nhiều vị trí, từng là Bộ trưởng Tư pháp các vấn đề pháp lý và bán quân sự, lãnh đạo Hạ viện và các vị trí khác trong quãng thời gian ngắn.
“Không phải đảo chính”
Khi Mnangagwa thua cuộc bầu cử Quốc hội vào năm 2000, Mugabe bổ nhiệm ông vào một trong những ghế không được bầu trong Quốc hội và sau đó ông được bầu làm Chủ tịch Quốc hội.
Năm 2008, ông Mnangagwa là người chủ trì chiến dịch tranh cử tổng thống của ông Mugabe. Nhà lãnh đạo phe đối lập Morgan Tsvangirai đã giành chiến thắng trong vòng bầu cử đầu tiên. Hàng trăm người ủng hộ phe đối lập đã bị giết trong một chiến dịch bạo lực được cho là do các tổ chức quân sự và an ninh quốc gia.
Ông Tsvangirai rút khỏi vòng hai cuộc bầu cử. Mugabe được tái đắc cử, và Mnangagwa trở thành Bộ trưởng Quốc phòng. Năm 2013, sau khi ông Mugabe tiếp tục giành thêm một nhiệm kỳ tổng thống nữa, ông Mnangagwa được bổ nhiệm làm Phó Tổng thống.
Ngày 6-11 vừa qua, Tổng thống Mugabe đã sa thải ông Mnangagwa và buộc tội ông âm mưu tiếm quyền, bao gồm cả thông qua phép thuật. Và ông Mnangagwa đã trốn khỏi đất nước.
Kể từ đó, hơn 100 quan chức cấp cao ủng hộ ông Mnangagwa đã trở thành đối tượng của các biện pháp kỷ luật bởi một phe liên quan đến vợ của ông Mugabe, bà Grace. Việc sa thải ông Mnangagwa và kết tội những người ủng hộ ông được xem như một động thái để mở đường cho bà Grace Mugabe thành người kế nhiệm ông chồng 93 tuổi của bà.
Nội bộ đảng cầm quyền Zanu-PF hiện bị chia làm 2 phe thân ông Mugabe và Phó Tổng thống Mnangagwa. Ngày 13-11, tướng Constantino Chiwenga từng cảnh báo rằng quân đội sẽ hành động nếu phe thân ông Mugabe không ngừng thanh trừng những người ủng hộ ông Mnangagwa.
Và sáng sớm ngày 15-11, quân đội Zimbabwe đã giành quyền kiểm soát các văn phòng chính phủ. Phát ngôn viên quân đội tuyên bố đây chỉ là hành động nhằm tiêu diệt những tội phạm quốc gia đang làm bất ổn đất nước chứ không phải đảo chính. Đảng cầm quyền Zanu-PF cũng phát đi thông điệp phủ nhận có cuộc đảo chính ở quốc gia này, mà đây chỉ là "cuộc chuyển giao quyền lực không đổ máu”.
Theo nguồn tin của ANA, ngày 15-11, ông Mnangagwa đã đáp chuyến bay xuống căn cứ quân sự Manyame ở thủ đô Harare, sẵn sàng tiếp quản chính quyền từ Tổng thống Robert Mugabe.
Theo báo Anh Miror, Tổng thống 93 tuổi Mugabe và vợ, cùng các quan chức thân cận đã bị quân đội quản thúc ngay tại nhà riêng. Theo ANA, ông Mugabe đang đàm phán với quân đội để cho mình và vợ có thể rời đất nước trong hòa bình, đổi lại việc từ bỏ quyền lực.
Theo các nguồn tin, ông Mnangagwa sẽ là tổng thống lâm thời của Zimbabwe cho đến khi một cuộc bầu cử mới diễn ra.
