Brazil:

Tới lượt Chủ tịch Thượng viện ra đi?

Thứ Hai, 12/12/2016, 14:29

Quyết định hôm 5-12 của Tòa án Tối cao đối với Chủ tịch Thượng viện, đồng nghĩa với việc ông Renan Calheiros phải ra đi và có số phận giống như Chủ tịch Hạ viện Eduardo Cunha - mất chức và đang phải đối mặt với những cáo buộc có liên quan tới tham nhũng.

Quyết định của Tòa án Tối cao được đưa ra trước thời điểm ông Renan Calheiros phải chuẩn bị hầu tòa vì bị cáo buộc nhận hối lộ trong vụ tham nhũng tại Tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras.

Trước đó (1-12), Chủ tịch Thượng viện Renan Calheiros đã chính thức bị điều tra với cáo buộc nhận hối lộ của Petrobras. Theo cáo buộc của cơ quan tư pháp, Chủ tịch Thượng viện Renan Calheiros, đã lợi dụng uy tín và ảnh hưởng của mình để tạo thuận lợi cho Công ty Xây dựng Mendes Junior nhận được những hợp đồng béo bở.

Đổi lại, Công ty Xây dựng Mendes Junior đã trang trải chi phí nuôi một người con ngoài giá thú của ông Renan Calheiros. Sau khi Tòa án Tối cao đưa ra quyết định kể trên, ông Renan Calheiros tuyên bố, bản thân hoàn toàn vô tội, đồng thời khẳng định tin tưởng vào công tác điều tra và hệ thống pháp luật.

Vì ông Renan Calheiros là người thân tín nhất của Tổng thống Michel Temer và là nhân vật có thế lực trong đảng Phong trào Dân chủ Brazil (PMDB) cầm quyền, nên quyết định của Tòa án Tối cao là một đòn giáng mạnh vào Chủ tịch Thượng viện và đảng PMDB.

Ngoài ra, việc cơ quan tư pháp thông báo điều tra ông Renan Calheiros diễn ra trong bối cảnh gia tăng căng thẳng giữa cơ quan lập pháp và cơ quan tư pháp sau khi Hạ viện thông qua dự luật (30-11), trong đó có quy định hạn chế quyền lực của cơ quan tư pháp trong các hoạt động điều tra tham nhũng.

Chủ tịch Tòa án Tối cao Carmen Lucia Antunes đã chỉ trích văn bản này bởi nó cản trở quyền hoạt động độc lập của cơ quan tư pháp, đồng thời tố cáo đây là âm mưu của các thẩm phán thuộc cơ quan lập pháp. Quyết định của Hạ viện cũng vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của dư luận.

Ngày 4-12, hàng chục nghìn người đã xuống đường biểu tình để phản đối tình trạng tham nhũng ở nước này, tại nhiều thành phố lớn như Brasilia, Rio de Janeiro và Sao Paulo. Được biết, cơ quan tư pháp vẫn đang mở rộng điều tra vụ bê bối tham nhũng tại Petrobras. Nhưng ngày 6-12, Thượng viện đã bác quyết định của Tòa án Tối cao đối với ông Renan Calheiros.

Theo giới truyền thông, Viện Kiểm sát liên bang từng ra lệnh bắt 4 chính trị gia cao cấp, trong đó có Chủ tịch Thượng viện Renan Calheiros. Tổng Chưởng lý liên bang Rodrigo Janot là người đệ trình yêu cầu bắt ông Renan Calheiros, theo những bằng chứng do báo chí cung cấp và Tòa án Tối cao thụ lý vụ án đặc biệt này.

Chủ tịch Thượng viện bị Viện Kiểm sát liên bang ra lệnh bắt vì đã cản trở cuộc điều tra tham nhũng tại Petrobras. Bởi theo cáo buộc của cựu Chủ tịch Công ty Transpetro Sergio Machado (bị bắt để phục vụ điều tra về bê bối tại Petrobras), ông đã hối lộ 4 chính trị gia cao cấp và riêng Chủ tịch Thượng viện Renan Calheiros 8,6 triệu USD, để được ngồi vào ghế Chủ tịch Transpetro, công ty trực thuộc Petrobras, chuyên vận chuyển dầu thô và các sản phẩm dầu khí trong 13 năm (từ 2003) và khi đó ông Lula da Silva là Tổng thống.

Vẫn theo tiết lộ của ông Sergio Machado, số tiền hối lộ kể trên được lấy từ chênh lệch giá trong các hợp đồng vận chuyển dầu cho Petrobras mà Transpetro thắng thầu.

Hơn 1 năm trước (30-11-2015), Viện Kiểm sát liên bang từng kiến nghị với Tòa án Tối cao điều tra ông Renan Calheiros bởi nguyên nhân tương tự, nhưng bất thành.

Gần 7 tháng trước (25-5), tờ Folha de Sao Paulo từng tiết lộ một đoạn băng ghi âm cuộc đối thoại giữa Chủ tịch Thượng viện với ông Sergio Machado, trong đó ông Renan Calheiros muốn ngăn cản tiến trình điều tra vụ tham nhũng ở Petrobras.

Ông Renan Calheiros muốn hạn chế việc các nhân chứng khai báo sự thật để đổi lấy sự khoan hồng của pháp luật, vì cho rằng các chính trị gia "rất lo sợ" khi quá trình điều tra được mở rộng.

Điều đáng nói, Chủ tịch Thượng viện là một trong những chính trị gia đang bị điều tra trong vụ bê bối tham nhũng tại Petrobras. Và đây là đoạn băng ghi âm thứ hai được đăng tải sau khi đoạn băng đầu được công bố hôm 23-5 khiến Bộ trưởng Kế hoạch Romero Juca phải từ chức, chỉ 11 ngày sau khi được bổ nhiệm.

Tại thời điểm phải từ chức Bộ trưởng Kế hoạch, ông Romero Juca là đương kim Chủ tịch đảng PMDB của Tổng thống Michel Temer.

Theo cáo buộc của ông Sergio Machado, Tổng thống Michel Temer từng nhận tiền của Công ty Xây dựng Andrade Gutierrez. Luật sư của cựu Tổng thống Dilma Rousseff cũng trình tờ hóa đơn cho thấy, đảng PMDB của ông Michel Temer đã nhận 425.000 USD từ Andrade Gutierrez cho chiến dịch tranh cử năm 2014.

Hơn 2 tháng trước (23-9), Tòa án Tối cao đã bật đèn xanh để mở cuộc điều tra đối với Tổng thống Michel Temer, sau khi họ nhận được những cáo buộc ông có liên quan tới vụ tham nhũng tại Petrobras. Ngoài ra, ông Michel Temer còn bị cựu Bộ trưởng Văn hóa Marcelo Calero tố cáo tham nhũng.

Khắc Tuấn