Cái giá phải trả cho những kẻ hại người phản đối xây đập

Chủ Nhật, 16/12/2018, 09:54
Ngày 29-11, một tòa án ở Honduras đã kết án 7 người vì vụ ám sát năm 2016 đối với nhà vận động quyền đất đai Berta Caceres, người đã phản đối việc xây dựng một đập thủy điện trên vùng đất tổ tiên của bộ lạc Lenca.


7 người đàn ông phải đối mặt với mức án 30 năm tù, trong khi 4 người trong số họ có thể dành nhiều thời gian hơn sau các song sắt vì họ cũng bị kết án cố gắng giết nhà hoạt động Mexico Gustavo Castro, người đang ở cùng bà Caceres khi bọn chúng tiến hành vụ tấn công. Castro bị thương, nhưng sống sót bằng cách giả chết cho đến khi các tay súng rời đi.

Bà Caceres bị bắn chết tại nhà vào ngày 2-3-2016 sau khi nhận được những lời dọa giết vì những thách thức của bà đối với con đập Agua Zarca trị giá 50 triệu USD, đe dọa sẽ di dời hàng trăm người bản xứ Lenca. Bà Caceres đã giành được Giải thưởng Môi trường Goldman danh giá vào năm 2015 vì hoạt động chống lại con đập. 

Trong số những người bị kết tội hôm 29-11 có một nhân viên của Công ty xây dựng DESA đằng sau dự án, một sĩ quan quân sự đang tại chức và một sĩ quan về hưu. Việc kết án được dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 1 năm sau. Một bị cáo đã được miễn tội, phát ngôn viên Tòa án Melvin Duarte cho biết.
Những người biểu tình bên ngoài tòa án ngay trong phiên tòa xét xử những người bị buộc tội giết nhà hoạt động môi trường bản địa Berta Caceres, ở Tegucigalpa, Honduras ngày 29-11

Các tổ chức nhân đạo địa phương và quốc tế đã chỉ trích những cáo buộc là không đủ mạnh vì không đề cập tới các giám đốc điều hành khác của DESA. " Công lý chưa được thực hiện đầy đủ vì các ông chủ của DESA chưa bị điều tra hoặc truy tố, mặc dù họ là những kẻ chủ mưu", Olivia Zuniga, con gái của bà Caceres, nói. DESA không nhận cáo buộc về vụ giết bà Caceres. Giám đốc điều hành của DESA, Roberto David Castillo, đã bị cáo buộc về việc giúp chỉ đạo tội phạm và đang bị xử một cách riêng biệt.

Berta Isabel Cáceres Flores sinh ngày 4-3-1971, là một nhà hoạt động môi trường ở Honduras, lãnh đạo người bản địa kiêm đồng sáng lập và điều phối viên của Hội đồng Các Tổ chức phổ biến và bản địa của Honduras (COPINH). Bà đoạt giải thưởng môi trường Goldman năm 2015, cho "một chiến dịch cơ sở đã áp dụng thành công với công trình xây đập lớn nhất thế giới khi chống việc xây đập Agua Zarca" tại Río Gualcarque.

Bà bị giết chết bởi những kẻ xâm nhập có vũ trang. Một cựu binh sĩ với các đơn vị lực lượng đặc biệt được đào tạo tại Mỹ của quân đội Honduras khẳng định rằng tên của Caceres nằm trong danh sách cần bắn của họ trước khi bị ám sát. 

Tính đến tháng 2-2017, 3 trong số 8 người bị bắt có liên quan đến quân đội ưu tú được đào tạo tại Mỹ, trong đó 2 người được đào tạo tại Fort Benning, Georgia, Mỹ, trường cũ của châu Mỹ (SOA), đổi tên thành WHINSEC, liên kết với hàng ngàn vụ giết người và vi phạm nhân quyền bởi các sinh viên tốt nghiệp của nó ở Mỹ Latinh.

Vào tháng 11-2017, một nhóm các chuyên gia pháp lý quốc tế đã công bố một báo cáo tìm kiếm "sự sơ suất cố ý của các tổ chức tài chính" như Ngân hàng Trung ương về hội nhập kinh tế (CABEI), Tổ chức tài chính phát triển Hà Lan (FMO) và Finnfund, người theo đuổi chiến lược với các cổ đông, giám đốc điều hành, quản lý và nhân viên của DESA, các công ty bảo mật tư nhân làm việc cho DESA, các quan chức nhà nước và các cơ quan an ninh quốc gia "để kiểm soát, trung hòa và loại bỏ bất kỳ sự phản đối nào".

12 nhà hoạt động môi trường đã thiệt mạng tại Honduras vào năm 2014, theo nghiên cứu của Global Witness, nơi trở thành quốc gia nguy hiểm nhất trên thế giới cho các nhà hoạt động bảo vệ rừng và sông. Vụ giết bà Caceres là trường hợp thứ ba, bởi trước đó có 2 nhà hoạt động môi trường cũng bị giết chết trong cùng một tháng.

Kim Sang
.
.
.