Chất độc thần kinh: Nỗi ám ảnh của nhân loại

Thứ Hai, 23/04/2018, 17:20
Vụ tấn công vào thị trấn Douma, Syria ngày 8-4 vừa qua khiến 70 người thiệt mạng và khoảng 500 người bị thương. Song điều khiến người ta lo ngại hơn cả là Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết có nhiều dấu hiệu liên quan chất độc đã được sử dụng tại đây.


Nhiều loại chất độc hóa học đã được nghiên cứu và đưa vào sử dụng với nhiều mục đích khác nhau trong quân sự, y tế, nông nghiệp... Trong đó, chất độc thần kinh được coi là một trong những chất độc gây chết người nhanh và tàn bạo nhất. Hãy cùng tìm hiểu 2 chất độc thần kinh: sarin và chlorine.

Đúng với tên gọi của nó, chất độc thần kinh gây tác động đến hệ thần kinh. Các chất này có thể ở dạng khí, lỏng hoặc keo, xâm nhập vào cơ thể qua da và hô hấp. Một đặc điểm chung của các chất độc thần kinh, đó là chúng rất độc và gây ngộ độc rất nhanh. 

Thông thường, sự xâm nhập chất độc qua đường hô hấp sẽ gây tác dụng rất nhanh do phổi chứa nhiều mạch máu, chất độc có thể nhanh chóng phân tán theo đường máu và đi đến các cơ quan, đặc biệt là cơ quan hô hấp, giết chết con người hoặc để lại những di chứng sức khỏe tồi tệ chỉ với một lượng rất nhỏ.

Hơn 1.400 người Syria trong đó có nhiều trẻ em thiệt mạng trong cuộc tấn công nghi sử dụng chất độc thần kinh năm 2013.

Chất độc thần kinh sarin là loại chất hóa học trong suốt, không màu, không mùi, không vị, thường được lưu trữ ở dạng lỏng. Tuy nhiên, trong phần lớn các cuộc tấn công, chất độc này được bốc hơi thành dạng khí để dễ dàng phát tán ra môi trường. Bởi đặc tính không màu, không mùi, không vị, các nạn nhân rất khó nhận ra thời điểm họ bắt đầu nhiễm chất độc Sarin.

Những triệu chứng nhiễm độc đầu tiên bao gồm sổ mũi, đau mắt, chảy nước dãi, đổ mồ hôi nhiều, thở nhanh, tiểu tiện liên tục và buồn nôn. Khi phơi nhiễm lượng lớn sarin, nạn nhân có thể bị mất ý thức, toàn thân tê liệt, co giật và suy hô hấp. Tất cả các triệu chứng này sau đó sẽ dẫn tới tử vong. 

Nếu nạn nhân hít phải khí sarin với liều lượng chỉ 200 mg sẽ không đủ thời gian xuất hiện các triệu chứng mà tử vong chỉ trong vài phút. Hiện sarin bị Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) liệt kê vào danh sách vũ khí hóa học thần kinh và bị cấm sử dụng hoàn toàn trong bất cứ hoàn cảnh nào.

Trong khi đó, chlorine là một hóa chất không những không bị cấm mà ngược lại, khá phổ biến trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Nhưng ở dạng khí nó có màu vàng lục nhạt và nặng hơn không khí khoảng 2,5 lần, có mùi hắc khó ngửi và là chất độc cực mạnh. 

Ngộ độc chlorine có thể xảy ra khi con người nuốt hay hít phải chất chlorine. Khi đó chlorine sẽ phản ứng với nước, bao gồm cả nước trong hệ tiêu hóa để tạo ra acid hydrochloric và acid hydrochlorus. Cả hai hợp chất này đều cực kỳ độc hại đối với con người.

Chlorine kích thích hệ hô hấp, đặc biệt ở trẻ em và người cao tuổi. Trong trạng thái khí, nó kích thích các màng nhầy và khi ở dạng lỏng nó làm cháy da. Trong môi trường có nồng độ clo cao có thể tạo ra sự phồng rộp phổi, hay sự tích tụ của huyết thanh trong phổi. Mức độ phơi nhiễm thấp kinh niên làm suy yếu phổi và làm tăng tính nhạy cảm của các rối loạn hô hấp. Trong Thế chiến I, chlorine từng được sử dụng như một vũ khí hóa học.

Dù đã bị liệt vào danh sách vũ khí giết người hàng loạt, song ngày càng có nhiều người dân vô tội phải chết vì việc sử dụng trái phép các chất độc này với mục đích khủng bố, lợi ích nhóm, chiến tranh... Do đó, cần kiểm soát chặt chẽ việc sản xuất và lưu hành các chất độc gây chết người này càng sớm càng tốt.

Phương Huyền
.
.
.