Chile tái điều tra nguyên nhân cái chết của đại thi hào Pablo Neruda

Và theo giả thuyết mới được các nhà điều tra Chile đưa ra, nguyên nhân thật sự dẫn tới cái chết của ông Pablo Neruda không phải là căn bệnh ung thư, mà có thể do bị người ngoài tiêm một số chất chưa xác định vào dạ dày. Các nhà điều tra cũng quan tâm tới chi tiết làm tăng khả năng đại thi hào bị sát hại - ông chết chỉ một ngày trước khi di cư tới Mexico theo lời mời trước đó để lãnh đạo phong trào phản kháng thế lực độc tài.

Theo giới truyền thông, hơn 10 tháng trước (21-1), chính phủ Chile thông báo mở cuộc điều tra mới nhằm làm rõ cái chết của ông Pablo Neruda để xác định xem có liên quan đến chính quyền độc tài Augusto Pinochet hay không. Khi đó, phát biểu với giới truyền thông, người đứng đầu cơ quan nhân quyền của Chính phủ Chile Francisco Ugas cho biết, có những bằng chứng rõ ràng cho thấy, đại thi hào bị đầu độc và rất có thể có sự can thiệp của đặc vụ Augusto Pinochet trong cái chết này. Do đó, các nhà điều tra sẽ tìm dấu tích của các kim loại nặng hoặc chất vô cơ trong hài cốt của ông Pablo Neruda, cũng như nghiên cứu các tổn hại ở cơ và tế bào do chất hóa học gây ra nhằm xác định chính xác nguyên nhân trực tiếp hoặc gián tiếp dẫn tới cái chết của đại thi hào.

Nhà thơ cách mạng người Chile, ông Pablo Neruda.

Đại thi hào Pablo Neruda có tên thật là Neftali Ricardo Reyes Basoalto, sinh năm 1904 và chết năm 1973 với kết luận được công bố là do biến chứng ung thư tiền liệt tuyến. Ngoài giải thưởng Nobel Văn học năm 1971, ông Pablo Neruda còn được nhận giải thưởng Lenin Hòa bình và bằng Tiến sĩ danh dự của Đại học Oxford, Anh.

Hơn 4 năm trước (2-6-2011), Tòa án Chile từng quyết định mở cuộc điều tra làm rõ nguyên nhân cái chết của ông Pablo Neruda, người được coi là biểu tượng của quốc gia Nam Mỹ này. Bởi đại thi hào đột ngột ra đi ngày 23-9-1973, chỉ 2 tuần sau cuộc đảo chính của nhà độc tài quân sự Augusto Pinochet. Và cái chết của ông Pablo Neruda, người gần như bị giới quân sự quản thúc tại gia, đã không chịu cảnh tù đày hoặc bị sát hại công khai giống như một số lãnh đạo Đảng Cộng sản khác. Cơ quan tư pháp Chile khi đó đã nhận được đơn kiện do Đảng Cộng sản Chile nộp, yêu cầu làm rõ nguyên nhân cái chết của ông Pablo Neruda. Bởi ông Pablo Neruda là Ủy viên Trung ương Đảng Cộng sản Chile, nghị sĩ và ứng cử viên tổng thống, là bạn và người ủng hộ nhiệt thành Tổng thống Salvado Allende, được đánh giá là một trong những người có ảnh hưởng nhất đối với nền văn hóa Mỹ Latinh.

Hơn 2 năm trước (8-4-2013), cơ quan chức năng đã cho khai quật mộ ông Pablo Neruda (được chôn ở một địa điểm trong một tòa nhà bảo tàng ở Isla Negra, được chôn cùng người vợ thứ ba, bà Matilde Urrutia) để tìm kiếm dấu vết còn lại của chất độc nhưng không thu được kết quả. Khi đó, Thẩm phán Mario Carroza tuyên bố, chúng tôi khai quật mộ để xét nghiệm thi thể nhà thơ có bị đầu độc hay không.

Cũng theo Thẩm phán Mario Carroza cho biết, những người tham gia khai quật và xét nghiệm vẫn là các chuyên gia pháp y từng khám nghiệm hài cốt cố Tổng thống Salvador Allende. Tuy nhiên, chính phủ Chile vẫn quyết định mở cuộc điều tra mới sau khi cựu thư ký kiêm tài xế của đại thi hào, ông Manuel Araya tiết lộ các bằng chứng cho thấy, ông Pablo Neruda đã bị đầu độc.

Theo lời kể của ông Manuel Araya, ông Pablo Neruda, một trong những nhà thơ vĩ đại nhất trong thế kỷ XX của các nước nói tiếng Tây Ban Nha, được các dân tộc Mỹ Latinh tôn vinh, đã bị mật vụ của chế độ độc tài Augusto Pinochet cải trang thành bác sỹ tiêm một chất độc chết người tại bệnh viện Santa Maria ở thủ đô Santiago, song các cuộc điều tra đều chưa chứng minh được giả thuyết này.