Cuộc đấu tranh đòi xóa bỏ "hệ thống giám hộ" của phụ nữ Arab Saudi

Thứ Năm, 06/10/2016, 08:58
Hàng ngàn người Arab Saudi đã ký vào bản kiến nghị trực tuyến kêu gọi Chính phủ bãi bỏ quy định giám hộ đối với phụ nữ. Theo quan niệm truyền thống ở nước này, để có thể đi du lịch, kết hôn, đi làm, học hành, phụ nữ phải được sự cho phép của người giám hộ nam giới.


Những tiếng nói đòi bình quyền

"Phụ nữ nên được đối xử như một công dân với đầy đủ quyền và trách nhiệm. Đây không chỉ là vấn đề của phụ nữ mà chính nó cũng gây áp lực đến những người đàn ông", nhà hoạt động nhân quyền Aziza Al-Yousef - người đi đầu trong cuộc đấu tranh chống lại quy định về giám hộ trong hơn một thập kỷ qua nói với phóng viên tờ Guardian (Anh).

Yousef và một số nhà hoạt động khác đã tổ chức những cuộc hội thảo, nghiên cứu về hệ thống giám hộ để tìm giải pháp giải quyết vấn đề. Tổ chức Giám sát nhân quyền (HRW) đã ủng hộ phong trào này.

Nhiều công việc hàng ngày, phụ nữ Arab Saudi cần phải có sự cho phép của người giám hộ nam giới.

Theo quy định ở Arab Saudi, rất nhiều công việc hàng ngày, phụ nữ cần phải có sự cho phép của người giám hộ nam giới. Người giám hộ thường là cha hoặc chồng (với người phụ nữ đã kết hôn), một góa phụ có thể phải xin phép con trai mình trước khi thực hiện quyết định nào đó trong cuộc sống. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, một phong trào phản đối quy định giám hộ đối với phụ nữ ra đời và nhận được sự ủng hộ của nhiều người.

Hala Aldosari, nhà nghiên cứu về sức khỏe phụ nữ, một chuyên gia của HRW, người đã ký tên vào bản kiến nghị trực tuyến nói rằng, việc này nhận được sự ủng hộ của phụ nữ ở mọi lứa tuổi và thành phần trong xã hội. "Trong hai ngày, bản kiến nghị trực tuyến đề nghị kết thúc hệ thống giám hộ đối với phụ nữ đã nhận được sự ủng hộ của khoảng 2.500 phụ nữ. Kiến nghị trên cũng nhận được 14.682 chữ ký sau khi được đẩy lên Twitter", Aldosari nói.

Hệ thống giám hộ đi ngược lại với sự phát triển xã hội

Được biết, Chính phủ Arab Saudi đã hai lần điều chỉnh những quy định liên quan đến phụ nữ vào năm 2009 và năm 2013. Theo đó, vai trò của phụ nữ Arab Saudi được nâng cao. Phụ nữ được làm việc, bổ nhiệm vào ban cố vấn của nhà vua, được bầu cử, ứng cử trong các cuộc bầu cử ở địa phương. Tuy nhiên, những cải cách này mới chỉ đảm bảo được một số quyền cơ bản nhất cho phụ nữ.

Đầu năm nay, Chính phủ Arab Saudi đã xác định tầm nhìn phát triển đất nước vào năm 2030. Theo đó, sự phát triển kinh tế quốc gia sẽ giảm dần sự phụ thuộc vào dầu mỏ, kêu gọi nữ giới tham gia nhiều hơn vào thị trường lao động. Tuy nhiên, hệ thống giám hộ đã đi ngược lại sự phát triển khi một số nhà tuyển dụng yêu cầu phụ nữ khi đi xin việc làm phải có xác nhận đồng ý của người giám hộ.

Một số nhà tuyển dụng yêu cầu phụ nữ khi xin việc làm phải có xác nhận đồng ý của người giám hộ.

Theo Hamid M Khan, giảng viên Đại học South Carolina, nhiều thành viên của gia đình hoàng gia Saudi có ý tưởng cải cách, thay đổi những quy định cũ nhưng phần lớn các giáo sĩ cao cấp lại không thích sự thay đổi. "Nhiều người trong gia đình hoàng gia (không phải là tất cả nhưng có một số lượng đáng kể) cho rằng, quy định về hệ thống giám hộ thực sự mệt mỏi", Khan nói.

Yousef cho biết, một số giáo sĩ Arab nổi tiếng cũng đã ký tên thỉnh nguyện vì họ tin rằng, hệ thống giám hộ không được bắt nguồn từ luật Hồi giáo. "Những giáo sĩ ủng hộ việc xóa bỏ hệ thống giám hộ tuyên bố rằng, đây không phải là tôn giáo, tất cả là các quy định của chính phủ và nên được thay đổi" Yousef nói.

Trước đó, Chính phủ Arab Saudi từng có thay đổi cho phép phụ nữ đã ly hôn hoặc góa phụ tự chủ trong việc quản lý công việc gia đình, chẳng hạn như đăng ký học cho con, thực hiện các thủ tục y tế… mà không cần sự chấp thuận của người đàn ông hoặc sự cho phép của tòa án. Đây cũng được đánh giá là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao quyền hạn của phụ nữ.

heo tờ Al Riyadh, cuộc sống của phụ nữ đã ly hôn hoặc góa chồng, đặc biệt là đối với những người nuôi con một mình gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống. Sau khi ly hôn, người đàn ông có thể dễ dàng tái hôn, nhưng cuộc sống của người phụ nữ vẫn phụ thuộc rất nhiều vào chồng cũ. "Phụ nữ độc thân ở Arab Saudi phải đối mặt với nhiều khó khăn. Những thay đổi này sẽ giải quyết được cả vấn đề pháp lý và văn hóa", Dalia, một phụ nữ đã ly dị chồng nói.

Tường Phạm (tổng hợp)
.
.
.