Cựu Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy sẽ bị điều tra?

Thứ Năm, 07/06/2018, 10:10

Nhiều người cho rằng, cựu Thủ tướng Mariano Rajoy sẽ bị điều tra xung quanh cáo buộc đảng Nhân dân (PP) vừa bị kết án có liên quan đến một vụ tham nhũng lớn.

Mặc dù đã tuyên thệ nhậm chức tân Thủ tướng hôm 2-6 dưới sự chủ trì của Nhà vua Felipe VI tại Cung điện Zarzuela gần thủ đô Madrid, nhưng lãnh đạo đảng Xã hội đối lập, ông Pedro Sanchez vẫn chưa hoàn toàn nắm quyền.

Bởi danh sách tân nội các chưa được công bố và ông Pedro Sanchez sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong vai trò Thủ tướng, do đảng Xã hội chỉ nắm 84 trong tổng số 350 ghế tại Quốc hội.

Ông Pedro Sanchez trở thành Thủ tướng thứ 7 của Tây Ban Nha kể từ khi nước này quay trở lại nền dân chủ vào cuối những năm 1970 của thế kỷ trước, sau chế độ độc tài của ông Francisco Franco.

Ông Pedro Sanchez giành chiến thắng (với 180 phiếu thuận, 169 phiếu chống và 1 phiếu trắng) trong cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm ở Quốc hội đối với Thủ tướng Mariano Rajoy hôm 1-6. Và đây là lần đầu tiên một nhà lãnh đạo đang tại vị bị Quốc hội phế truất trong 4 thập kỷ qua ở Tây Ban Nha.

Tân Thủ tướng Pedro Sanchez cam kết giải quyết các vấn đề cấp bách của xã hội, và sẽ giải tán Chính phủ, muộn nhất là sau 12 tháng nữa, để dọn đường cho một cuộc bầu cử Quốc hội trước thời hạn.

Ông Pedro Sanchez tuyên thệ nhậm chức tân Thủ tướng Tây Ban Nha hôm 2-6.

Theo giới truyền thông, đảng Xã hội đã kiến nghị bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với Thủ tướng Mariano Rajoy sau khi đảng Nhân dân (PP) cầm quyền bị tòa án kết tội hưởng lợi từ những quỹ bất hợp pháp trong một đường dây hối lộ liên quan tới các cựu quan chức của đảng PP trong giai đoạn 1999-2005.

Ngày 1-6, ông Mariano Rajoy và chính phủ của mình đã bị Quốc hội phế truất sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm, chỉ một ngày sau khi đảng PP bị kết án dính dáng tới một vụ tham nhũng lớn.

Theo cáo buộc của tòa, đảng PP đã dung túng cho công ty sân sau trong mua sắm Chính phủ và có quỹ đen không khai báo. Được biết, tuy một số đảng viên đảng PP đã bị kết án với hàng chục năm tù vì tham nhũng (cùng khoản phạt 240.000 euro), nhưng ông Mariano Rajoy vẫn không từ chức, cho dù có nguy cơ bị Quốc hội bỏ phiếu bất tín nhiệm.

Theo hãng AP, sau khi đảng Quốc gia Basque (PNV) tuyên bố không tiếp tục ủng hộ đảng PP, ông Mariano Rajoy đã không có mặt ở nghị trường vào sáng 1-6 và ăn trưa tới 8 giờ đồng hồ ở một nhà hàng thuộc khu trung tâm thủ đô Madrid.

Người được PNV ủng hộ thay thế ông Mariano Rajoy là lãnh đạo đảng Xã hội Pedro Sanchez. Ngay sau khi biết tin, ông Mariano Rajoy lập tức cáo buộc đảng Xã hội theo chủ nghĩa cơ hội, và tuyên bố đảng này cũng từng dính tới tham nhũng. Đồng thời cáo buộc ông Pedro Sanchez đã lợi dụng cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm, để tự "đăng quang", không phải thông qua bầu cử.

"Ông Sanchez nôn nóng trở thành Thủ tướng, ông ấy muốn làm Thủ tướng nhưng không phải thông qua bỏ phiếu, bởi biết không bao giờ có thể thắng cử", ông Mariano Rajoy nhấn mạnh.

Ông Rajoy bắt tay tân Thủ tướng Sanchez sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm hôm 1-6.

Đáp lại những phát ngôn của ông Mariano Rajoy, ông Pedro Sanchez đã chỉ trích người tiền nhiệm không chịu nhận trách nhiệm trong vụ tham nhũng của đảng PP, sau khi Tòa hình sự phúc thẩm tuyên 33 năm tù đối với cựu thủ quỹ Luis Barcenas, người từng là đồng minh thân cận của ông Mariano Rajoy.

Theo lời khai của ông Luis Barcenas, nhiều đảng viên cấp cao biết rõ những vụ đóng góp trái phép. Tờ El Mundo từng đưa tin, ông Mariano Rajoy thường xuyên liên hệ với ông Luis Barcenas, người phải từ chức từ năm 2009 do dính líu đến nghi án rửa tiền và che giấu 22 triệu euro trong tài khoản ngân hàng Thụy Sĩ.

Ông Luis Barcenas thừa nhận, đã đưa 25.000 euro cho ông Mariano Rajoy và Tổng Thư ký đảng PP Maria Dolores de Cospedal năm 2010.

Gần 1 năm trước (26-7-2017), ông Mariano Rajoy trở thành Thủ tướng Tây Ban Nha đầu tiên phải ra làm nhân chứng trong vụ án tham nhũng của đảng PP.

Khi đó, ông Mariano Rajoy tuyên bố "không biết gì về chuyện đổi hợp đồng lấy lại quả của đảng PP". Ông Mariano Rajoy từng là Phó Tổng thư ký của đảng PP trong giai đoạn 1990-2003, và từng phải làm chứng trong vụ án tham nhũng của 37 chính trị gia và doanh nhân bị cáo buộc dính líu tới các vụ "đổi hợp đồng lấy lại quả".

Ngày 24-5, Tòa án quốc gia Tây Ban Nha tuyên bố, phát hiện một đường dây hối lộ liên quan tới các cựu quan chức của đảng PP trong giai đoạn 1999-2005.

Tuy không bị xét xử liên quan trực tiếp, nhưng đảng PP bị cho đã hưởng lợi từ các quỹ bất hợp pháp có được từ đường dây kể trên. Và đây là lần đầu tiên một đảng cầm quyền tại Tây Ban Nha bị chứng minh là có tội tại tòa.

Phát biểu khi phiên tòa hôm 26-7-2017 được truyền hình trực tiếp, ông Pedro Sanchez coi đó là "một ngày đen tối cho nền dân chủ", khi lần đầu tiên Thủ tướng đương nhiệm phải giải trình về tình trạng tham nhũng trong đảng của mình.

Mạnh Phong