Cựu Tổng giám đốc IMF Rodrigo Rato phạm tội rửa tiền?

Thứ Năm, 23/04/2015, 08:00
Ngay sau khi tờ El Pais của Tây Ban Nha đưa tin (16/4) về vụ bắt giữ cựu Tổng giám đốc Qũy Tiền tệ Quốc tế (IMF) Rodrigo Rato với cáo buộc rửa tiền, xứ sở bò tót đã "lên cơn sốt". Bởi đây không phải lần đầu tiên danh tính của ông Rodrigo Rato được dư luận nhắc tới. 

Ngoài ra, kể từ khi ông Horst Koehler rời chiếc ghế Tổng giám đốc IMF để tranh cử chức Tổng thống Đức đến nay (tháng 3/2003), cả 3 người kế vị đều phải đương đầu với những cáo buộc khác nhau. 

Trước khi ông Rodrigo Rato bị điều tra về hoạt động rửa tiền gần 8 tháng (27/8/2014), Tòa án Tư pháp của Pháp đã quyết định mở cuộc điều tra chính thức đối với đương kim Tổng Giám đốc IMF Christine Lagarde vì liên quan đến vụ kiện khi bà còn là Bộ trưởng Tài chính Pháp dưới thời Tổng thống Nicolas Sarkozy.

Còn cựu Tổng giám đốc IMF Dominique Strauss-Khan thì thân bại danh liệt sau khi ông bị bắt gần 4 năm trước (tháng 5/2011) vì bê bối tình dục với cô hầu phòng Nafissatou Diallo ở khách sạn Softiel, Mỹ.

Ông Rodrigo Rato khi bị bắt hôm 16/4.

Theo tờ Telegraph, khoảng 16h ngày 16/4, cảnh sát và nhân viên của Hải quan, một bộ phận của cơ quan thuế Tây Ban Nha đã khám xét tư dinh của ông Rodrigo Rato tại khu phố cao cấp Salamanca của Madrid. Và cựu Tổng giám đốc IMF đã bị bắt với cáo buộc rửa tiền và gian lận. Bộ trưởng Kinh tế Tây Ban Nha Luis de Guindos đã từ chối bình luận về vụ điều tra này bởi ông có nhiệm vụ giữ bí mật các thông tin, đồng thời khẳng định, tất cả các cơ quan nhà nước phải tuân thủ mọi thủ tục pháp lý.

Ông Rodrigo Rato trở thành tâm điểm chú ý của dư luận sau khi không phủ nhận thông tin cho rằng, đã lợi dụng ân xá thuế năm 2012 của chính phủ Tây Ban Nha để kê khai tài sản. Mặc dù ông Rodrigo Rato đã xin được miễn thuế và đây là một hoạt động hợp pháp, nhưng cựu Tổng giám đốc IMF vẫn bị Cơ quan phòng chống rửa tiền (Sepblac) Tây Ban Nha cáo buộc đã "rửa tiền bẩn" ở nước ngoài trước khi khai thuế, đặc biệt là các tài khoản cá nhân ở Gibraltar và quần đảo Virgin, những nơi được coi là thiên đường trốn thuế.

Ngoài ra, ông Rodrigo Rato còn bị cáo buộc về hành vi lạm dụng thẻ tín dụng tại 2 ngân hàng Caja Madrid và Bankia, nơi cựu Tổng giám đốc IMF từng làm Chủ tịch. Cựu Tổng giám đốc IMF cũng đang bị điều tra vì liên quan đến vụ ngân hàng Bankia, một trong những ngân hàng lớn nhất Tây Ban Nha niêm yết trên thị trường chứng khoán với sự gian lận và giả mạo các tài liệu.

Tên gọi đầy đủ của ông Rodrigo Rato là Rodrigo de Rato y Figaredo. Trước khi trở thành Tổng giám đốc IMF (từ tháng 7/2004 đến tháng 12/2007), ông Rodrigo Rato từng làm Bộ trưởng Tài chính Tây Ban Nha (1996-2004) và từng được coi là một trong những ứng cử viên sáng giá cho chiếc ghế Thủ tướng của nước này.

Gần 3 năm trước (9/5/2012), mặc dù là ngân hàng thương mại lớn thứ 4, là ngân hàng cho vay đầu tư vào bất động sản lớn nhất Tây Ban Nha, nhưng Bankia vẫn bị quốc hữu hoá, sau khi Chính phủ Tây Ban Nha chi 4,5 tỷ euro để sở hữu 45% cổ phần và điều hành mgân hàng này. 

Theo thống kê, ngân hàng Bankia có thể nắm giữ 10% lượng tiền gửi của hệ thống ngân hàng Tây Ban Nha (khoảng 328 tỷ euro). Và nếu chính phủ không động thủ, ngân hàng Bankia sẽ bị phá sản bởi đã cho vay hơn 37,5 tỷ euro đầu tư vào bất động sản, trong đó nợ xấu, khó đòi chiếm tỷ lệ lớn.

Điều đáng nói là trước đó, IMF từng cảnh báo có 10 ngân hàng Tây Ban Nha (không nêu đích danh) phải sớm tái cơ cấu, nếu không sẽ phá sản. Trước đó (năm 2011), ngân hàng Bankia công bố lợi nhuận 309 triệu euro, nhưng sau khi ông Rodrigo Rato từ chức, ngân hàng này lại công bố thua lỗ 3 tỷ euro.

Theo giới truyền thông, sau khi rời ghế Tổng giám đốc IMF (tháng 12/2007), ông Rodrigo Rato được nhiều tổ chức tín dụng Tây Ban Nha mời làm cố vấn cao cấp, nhưng cựu Bộ trưởng Tài chính đã quyết định làm chủ Đề án thành lập ngân hàng Bankia - được thành lập trên cơ sở sáp nhập 7 quỹ tín dụng địa phương. Trong đó Caja Madrid (nắm 52,06% cổ phần) tương đối khỏe, 6 quỹ tín dụng còn lại đều yếu bởi hầu hết các khoản cho vay đều đầu tư vào bất động sản, thuộc dạng nợ khó đòi.

Sau khi thành lập (tháng 12/2010), Bankia đã thành công trong việc phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO tháng 7/2011) với việc huy động 3,3 tỷ euro. Đây là 1 trong những đợt IPO hiếm hoi ở Tây Ban Nha trong năm 2011. 

Giới chuyên môn cho rằng, nếu không có mối quan hệ sâu rộng với quan chức chính phủ của ông Rodrigo Rato, ngân hàng Bankia khó huy động được 3,3 tỷ euro. Nhưng Bankia lại là một trong những ngân hàng lớn nhất Tây Ban Nha niêm yết trên thị trường chứng khoán với sự gian lận và giả mạo các tài liệu.

Tuệ Sỹ
.
.
.