Cựu Tổng thống Brazil Lula da Silva tranh cử ở trong tù

• Cựu Tổng thống Brazil bình luận bóng đá từ trong tù
• Cựu Tổng thống Brazil: Từ người hùng thành tội đồ
• Cựu Tổng thống Brazil tiếp tục bị cáo buộc tham nhũng

Kết luận của Ủy ban Nhân quyền Liên hợp quốc được coi là lời giải cho những tranh cãi sau khi Công đảng (đảng Lao động - PT) giới thiệu cựu Tổng thống Lula da Silva làm ứng cử viên tổng thống, bất chấp việc chính trị gia này đang phải chấp hành bản án 12 năm tù. 

Theo kết luận được công bố hôm 17-8 của Ủy ban Nhân quyền Liên hợp quốc (có chức năng giám sát các quốc gia thành viên tuân thủ Công ước quốc tế về luật Dân sự và chính trị), cựu Tổng thống Lula da Silva, không bị cấm tranh cử cho tới khi thời gian kháng cáo của ông trước tòa kết thúc theo một quy trình công bằng. 

Điều này đồng nghĩa với việc, tuy vẫn đang bị giam trong tù, nhưng ông Lula da Silva vẫn đủ tư cách tham gia tranh cử trong cuộc bầu cử tổng thống diễn ra vào tháng 10 bởi quá trình kháng án của cựu Tổng thống vẫn đang tiếp diễn. 

Ủy ban Nhân quyền Liên hợp quốc cũng yêu cầu Brazil "thực hiện mọi biện pháp cần thiết để đảm bảo ông Lula da Silva có thể thực hiện mọi quyền chính trị của mình khi ở trong tù như một ứng cử viên tham gia cuộc bầu cử tổng thống Brazil". 

Được biết, gần 1 tháng trước (27-7), luật sư của ông Lula da Silva đã đệ trình đơn kiến nghị lên Ủy ban Nhân quyền Liên hợp quốc, yêu cầu chính phủ Brazil phải trả tự do ngay lập tức cho ông Lula da Silva, cho phép cựu Tổng thống tiếp cận giới truyền thông, và cho phép ông tham gia tranh cử. 

Ủy ban Nhân quyền Liên hợp quốc bác bỏ yêu cầu thứ nhất, nhưng nhất trí với 2 yêu cầu còn lại. Brazil là thành viên của Liên hợp quốc, nên phải tuân theo quyết định của Ủy ban Nhân quyền Liên hợp quốc.

Cựu Tổng thống Brazil Lula da Silva.

Theo giới truyền thông, ngày 15-8, ông Lula da Silva chính thức đăng ký để trở thành ứng cử viên tham gia tranh cử trong cuộc bầu cử tổng thống diễn ra vào ngày 7-10. 

Tuy nhiên, khả năng tranh cử của ông Lula da Silva còn tùy thuộc vào phán quyết của Tòa án Bầu cử tối cao dự kiến sẽ được đưa ra trước ngày 17-9, hạn chót để các chính đảng thay đổi danh sách ứng cử viên. Công đảng dự kiến kháng cáo để hoãn phán quyết của tòa án trong nhiều tuần. 

Mấy ngày trước (16-8), chiến dịch tranh cử tổng thống tại Brazil chính thức bắt đầu với sự tham gia của 13 ứng cử viên đăng ký tranh cử, trong đó có cựu Tổng thống Lula da Silva. 

Tiến trình tranh cử sẽ kéo dài đến trước ngày diễn ra cuộc bầu cử tổng thống hôm 7-10. Nhưng phải đến ngày 31-8, chiến dịch tranh cử thông qua quảng cáo trên truyền hình và đài phát thanh mới bắt đầu. 

Hơn 10 ngày trước (9-8), Brazil đã bắt đầu giai đoạn tranh luận giữa các ứng cử viên và khi đó chỉ có 8/13 người tham gia tranh luận tại thành phố Sao Paulo, được phát trực tiếp trên kênh truyền hình Bandeirantes.

Theo giới truyền thông, cựu Tổng thống Lula da Silva hiện vẫn là tâm điểm của giới truyền thông, mặc dù đang ở trong tù. Bởi ông thường xuyên bàn về chính trị trên Twitter, đưa ra những bình luận về World Cup và tiếp tục dẫn đầu trong các cuộc thăm dò dư luận về cuộc bầu cử diễn ra vào ngày 7-10. 

Giới chuyên môn cho rằng, mặc dù đang phải "bóc lịch", nhưng ông Lula da Silva  vẫn luôn dẫn đầu trong các cuộc thăm dò dư luận được tiến hành bởi các hãng và cơ quan khác nhau. Được biết, khoảng 10.000 người đã tuần hành tới Tòa án Bầu cử tối cao tại thủ đô Brasilia để ủng hộ cựu Tổng thống Lula da Silva tham gia tranh cử. 

Gần 20 ngày trước (6-8), đảng Cộng sản Brazil đã rút lại quyết định đề cử bà Manuela d'Avila ra tranh cử chức tổng thống, để tập trung hậu thuẫn ông Lula da Silva và liên danh với Công đảng chuẩn bị cho cuộc bầu cử sắp tới. 

Với việc liên danh với đảng Cộng sản trong chiến dịch tranh cử lần này, Công đảng sẽ nhận được thêm sự ủng hộ từ nhóm cử tri hậu thuẫn cho bà Manuela d'Avila. Công đảng vẫn giới thiệu ông Lula da Silva, bất chấp luật pháp Brazil cấm người đã bị kết tội ra ứng cử. 

Ông Jose Crispiniano, người phát ngôn của cựu Tổng thống Lula da Silva cho rằng, luật pháp cho phép người đang kháng cáo có quyền ứng cử. 

"Trong bất cứ trường hợp nào thì ông Lula da Silva vẫn là ứng cử viên của những người cánh tả. Cơ quan luật pháp đang tìm cách ngăn chặn ông tham gia các hoạt động chính trị, nhưng chắc chắn sẽ không có chính trị ở Brazil nếu không nói tới ông Lula da Silva", Chủ tịch Công đảng Gleissi Hoffmann tuyên bố. 

Nhưng nếu ông Lula da Silva không được phép ra tranh cử, cựu Thị trưởng Sao Paulo Fernando Haddad, sẽ nhiều khả năng trở thành ứng cử viên thay thế. 

Ngày 6-8, Công đảng đã đề cử ông Fernando Haddad, người từng giữ chức Bộ trưởng Giáo dục liên danh với cựu Tổng thống Lula da Silva tham gia tranh cử trong cuộc bầu cử tổng thống diễn ra vào ngày 7-10.