Guatemala kiên quyết mạnh tay với tội phạm rửa tiền

Theo tư liệu điều tra từ Văn phòng Công tố Chống rửa tiền: Một công ty xuất-nhập khẩu rau, củ, quả tươi đã phục vụ chu đáo bọn tội phạm, họ bị cáo buộc rửa tiền với các khoản thanh toán cho lô hàng chuyển đến Mexico, Trung Quốc và Mỹ.

Sau đó, các nhân viên bị truy tố của công ty này đã đi rút tiền từ tài khoản ngân hàng ở các nước được công ty đăng ký.

Tổng chưởng lý Claudia Paz y  Paz cho biết: nếu bị kết tội, 21 bị cáo đó có thể phải ngồi tù từ 6-20 năm.

Đó là một đòn đánh mạnh vào tội phạm có tổ chức, vì Văn phòng  xác minh tài chính đặc biệt  trực thuộc Ủy ban giám sát hệ thống ngân hàng đã nhận đơn khiếu nại của 76 bị cáo bị tố cáo rửa tiền lên đến tổng số 58,2 triệu USD kể từ tháng 1 đến 6/2013.

Năm 2013, có tổng số 131 giao dịch tài chính khả nghi với tổng trị giá ước tính 31,9 triệu USD đã được báo cáo.

Trở ngại lớn nhất mà các cơ quan thực thi pháp luật Guatemala đang phải đối mặt trong cuộc chiến chống rửa tiền của họ là điều luật bí mật ngân hàng trong Luật thuế và Luật Ngân hàng, đó là ý kiến của ông  Jonathan Menkos, tổng giám đốc điều hành Viện nghiên cứu Tài chính Trung Mỹ.

"Tất cả các nước Trung Mỹ đang dần chuyển mình để thay đổi đặc điểm khiến cho họ ngày càng trở thành một phần của nhóm bất tiền được hưởng ưu đãi thuế.  Đã có những thay đổi đáng chú ý ở Costa Rica và Panama. Tuy nhiên, Guatemala vẫn chưa có những hành động quyết định liên quan đến các qui định về bí mật trong hệ thống ngân hàng của nước này.

Theo ông Leonel Lira, một nghị sĩ quốc hội - đại biểu đảng Đoàn kết Nhân dân Guatemala (tiếng Tây Ban Nha - ngôn ngữ chính ở Guatemala: Encuentro Por Guatemala)-Hiện nay, chỉ có Văn phòng  xác minh tài chính đặc biệt mới có thể truy cập tài khoản ngân hàng nếu phát hiện một giao dịch đáng ngờ. Văn phòng này sẽ bắt đầu một cuộc điều tra thông qua Văn phòng Công tố Chống rửa tiền.

Theo Menkos, Quốc hội Guatemala đang thảo luận để một dự luật được đề xuất trước sẽ đưa ra các công cụ tốt hơn cho phép Cơ quan giám sát quản lý thuế truy vấn và xác minh không hạn chế thu nhập thực tế của các chủ tài khoản ngân hàng.

Thông qua số lượng báo cáo giao dịch khả nghi có thể biết chi tiết hoạt động giao dịch đã được thực hiện, mặc dù các trường hợp chưa được công bố và còn phải giữ bí mật điều tra bởi vì Bộ Nội vụ Guatemala giải quyết các trường hợp này", ông Ramon Tobar, chủ tịch Ủy ban giám sát hệ thống ngân hàng Guatemala phát biểu.

Theo Văn phòng xác minh tài chính đặc biệt: các bản báo cáo trong năm 2012 trình Bộ Nội vụ Guatemala cho thấy các trưởng hợp rửa tiền liên quan đến: 30% tham nhũng, 28% tống tiền, 17% buôn bán ma túy, phần còn lại thuộc về lừa đảo, buôn người, gian lận thuế, nhận con nuôi bất hợp pháp và các hình thức gian lận khác.

 "Các tổ chức tài chính có trách nhiệm báo cáo với Văn phòng xác minh tài chính đặc biệt khi họ nhận ra một giao dịch bất thường mà không có một nền tảng kinh tế hợp pháp rõ ràng, rồi sau đó liên tục trở thành cơ sở cho các đơn khiếu nại", ông Tobar nói.

Paz y Paz cho biết thêm một vụ việc có thể liên can đến 50 tài khoản ngân hàng thông qua khoản tiền được chuyển.

"Đây là thủ đoạn mà những nhóm này tìm cách chuyển tiền cho người khác. Nhưng cuối cùng tiền vẫn trở lại những tổ chức này cho dù nó có đi đến đâu đi chăng nữa", bà Paz y Paz nêu ý kiến..

Ủy ban giám sát hệ thống ngân hàng Guatemala chưa công bố các con số ước tính có bao nhiêu tiền được rửa ở Guatemala, nhưng vụ bắt giữ rửa tiền vừa qua có thể cung cấp thông tin về số lượng người cố gắng rửa tiền trên toàn nước này.

Trung tuần tháng 1 - ngày 18/11/2013, Cảnh sát Dân sự Quốc gia Guatemala đã thu giữ 11,4 triệu USD tiền mặt, hầu hết từ những đối tượng cố gắng nhập cảnh hoặc trốn khỏi Guatemala thông qua Cảng hàng không Quốc tế La Aurora.

Phạm vi mạng lưới rửa tiền hoạt động ở Guatemala đã mở rộng sang các nước khác. Văn phòng Công tố Chống rửa tiền  hiện đang điều tra các giao dịch có liên quan đến Panama, Costa Rica và Colombia, cùng với chính phủ các quốc gia này.

Trong 4 năm qua, Văn phòng xác minh tài chính đặc biệt  đã điều tra ra hơn 500 vụ án báo cáo cho Bộ Nội vụ Guatemala. Tuy nhiên, cho đến nay mới chỉ có 55 vụ được khởi tố, xét xử.

 "Loại tội phạm này rất khó điều tra và mất nhiều thời gian khiến bạn phải theo dõi cẩn thận toàn bộ hoạt động để phát hiện tài khoản ngân hàng và những người có liên quan," bà Paz y Paz giải thích.

Năm 2013, tổng cộng có 99 người bị truy tố vì tội rửa tiền theo qui định của pháp luật phòng chống rửa tiền hoặc biến thủ tài sản và cung cấp tài chính cho khủng bố, luật phòng chống rửa tiền của Guatemala có hiệu lực kể từ tháng12/2001.

Trong khi đó theo Bộ Nội vụ Guatemala, Luật tước quyền sở hữu tài sản có hiệu lực từ tháng 12/2010 đã cho phép các cơ quan thực thi pháp luật Guatemala tịch thu 26,7 triệu USD bất động sản và công trình xây dựng trong năm 2013.

Tuy nhiên, chưa có tài liệu đề cập đến tiền "lủi" khỏi Guatemala đến nước khác, do đó, theo Menkos, chưa thể tạo ra sự tiến bộ (trong cuộc chiến chống rửa tiền ở Guatemala).

Ông Menkos phát biểu: "cuộc chiến chống rửa tiền phải được tiến hành cùng với qui định về bí mật ngân hàng và đó là cái gì đó đang nằm trong danh sách các vấn đề hệ trọng đang chờ chính phủ Guatemala giải quyết