Mafia thao túng thị trường vàng bất hợp pháp ở khu vực châu Mỹ La tinh

• Giới doanh nghiệp Venezuela lao đao vì mafia tống tiền
• "Mafia nước" tung hoành
• Mafia kiếm 100 tỷ USD/năm nhờ buôn bán phi pháp
• Mafia Italia buôn lậu vũ khí cho các nhóm Hồi giáo cực đoan

Tình trạng bạo lực, tham nhũng, rửa tiền và bóc lột sức lao động trẻ em

Oscar, 16 tuổi, bị anh họ bán cho một ông chủ sở hữu mỏ vàng bất hợp pháp ở sâu trong rừng rậm Peru. Cuộc sống ở Madre de Dios rất tồi tệ: khan hiếm thực phẩm và nước uống, bệnh sốt rét tràn lan, nhiều trẻ em gái mới 12, 13 tuổi bị bán làm gái mại dâm trong các quán bar.

Hàng ngày, Oscar cũng giống như nhiều thanh niên trẻ khác làm việc cật lực trong mỏ khai thác vàng. Sau đó, vàng thô sẽ được xuất khẩu đến các nhà máy tinh chế ở Thụy Sĩ trước khi được bày bán tại cửa hàng bán đồ trang sức, sử dụng sản xuất điện thoại thông minh hoặc xuất hiện tại ngân hàng nào đó.

Một cậu bé tìm kiếm vàng tại một mỏ bất hợp pháp ở La Pampa, vùng Madre de Dios, Peru.

Oscar đã mắc bệnh sốt rét, sốt vàng da và bệnh ngoài da khi làm việc ở Madre de Dios. "Từ mỏ vàng ở khu vực Madre de Dios đến khu điều trị y tế khá xa và mỗi lần di chuyển mất rất nhiều thời gian. Các khoản nợ phát sinh từ việc phải chăm sóc y tế đã buộc cháu phải tiếp tục làm việc trong các hầm mỏ, không còn sự lựa chọn nào khác. Cháu từng được hứa hẹn sẽ nhận lương bằng vàng nhưng thực tế, tất cả chỉ là lời hứa viển vông. Cháu không có gì ngoài khoản nợ ngày càng nhiều thêm và sức khỏe giảm sút. Cháu muốn về nhà, thoát khỏi nơi làm việc này nhưng không thể", Oscar nói.

Theo báo cáo của Vérité - một tổ chức phi chính phủ quốc tế chuyên bảo vệ quyền lợi cho người lao động, tình trạng bạo lực, tham nhũng, rửa tiền, buôn bán người, bóc lột sức lao động trẻ em tràn lan trong những mỏ vàng bất hợp pháp ở các quốc gia Mỹ Latinh.

Với lượng dự trữ vàng toàn cầu giảm mạnh, giá tăng 360% trong thập kỷ qua, sự mất cân đối cung-cầu đã tạo "động lực" để các băng nhóm tội phạm có tổ chức tìm kiếm nguồn thu mới. Các nhà nghiên cứu nói rằng, Peru và Colombia - các quốc gia được biết đến với lượng xuất khẩu cocaine hàng đầu thế giới hiện kiếm được nhiều hơn từ xuất khẩu vàng trái phép. Doanh thu từ việc xuất khẩu vàng của Peru vào khoảng 3 tỷ USD/năm.

Băng nhóm tội phạm sản xuất và bán vàng bất hợp pháp gia tăng

Shawn MacDonald, Giám đốc điều hành của Vérité nhận định, Mỹ Latinh cung ứng 20% sản lượng vàng toàn cầu. Tuy nhiên, số băng nhóm tội phạm trực tiếp tham gia sản xuất và bán vàng bất hợp pháp có xu hướng gia tăng.

Có bằng chứng cho thấy, băng đảng Sinaloa của Mexico, mafia Italia 'Ndrangheta, cũng như các băng nhóm tội phạm khác ở Colombia, Trung Quốc, Brazil và Nga đã tham gia vào đường dây sản xuất, mua bán vàng trái phép. Vàng đã được "rửa" và xuất khẩu với sự giúp đỡ của các quan chức tham nhũng. Nghiên cứu của Vérité phát hiện rằng, rất nhiều công ty lớn hàng đầu thế giới đã mua vàng từ các nhà máy tinh chế có nguồn gốc từ mỏ vàng trái phép ở Mỹ Latinh.

Các băng nhóm tội phạm đã kiếm được khoản lợi nhuận kếch xù từ việc khai thác, sản xuất, xuất khẩu vàng trái phép.

"Mỹ nhập khẩu vàng nhiều hơn so với bất kỳ quốc gia Mỹ Latinh nào. 87% kim ngạch xuất khẩu vàng của Colombia, 91% kim ngạch xuất khẩu vàng của Venezuela được sản xuất bất hợp pháp. Mỏ khai thác vàng bất hợp pháp mang lại lợi nhuận khổng lồ, có thể lên đến hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ đô la cho các băng nhóm tội phạm", ông MacDonald nói.

Trong khi Mỹ và Canada là những nước nhập khẩu vàng lớn nhất Mỹ Latinh, Thụy Sĩ là quốc gia tinh chế ít nhất 70% sản lượng vàng trên thế giới, ông Thomas Hentschel của tổ chức Swiss Better Gold Initiative nhận định.

Nhiều chuyên gia cho rằng, ngành công nghiệp cung ứng vàng cần phải được "làm sạch" bằng những biện pháp "mạnh tay". "Việc xuất khẩu và nhập khẩu vàng phải được xem xét chặt chẽ hơn tại tất cả các khâu trong chuỗi cung ứng sản phẩm. Bất kỳ sự thiếu minh bạch hay lạm dụng, bóc lột sức lao động nào đều phải bị trừng trị nghiêm minh theo quy định của pháp luật", ông Thomas Hentschel nói thêm.