Máy phát hiện nói dối trong điều tra tội phạm

Thứ Năm, 02/07/2015, 08:30
Phát triển từ kỹ thuật sử dụng máy phát hiện nói dối sẵn có, cảnh sát một số nước đã hợp tác với các hãng công nghệ nổi tiếng để phát triển và tăng cường ứng dụng các tiện ích của máy này trong công tác điều tra tội phạm. Các máy này được kết nối với một hệ thống ngân hàng câu hỏi được thiết kế để đưa ra các tình huống mà người trả lời dễ bộc lộ những điểm mâu thuẫn giữa sự thật và dối trá.
Khi một người cần kiểm tra sẽ được gắn lên thân thể 4 cảm biến điện từ. Các cảm biến này bao gồm các chức năng khác nhau: Đo hơi thở, đo huyết áp, đo nhịp tim, đo sự đổ mồ hôi. Kết quả cảm biến được truyền đến bộ tổng hợp và ghi kết quả tự động trên giấy như máy rung nhịp tim. Trong một số trường hợp, thiết bị còn ghi thêm cả kết quả từ cảm biến đo độ rung và cử động của tay và chân, những bộ phận có nhiều biến động rung bất thường nếu người đó nói dối.

Ở giai đoạn đầu của quá trình kiểm tra, thiết bị sẽ đưa ra 3 - 4 câu hỏi ở dạng bình thường để xác định các chỉ số ở trạng thái bình thường của người bị kiểm tra. Sau đó, bắt đầu là hàng loạt câu hỏi "đặt bẫy". Trong quá trình đó, các cảm biến ghi lại mọi diễn biến của người bị kiểm tra tại các thời điểm khác nhau ứng với từng câu hỏi.

Ngay khi kiểm tra hoặc sau khi kiểm tra, các chuyên gia kỹ thuật hình sự nhìn vào các biểu đồ tổng hợp do máy phân tích có thể xác định được người bị kiểm tra nói dối hay không (ví dụ: nhịp tim hoặc huyết áp đột nhiên tăng bất thường, mồ hôi toát ra mạnh…).

Cảm biến được gắn trên người được kiểm tra.

Do có một số đối tượng tội phạm hoạt động chuyên nghiệp, có kinh nghiệm đối phó hoặc bản lĩnh cao nên nếu chỉ kiểm tra thông thường sẽ có thể chưa đạt kết quả. Khi đó, máy sẽ đưa ra dồn dập nhiều câu hỏi với đa dạng kiểu hỏi và độ khó để đẩy tình huống lên cao trào, phản ứng tới giới hạn và kẻ nói dối phải bộc lộ điểm mâu thuẫn.

Đồng thời, do mỗi người có một phản ứng tự nhiên với một loại câu hỏi và tình trạng sức khỏe cũng khác nhau nên để tránh nhầm lẫn giữa phản ứng sức khỏe và tình trạng nói dối, máy có chức năng kiểm tra sức khỏe và tâm lý trước khi chính thức bước vào kiểm tra để hạn chế sai số.

Để đáp ứng yêu cầu toàn cầu hóa trong phòng chống tội phạm, với mỗi đối tượng được kiểm tra khác nhau, ngân hàng câu hỏi của máy có bộ dịch nhiều thứ tiếng thông dụng trên thế giới để có thể đưa ra câu hỏi tương ứng với tiếng mẹ đẻ của đối tượng. Như vậy, đối tượng có thể nghe rõ, trung thực nhất các câu hỏi. Với người khiếm thính, sẽ có màn hình hiển thị các câu hỏi một cách rõ ràng.
Kết quả cảm biến được thể hiện rõ ràng.

Hiện nay, cảnh sát nhiều nước đã đưa vào ứng dụng máy này trong hoạt động điều tra tội phạm và đạt kết quả khả quan, giúp cảnh sát phát hiện nhiều đối tượng khai báo gian dối, từ đó đưa ra hướng điều tra, xử lý phù hợp. Tuy nhiên, đây là loại ứng dụng vẫn có tính cảm tính cao nên chưa thể đảm bảo độ khẳng định chính xác 100% và chưa thể coi đó là kết luận điều tra.

Do vậy, đây chỉ là công cụ hỗ trợ và tham khảo. Để đưa ra kết luận điều tra chính xác và đầy đủ về đối tượng hoặc vụ án, các điều tra viên cần sử dụng tổng hợp với các biện pháp điều tra, đấu tranh khác, căn cứ với các chứng cứ khác trong đấu tranh với tội phạm. Hệ thống máy nói dối trong điều tra hình sự đang tiếp tục được nâng cấp và hoàn thiện để có thể trở thành trợ thủ đắc lực của lực lượng cảnh sát trong điều tra các vụ án có độ phức tạp cao. 

Phạm Vũ
.
.
.