Nhật Bản cầu cứu Mỹ, Pháp

Trước đó, sáng 20/1, trên mạng Internet xuất hiện đoạn ghi hình có tiêu đề "Thông điệp gửi tới chính phủ và người dân Nhật Bản", trong đó ghi lại cảnh một phần tử thánh chiến che mặt tự xưng là thành viên của IS, cùng lời đe dọa sẽ sát hại hai con tin người Nhật Bản là Haruna Yukawa và Kenji Goto nếu không nhận được khoản tiền chuộc 200 triệu USD trong vòng 72 giờ.

Trong đoạn ghi hình, phần tử thánh chiến đã chỉ trích Nhật Bản trả 200 triệu USD để "chiến đấu với IS". Trong phản ứng đầu tiên, tối cùng ngày, Thủ tướng Abe khẳng định: "Việc gây uy hiếp đối với mạng sống con người là hành vi khủng bố khó dung thứ và tôi cảm thấy phẫn nộ".

Ông Abe lên án vụ bắt cóc và "yêu cầu phóng thích con tin ngay lập tức mà không gây hại đến họ". Ông Abe còn nhấn mạnh cộng đồng quốc tế sẽ không khuất phục khủng bố và cần tiếp tục đối phó với chủ nghĩa khủng bố; từ nay, Nhật Bản sẽ hợp tác với cộng đồng quốc tế và cống hiến nhiều hơn nữa để đảm bảo khu vực hoà bình và ổn định, đây là phương châm không thay đổi; Nhật Bản thể hiện quan điểm kiến tạo hoà bình của cộng đồng quốc tế trên cơ sở chủ nghĩa hoà bình tích cực.

Theo một số chuyên gia, động thái này của IS không phải vì tiền, mà là nhằm mục tiêu thu hút sự chú ý mạnh mẽ từ dư luận. Đây là lần đầu tiên tổ chức khủng bố cực đoan này tung video công khai đòi tiền chuộc con tin và cũng là lần đầu tiên IS công khai dọa giết con tin là công dân của một quốc gia không góp quân tham gia chiến dịch không kích chống lại chúng do Mỹ dẫn đầu tại Iraq và Syria. Hai con tin người Nhật trong video xác thực, sắc nét, rõ ràng có thể giúp IS thực hiện được chiến lược tuyên truyền gây ấn tượng mạnh mà chúng đang theo đuổi, gồm các yếu tố: Gây sốc, kinh hãi... 

Hai con tin này có những điểm khác biệt đáng chú ý hơn so với các nạn nhân phương Tây trước đó của IS - vốn là những người làm việc cho các hãng tin, cơ quan báo chí hoặc các tổ chức viện trợ, nhân đạo, vốn đã chấp nhận các rủi ro trước khi dấn thân tới Syria, Iraq.

Thêm vào đó, theo nhiều nhà phân tích, khoản tiền chuộc 200 triệu USD mà IS đòi Chính phủ Nhật phải trả là quá lớn và thực ra chỉ mang ý nghĩa biểu tượng khi IS đang là nhóm khủng bố giàu nhất thế giới. Ngoài ra, dễ thấy yêu cầu của IS có liên quan đến cam kết của Thủ tướng Nhật trong một chuyến thăm gần đây tới Cairo hôm 17/1, khi khoản 200 triệu USD tương đương với số tiền mà ông Abe hứa hẹn viện trợ phi quân sự cho các nước đang bị ảnh hưởng bởi chiến dịch không kích chống lại IS.

Kể từ khi vụ thảm sát tạp chí Charlie Hebdo trở thành tiêu đề chính trên tất các phương tiện truyền thông khắp thế giới, IS đã tạm thời "lui về phía sau hậu trường". Do đó, để quay trở lại là "trung tâm" trên sân khấu, IS phải tìm kiếm những yếu tố khác biệt và chúng đã tìm thấy điều đó ở 2 con tin Nhật.