Peru điều tra các công ty mua vàng bất hợp pháp

Thứ Năm, 09/05/2019, 16:39
Cuộc điều tra mới về khai thác mỏ bất hợp pháp cho thấy một nhà máy tinh luyện lớn của Thụy Sĩ đã có hoạt động mua vàng đáng nghi ngờ. Vụ án là vụ kiện mới nhất chống lại công ty đa quốc gia được Hiệp hội Thị trường Vàng thỏi London (LBMA) cấp tín nhiệm.


Báo cáo của Ojo-Público

Công ty Metalor Technologies có trụ sở tại Thụy Sĩ có thể đã mua vàng bất hợp pháp từ một công ty của Peru, nơi được cho là đã mua quặng có nguồn gốc nghi ngờ, theo hồ sơ vụ án của Ojo-Público, một trang web tin tức điều tra ở Peru.

Metalor từ lâu đã bác bỏ việc mua vàng bất hợp pháp và hiện tại không có cáo buộc nào đối với nhà máy lọc dầu này. Trả lời các câu hỏi của InSight Crime về vụ án, đại diện của Metalor tuyên bố rằng công ty không bị nhà chức trách Peru điều tra. Nhưng các công tố viên đang điều tra nhà cung cấp của công ty tại Peru, mà nó ký hợp đồng cho đến tháng 3-2018.

Metalor đã xử lý một số vàng trị giá 3,5 tỷ USD từ Công ty Minerals del Sur  (Minersur) có trụ sở tại Peru từ năm 2010 đến 2018, theo các tài liệu thu được từ Ojo-Público. Các công tố viên cho biết quặng khai thác có nguồn gốc từ ít nhất 2 công ty đang bị điều tra khai thác bất hợp pháp, theo báo cáo.

"Metalor là nhà nhập khẩu độc quyền vàng được sản xuất từ khai thác bất hợp pháp được bán hoặc gửi qua Minersur", một trong những tài liệu trong cuộc điều tra của Ojo-Público, có sao chép báo cáo công tố viên, cho biết.

Theo báo Ojo-Público, Minersur và chủ sở hữu của nó là Fransico Quintano Méndez đang bị điều tra để tìm nguồn cung quặng nghi ngờ từ Sociedad Minera La Rinconada và Inversur PJ&R và D&J Ares Groups ở Madre de Dios - một điểm nóng về khai thác vàng bất hợp pháp. Cả hai công ty đã bị buộc tội khai thác bất hợp pháp và chủ sở hữu của họ đã bị buộc tội rửa tiền sau khi chính quyền thu giữ hàng triệu đô la không rõ nguồn gốc.

Các công tố viên cho rằng Minersur được thành lập để thu thập vàng có nguồn gốc bất hợp pháp, hợp pháp hóa nó bằng cách sử dụng tên của một công ty được ủy quyền của nhà nước để xuất khẩu ra nước ngoài. Chủ sở hữu Minersur cũng đang bị điều tra về tội rửa tiền. Nhưng người này đã bác bỏ tất cả cáo buộc. Vào tháng 3-2018, Hải quan Peru đã thu giữ 91 kg vàng từ các công ty khai thác mỏ để dành cho nhà máy lọc dầu ở Thụy Sĩ. Vụ án đó vẫn đang được điều tra.

Metalor đã dừng tất cả hàng nhập khẩu từ Minersur cùng thời điểm với vụ bắt giữ, Jose Ramon Camino, luật sư của Metalor, nói với InSight Crime trong một email rằng "công ty đã báo cáo vụ việc lên Văn phòng Báo cáo rửa tiền ở Thụy Sĩ, theo yêu cầu của pháp luật và Metalor tin rằng quặng mà họ đã nhập khẩu không phải là vàng bất hợp pháp".

Metalor cho biết, cùng với nỗ lực của Peru nhằm chính thức hóa lĩnh vực khai thác vàng vào năm 2014, Minersur đã được trao một hợp đồng 3 năm bởi một công ty nhà nước. Theo các điều khoản của hợp đồng đó, Minersur phải nộp báo cáo về mỗi lô hàng vàng và trải qua kiểm toán độc lập. Hợp đồng đã được gia hạn vào năm 2018. Trong một tuyên bố trên truyền hình của Thụy Sĩ, Metalor nói Minersur đang điều hành một hoạt động khai thác hợp pháp trên tất cả các khía cạnh.

Cách tiếp cận mới

Sau khi thất bại trong việc dẹp bỏ khai thác vàng bất hợp pháp, nhà chức trách đã nhắm đến các nhà xuất khẩu và nhà máy tinh luyện đa quốc gia bị nghi ngờ chế biến vàng bẩn. Và gần đây, Hiệp hội Thị trường Vàng thỏi London (LBMA), nơi đặt ra các tiêu chuẩn cho các nhà máy tinh luyện lớn nhất thế giới, đã bị chỉ trích vì đóng dấu phê duyệt cho các thành viên bị cáo buộc, bỏ qua các tiêu chuẩn về nguồn cung ứng cơ bản.

Năm ngoái, Công ty Elemetal LLC có trụ sở tại Dallas, Texas (Mỹ) đã nhận tội vì đã không tuân thủ các giao thức chống rửa tiền được thiết kế để ngăn chặn nhập khẩu vàng được khai thác trái phép từ Nam Mỹ vào Mỹ. Bằng chứng chống lại Elemetal bao gồm các tài liệu cho thấy công ty đã mua vàng trị giá 350 triệu đô la từ 4 công ty ở Peru, nhưng yêu cầu rất ít đối với thông tin về nguồn gốc của số vàng đó. Các công ty bình phong mua vàng khai thác trái phép có liên quan đến hối lộ và liên kết với một người rửa tiền nổi tiếng ma túy, theo tài liệu của tòa án.

Elemetal đã có mặt trong "Danh sách Giao hàng tốt" của LBMA, trong đó các nhà máy tinh luyện được công nhận phải trải qua một cuộc kiểm toán hàng năm được báo cáo công khai. Metalor cũng được chứng nhận bởi hiệp hội này. Ojo-Público đã báo cáo vào năm 2015 rằng 4 công ty đa quốc gia khác được LBMA công nhận có liên kết với các công ty xuất khẩu Nam Mỹ đang mua vàng nghi ngờ.

Elemetal đã bị xóa khỏi danh sách vào tháng 3-2017. Metalor vẫn duy trì trạng thái tốt cho đến nay, "nhưng hiệp hội sẽ tiếp tục theo dõi tình hình và sẽ xem xét bất kỳ thông tin mới nào", phát ngôn viên của LBMA Aelred Connelly nói với báo chí qua email. "Bất kỳ sự cố hoặc vấn đề nào gây nguy hiểm cho Danh sách Giao hàng tốt và thị trường vàng thỏi bán buôn đều được xử lý rất nghiêm túc", Connelly nói thêm.

Việc nhận tội của Elemetal được đưa ra sau khi 3 nhân viên của một nhà máy tinh luyện có trụ sở tại Miami, NTR kim loại, bị kết án vì điều hành một kế hoạch rửa tiền quốc tế, trong đó họ đã mua hàng tỷ đồng vàng được khai thác và nhập lậu. NTR Metals, một công ty con của Elemetal, cũng được chứng nhận bởi LBMA nhưng sau đó bị trục xuất khỏi tổ chức.

Công ty đã tuyên bố nhập khẩu vàng trị giá 980 triệu đô la từ Peru vào năm 2013, một bước nhảy vọt đáng kinh ngạc từ 73 triệu đô la năm trước đó, theo một bản cáo trạng liên bang năm 2017 tại quận Nam Florida. Khi Peru bắt đầu trấn áp vàng bất hợp pháp, công ty đã theo mô hình được biết là mua vàng Peru nhập lậu vào nước láng giềng Bolivia, Ecuador và sau đó là Colombia. Một người cung cấp thông tin liên quan đến việc bán hàng trăm triệu đô la vàng bất hợp pháp từ Peru cho NTR Metals nói rằng chỉ một trong số các lô hàng (giá trị khoảng 50.000 đô la) là có thể có nguồn gốc hợp pháp.

Khai thác vàng bất hợp pháp ở Mỹ Latinh đã tàn phá môi trường, tạo ra khối tài sản bất hợp pháp khổng lồ và thu hút các hoạt động tội phạm khác. Những kẻ buôn bán ma túy được cho là đã sử dụng vàng bất hợp pháp để rửa tiền mặt. Các nhóm tội phạm, bao gồm lực lượng du kích và các băng đảng ma túy, phần lớn điều hành các mỏ, đánh thuế những người khai thác vàng. Các khu vực khai thác cũng là điểm nóng cho buôn bán tình dục và bạo lực.

Bằng cách theo đuổi các nhà máy tinh luyện và xuất khẩu đa quốc gia, các công tố viên đang thực hiện một cách tiếp cận khác: Làm cho vàng bẩn khó được rửa sạch hơn.

Bảo Uyên
.
.
.