Somalia: Nghi án Tổng thống bán vũ khí cho nhóm khủng bố Al-Shabaab

Từ cáo buộc của LHQ

Trong bản báo cáo dài 482 trang được thực hiện hàng năm bởi ủy ban trừng phạt 2 nước Somalia-Eritrea thuộc Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (LHQ) công bố vào trung tuần tháng 10, nhóm giám sát Somalia-Eritrea gồm 8 chuyên gia độc lập đã đề cập đến một vấn đề khá nhạy cảm là nguồn cung cấp vũ khí cho tổ chức Hồi giáo cực đoan Al-Shabaad, chi nhánh của mạng lưới khủng bố Al-Qaeda tại châu Phi. 

Theo đó, nhóm giám sát khẳng định, đương kim Tổng thống Hassan Sheikh Mohamud biết và hậu thuẫn cho việc mua bán vũ khí của Al-Shabaad. Người trợ giúp ông trong việc này và trực tiếp giao dịch các vụ mua bán vũ khí là doanh nhân nổi tiếng, đồng thời là cố vấn của Tổng thống, ông Musa Haji Mohamed Ganjab. Bản báo cáo cũng khẳng định, tại Somalia, vũ khí, đạn dược các loại được bán công khai và không thấy có dấu hiệu cho việc chính phủ quyết liệt ngăn chặn nạn buôn bán này.

Thậm chí, các chuyên gia của nhóm giám sát còn nhấn mạnh rằng, ông Musa Haji Mohamed Ganjab đã điều hành cả một doanh nghiệp cung cấp vũ khí hạng nặng cho Al-Shabaad. Điều này giải thích tại sao trong thời gian gần đây, Al-Shabaad thường xuyên tổ chức các đợt tấn công khủng bố mới với quy mô mở rộng và sức tàn phá mạnh mẽ. Hôm 7/10, nhóm này còn nã đạn pháo và súng cối vào dinh Tổng thống Somalia nhưng rất may không có ai thiệt mạng.

Tổng thống Somalia Hassan Sheikh Mohamud.

Trước những cáo buộc này, chính quyền Somalia đã im lặng, Tổng thống Hassan Sheikh Mohamud cũng từ chối trả lời báo chí. Trong khi đó, ông Musa Haji Mohamed Ganjab lại tổ chức một cuộc họp báo đồng thời gửi email tới nhóm giám sát và ủy ban trừng phạt 2 nước Somalia-Eritrea để bác bỏ những cáo buộc này và khẳng định mình vô tội. Chưa hết, ông Musa Haji Mohamed Ganjab còn cho rằng, đây là một phần trong chiến dịch nhằm phá hoại chính phủ và gây bất ổn ở Somalia do điều phối viên Jarat Chopra thực hiện.

Đến những bằng chứng cụ thể

Không mất thời giờ vào việc tranh luận đúng sai với ông Musa Haji Mohamed Ganjab, điều phối viên Jarat Chopra tiếp tục đưa ra các bằng chứng mới là những email mà nhóm giám sát thu được trong quá trình điều tra. Điều phối viên Jarat Chopra cho biết, những email này đã được nhắc đến trong một báo cáo đưa ra hồi tháng 7 vừa qua. Tuy nhiên, lúc đó, nhóm giám sát chưa có được những bằng chứng cụ thể hơn. Lần này, họ đã xác định rõ ràng rằng, có một số email đáng ngờ được gửi qua gửi lại cho hai thủ lĩnh cấp cao của Al-Shabaab là Hussein Ali Fidow và Ali Muhmmad Husein Ali "Jabal".

Trong một email gần nhất, hai thủ lĩnh của Al-Shabaad đã viết cụ thể về chuyến hàng với lời nhắn rằng "ông Musa Haji Mohamed Ganjab như một trong những người anh em của chúng ta, cùng chiến đấu với chúng ta". Đoạn cuối của một email khác còn có câu: "Những ủng hộ của ông đối với chúng ta ngày hôm nay sẽ được ghi vào lịch sử. Chúng ta sẽ mời ông cùng tham gia sau khi đánh đuổi được kẻ thù khỏi thủ đô Mogadishu".

Điều phối viên Jarat Chopra còn cho biết thêm rằng, các nguồn tin mà nhóm giám sát thu thập được cho thấy, ông Musa Haji Mohamed Ganjab có mối quan hệ với các thủ lĩnh của Al-Shabaab từ năm 2010. Báo cáo của nhóm giám sát hồi tháng 7 cũng chỉ rõ rằng, ông Musa Haji Mohamed Ganjab là một trong số ít chính trị gia ở Somalia được hưởng lợi tức từ một quỹ nước ngoài gửi tới ngân hàng trung ương nước này. Được biết, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã ban lệnh cấm vận đối với Somalia từ năm 1992 để ngăn chặn nguồn cung vũ khí cho các chiến binh Hồi giáo nước này.

Năm 2012, Somalia đã tổ chức cuộc bầu cử đầu tiên và bầu chọn là Tổng thống Hassan Sheikh Mohamud và Thủ tướng. Tổng thống Hassan Sheikh Mohamud trước khi trở thành nhân vật có quyền lực nhất Somalia là một nhà hoạt động dân sự và là thủ lĩnh của đảng Hòa bình & Phát triển do ông thành lập hồi năm 2011. Ông Hassan Sheikh Mohamud từng làm việc cho Qũy Nhi đồng LHQ ở miền Trung và Nam Somalia và là thành viên sáng lập Viện Điều hành, phát triển quản lý Somalia