Tại sao cựu Giám đốc Tình báo nội địa Colombia đầu thú?
Theo cáo buộc của Công tố viên trưởng Eduardo Montealerge, bà Maria del Pilar Hurtado bị truy tố ít nhất 5 tội danh và có thể phải đối mặt với mức án 15-20 năm tù. Mức án này thấp hơn người tiền nhiệm của bà Maria del Pilar Hurtado bởi cựu Giám đốc DAS Jorge Noguera bị tuyên phạt 25 năm tù giam gần 4 năm trước (14/9/2011).
Cách đây gần 7 năm (23/10/2008), bà Maria del Pilar Hurtado buộc phải từ chức. Trong tuyên bố từ chức hôm 23/10/2008, bà Maria del Pilar Hurtado tuy thừa nhận nhân viên DAS đã theo dõi các nhân vật chính trị cánh tả chống lại Tổng thống Alvaro Uribe, nhưng vẫn nhấn mạnh, đó chỉ là việc làm tự phát và không theo bất cứ lệnh của ai.
Và trong đơn xin tị nạn chính trị tại Panama viết hôm 18/11/2010, cựu Giám đốc Tình báo nội địa cũng đề cập tới vấn đề này - bị cáo buộc liên quan tới việc theo dõi bất hợp pháp chính trị gia, thẩm phán, phóng viên và những nhà hoạt động nhân quyền chống lại cựu Tổng thống Alvaro Uribe. Theo cáo buộc của phe đối lập, hoạt động do thám bất hợp pháp kể trên được tiến hành trong suốt 8 năm cầm quyền của Tổng thống Alvaro Uribe, người rời nhiệm sở hồi tháng 8/2010.
 |
| Bà Maria del Pilar Hurtado khi đương nhiệm. |
Theo giới truyền thông, ngay sau cáo buộc của Thượng nghị sĩ Gustavo Petro, bà Maria del Pilar Hurtado buộc phải tuyên bố từ chức bởi ông này đã tiến hành một cuộc điều tra xung quanh những nghi ngờ về sự liên hệ giữa các tổ chức cánh hữu với những đồng minh thân cận của cựu Tổng thống Alvaro Uribe. Khi đó, Thượng nghị sỹ Gustavo Petro không những là một trong những đối thủ chính trị đáng kể của Tổng thống Alvaro Uribe, mà còn là mục tiêu ám sát của nhiều tổ chức khác nhau.
Trước khi được bổ nhiệm làm Giám đốc DAS, bà Maria del Pilar Hurtado từng là luật sư và Tổng thư ký Bộ Quốc phòng (2003-2005) nên được giới chuyên môn đánh giá cao. Bà Maria del Pilar Hurtado được cử thay thế người tiền nhiệm Jorge Noguera đúng thời điểm ông này đang chuẩn bị phải hầu toà với nhiều cáo buộc khác nhau như có quan hệ với các tổ chức bán quân sự cánh hữu, móc nối với các bố già mafia buôn lậu ma túy, gian lận bầu cử, ra lệnh giết hại và thủ tiêu các nhà hoạt động nhân quyền và đối lập, tổ chức ám sát các quan chức cao cấp.
Gần 4 năm trước (14/9/2011), Tòa án Tối cao đã tuyên phạt 25 năm tù giam đối với ông Jorge Noguera vì cựu Giám đốc Tình báo nội địa đã phạm các tội kể trên. Để bắt, thẩm vấn và xét xử một trong những thân tín của cựu Tổng thống Alvaro Uribe, cựu Tổng chưởng lý Mario Iguaran Arana đã phải hao tâm tổn trí bởi ông Jorge Noguera từng được mệnh danh là "Hùm xám". Theo cáo buộc của cơ quan chức năng, trong hơn 3 năm điều hành DAS (từ tháng 8/2002 đến tháng 10/2005), ông Jorge Noguera đã sử dụng Cơ quan Mật vụ thành công cụ để thực hiện nhiều phi vụ bí mật.
Giới chuyên môn từng cho rằng, DAS thực hiện chức năng và nhiệm vụ của 3 cơ quan quyền lực tại Mỹ là FBI, CIA và Cục Quản lý người nhập cư liên bang (ICP). Ngoài ra, DAS không nằm dưới sự quản lý của Bộ Nội vụ, Bộ Quốc phòng hay Cục tình báo trung ương Colombia, mà trực thuộc Phủ Tổng thống. Theo giới truyền thông, ngay sau khi ông Jorge Noguera bị bắt (10/3/2007), cựu Tổng thống Alvaro Uribe từng can thiệp (rời nhiệm sở tháng 8/2010) để cựu Giám đốc DAS được đóng tiền tại ngoại, nhưng bất thành.
Sau khi lên nắm quyền, Tổng thống Juan Manuel Santos đã ra lệnh giải thể DAS (31/10/2011) và các nhân viên DAS được chuyển tới làm việc tại các cơ quan của chính phủ. Khi đó, Giám đốc DAS Felipe Munoz cho biết, khoảng 6.000 nhân viên DAS được bố trí công việc mới từ 31/10/2011 tới 31/12/2011. Tổng thống Juan Manuel Santos quyết định giải thể DAS sau khi cựu Giám đốc Jorge Noguera bị Tòa án Tối cao tuyên phạt 25 năm tù giam nhằm trấn an dư luận.
