Tổng thống Guatemala quyết không từ chức

Tuyên bố kể trên được ông Otto Perez Monila đưa ra sau khi các công tố viên thông báo, đang điều tra Tổng thống liên quan tới cáo buộc tham nhũng.

Trước đó (21/8), khi phát biểu tại cuộc họp báo chung với các công tố viên địa phương, đại diện Ủy ban điều tra của Liên hợp quốc Ivan Velasquez cho biết, đã tìm thấy các bằng chứng về việc Tổng thống Otto Perez Monila và cựu Phó Tổng thống Roxana Baldetti tham gia và cầm đầu mạng lưới nhận hối lộ để giúp trốn thuế quy mô lớn.

Tổng thống Guatemala Otto Perez Monila.

Kết luận này được đưa ra sau khi cơ quan chức năng xem xét 86.000 cuộc điện thoại và xác định, có một mạng lưới với tên gọi "La Linea" (đường dây), được các công ty dùng liên lạc với một số quan chức hải quan. Và trong nội dung các cuộc điện thoại có đề cập tới 2 nhân vật "Số Một" và "Số Hai" và theo cơ quan chức năng, đó là Tổng thống Otto Perez Monila và cựu Phó Tổng thống Roxana Baldetti

Gần 2 tháng trước (30/6), Tòa án Hiến pháp Guatemala đã bác đề nghị của ông Otto Perez Monila yêu cầu được hưởng quyền miễn trừ của Tổng thống trong bối cảnh ông đang phải đối mặt với cáo buộc tham nhũng.

Phát biểu với giới truyền thông hôm 30/6, Chánh án Tòa án Hiến pháp Gloria Porras cho biết, cơ quan tư pháp cao nhất của Guatemala đã bác đề nghị của Tổng thống Otto Perez Monila. Sau đó (3/7), một ủy ban của quốc hội cũng đề nghị tước bỏ hoàn toàn quyền miễn trừ của Tổng thống, đồng thời cho phép mở cuộc điều tra tham nhũng liên quan tới ông Otto Perez Monila.

Được biết, ủy ban kể trên đang điều tra để làm rõ mối liên quan của ông Otto Perez Monila trong các vụ gian lận của quan chức cấp cao trong hệ thống hải quan và an ninh xã hội quốc gia. Theo giới truyền thông, cuộc điều tra kể trên được tiến hành theo yêu cầu của đảng đối lập Winaqz sau khi Ủy ban điều tra của Liên hợp quốc công bố báo cáo điều tra hệ thống tư pháp của quốc gia Trung Mỹ này cho thấy, có nhiều quan chức hải quan cấp cao Guatemala đã nhận hối lộ từ những doanh nghiệp tìm cách trốn thuế.

Dư luận cho rằng, tuyên bố hôm 18/6 của Tổng thống Guatemala đã khiến phe đối lập đẩy nhanh tiến trình luận tội bởi ông Otto Perez Molina cho rằng, cuộc điều tra các cáo buộc tham nhũng chống lại mình là vô căn cứ, nên không có mặt để điều trần trước ủy ban điều tra của Quốc hội, chỉ gửi văn bản biện hộ.

Trong văn bản gửi hôm 19/6, Tổng thống Otto Perez Monila còn nói rõ trách nhiệm của Tòa án Tối cao là phải tự đưa ra quyết định dựa trên tính chất của vụ việc thay vì chuyển nhiệm vụ này cho Quốc hội.

Ngoài ra, ông Otto Perez Molina còn lên án cuộc điều tra của ủy ban Quốc hội - đây là hành động mang động cơ chính trị và bất hợp pháp, đồng thời bày tỏ sự nghi ngờ về tính công bằng của ủy ban này khi được thành lập với toàn bộ thành viên của phe đối lập. Tại cuộc họp báo công bố cuộc điều tra, Chánh án Tòa án Tối cao Guatemala Josue Baquiax cho biết, 13 thành viên của tòa đã nghiên cứu đơn kiện của đảng đối lập Winaqz và quyết định, Tổng thống Otto Perez Molina sẽ bị điều tra tham nhũng.

Hơn 3 tháng trước (7/5), Quốc hội Guatemala đã chính thức thành lập ủy ban đặc biệt với 5 thành viên để điều tra, đồng thời quyết định bắt 24 đối tượng liên quan, trong đó có cựu Phó Tổng thống Roxana Baldetti. Tòa án cũng đã đóng băng tài khoản ngân hàng của cựu Phó Tổng thống cùng 11 bất động sản của gia đình bà.

Người biểu tình yêu cầu Tổng thống Otto Perez Molina từ chức.

Hơn 1 tháng trước (tối 4/7), khoảng 5.000 người Guatemala đã tuần hành tại thủ đô Guatemala City yêu cầu Tổng thống Otto Perez Monila từ chức. Trong dòng người biểu tình có cựu Bộ trưởng Tài chính Juan Alberto Fuentes và theo ông, việc Tổng thống từ chức sẽ là một sự khởi đầu mới và "thổi luồng gió mát lành" vào tình hình hiện nay. Theo ông Juan Alberto Fuentes, việc từ chức của Tổng thống Otto Perez Monila tuy không thể giải quyết được tất cả các vấn đề, nhưng sẽ là con đường đúng đắn để hướng tới.

Trước đó (13/6), hàng nghìn người chủ yếu là sinh viên, trí thức, cũng đã tuần hành và biểu tình tại quảng trường trước Cung điện Văn hóa Quốc gia ở thủ đô Guatemala City để yêu cầu Tổng thống Otto Perez Molina từ chức do liên quan tới bê bối tham nhũng. Nhưng ông Otto Perez Molina vẫn khẳng định, sẽ tiếp tục tại vị cho tới khi nhiệm kỳ kết thúc vào tháng 1/2016.