Tổng thống Guatemala sẽ bị luận tội tham nhũng

Và tuyên bố hôm 18/6 của Tổng thống Guatemala càng khiến cho phe đối lập đẩy nhanh tiến trình luận tội sau khi ông Otto Perez Molina cho rằng, cuộc điều tra các cáo buộc tham nhũng chống lại ông là vô căn cứ. 

Do đó, ngày 19/6, Tổng thống Otto Perez Molina đã không có mặt để điều trần trước ủy ban điều tra của Quốc hội, chỉ gửi văn bản biện hộ, trong đó nói rõ trách nhiệm của Tòa án Tối cao là phải tự đưa ra quyết định dựa trên tính chất của vụ việc thay vì chuyển nhiệm vụ này cho Quốc hội. 

Ông Otto Perez Molina cũng lên án cuộc điều tra của ủy ban Quốc hội nhằm vào mình là hành động mang động cơ chính trị và bất hợp pháp, đồng thời bày tỏ sự nghi ngờ về tính công bằng của ủy ban này khi được thành lập với toàn bộ thành viên của phe đối lập.

Tổng thống Otto Perez Molina.

Trước đó (13/6), hàng nghìn người chủ yếu là sinh viên, trí thức, đã tuần hành và biểu tình tại quảng trường trước Cung điện Văn hóa Quốc gia ở thủ đô Guatemala City để yêu cầu Tổng thống Otto Perez Molina từ chức do liên quan tới bê bối tham nhũng. Cuộc tuần hành và biểu tình này diễn ra chỉ 1 ngày sau khi Quốc hội thành lập Ủy ban điều tra gồm 5 thành viên thuộc phe đối lập để điều tra, làm rõ những cáo buộc tham nhũng đối với Tổng thống Otto Perez Molina.

Theo quy định, Ủy ban này có 60 ngày để điều tra, làm báo cáo trình lên cơ quan lập pháp để xác định mức độ trách nhiệm của Tổng thống Otto Perez Molina trong các vụ tham nhũng bị phanh phui trong 2 tháng qua.

Theo giới truyền thông, phe đối lập tại Quốc hội đã yêu cầu điều tra tham nhũng đối với Tổng thống Otto Perez Molina sau khi cuộc điều tra của một ủy ban do Liên hợp quốc bảo trợ hồi tháng 4/2015 cáo buộc, nhiều quan chức hải quan cấp cao Guatemala đã nhận tiền hối lộ của doanh nghiệp để giúp họ trốn thuế. Và Tòa án Tối cao cũng đã chấp thuận yêu cầu kể trên của phe đối lập, đồng thời kiến nghị Quốc hội thành lập một ủy ban điều tra, xem xét việc tước quyền miễn trừ của Tổng thống. 

Tòa án Tối cao ra lệnh điều tra sau khi nhận đơn kiện của đảng đối lập Winaq về việc Tổng thống Otto Perez Molina biết về các vụ giao dịch bất hợp pháp của những quan chức dưới quyền trong vụ bê bối tham nhũng thuế và hệ thống an sinh xã hội.

Tại cuộc họp báo hôm 10/6 công bố cuộc điều tra, Chánh án Tòa án Tối cao Guatemala Josue Baquiax cho biết, 13 thành viên của tòa đã nghiên cứu đơn kiện của đảng đối lập Winaq, sau đó quyết định Tổng thống Otto Perez Molina sẽ bị điều tra tham nhũng. Điều đáng nói là nghị sỹ phe đối lập Baudilo Hichos, người đứng đầu ủy ban kể trên vừa từ chức sau khi các công tố viên và ủy ban chống tham nhũng của Liên hợp quốc cáo buộc, ông có liên quan tới một vụ gian lận trong lĩnh vực an sinh xã hội của Guatemala.

Chủ tịch Ngân hàng Bảo hiểm xã hội Juan de Dios Rodriguez và Thống đốc Ngân hàng Trung ương Julio Roberto Suarez, đều là thân tín của Tổng thống Otto Perez Molina cũng đã bị bắt hôm 21/5 với cáo buộc gian lận trong hệ thống an sinh xã hội lên đến 15 triệu USD. Ông Otto Perez Molina cũng vừa chấp nhận đơn xin từ chức của Bộ trưởng Bộ Nội vụ, Bộ trưởng Bộ Môi trường và Bộ trưởng Bộ Năng lượng & mỏ, cùng người đứng đầu cơ quan tình báo. Tổng thống Otto Perez Molina đang phải đối mặt với làn sóng biểu tình kêu gọi từ chức từ khi Ủy ban Quốc tế chống tình trạng tội phạm không bị trừng phạt ở Guatemala (CICIG) và Bộ Công cộng Guatemala phanh phui một đường dây hối lộ hải quan có liên quan tới một loạt quan chức cấp cao. Cho tới nay, Tổng thống Otto Perez Molina vẫn khẳng định, sẽ tiếp tục tại vị cho tới khi nhiệm kỳ kết thúc vào đầu năm sau.

Gần 4 năm trước (6/11/2011), Tướng về hưu Otto Perez Molina đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống sau khi nhận được 54,2% phiếu bầu, còn đối thủ Manuel Baldizon chỉ giành được 45,8% phiếu bầu. Khi đó, dư luận cho rằng, chiến thắng của ông Otto Perez Molina đánh dấu bước chuyển sang cánh hữu của nền kinh tế lớn nhất Trung Mỹ. Nhưng tình trạng tham nhũng hiện nay đang khiến Tổng thống Otto Perez Molina sẽ khó "hạ cánh an toàn" sau khi nhiệm kỳ của ông kết thúc. Bởi hơn 1 tháng trước (8/5), Phó Tổng thống Roxana Baldetti đã từ chức sau khi Juan Carlos Monzon, thư ký riêng của bà bị cáo buộc là người đứng đầu đường dây tham nhũng và trốn thuế kể trên.

Sau đó (2/6), Thư ký trưởng Phủ Tổng thống Gustavo Martinez Luna cũng xin từ chức sau khi bị cáo buộc tham nhũng.