Tranh cãi về khoản phạt khủng đối với 3 hãng thuốc lá của Canada

Thứ Sáu, 08/03/2019, 13:23
Tòa phúc thẩm Canada đang thu hút sự quan tâm của dư luận và giới chuyên môn. Bởi theo phán quyết 4 năm trước (2015-2019), 3 hãng thuốc lá là Imperial Tobacco Canada (chi nhánh của tập đoàn British American Tobacco), Rothmans Bensen & Hedges và JTI-MacDonald phải trả 11,6 tỷ USD cho những người hút thuốc tại tỉnh Quebec vì không đưa ra cảnh báo về các nguy cơ đối với sức khỏe liên quan tới việc hút thuốc lá.

Tuy tòa phúc thẩm đã đưa ra phán quyết từ hôm 1-3, nhưng 3 hãng thuốc lá vẫn có 1 tháng để kháng cáo lên Tòa án Tối cao. Điều này đồng nghĩa với việc trước ngày 1-4, Imperial Tobacco Canada, Rothmans Bensen & Hedges và JTI-MacDonald phải có đơn kháng cáo và cuộc chiến pháp lý xung quanh chủ đề này sẽ tiếp tục thu hút sự chú ý của mọi người.

Gần 4 năm trước (1-6-2015), một tòa án ở tỉnh Quebec đã ra phán quyết đối với Imperial Tobacco Canada, Rothmans Bensen & Hedges và JTI-MacDonald - phải trả một số tiền lớn cho khoảng 100.000 người hút thuốc lá đang mắc bệnh khí phế thũng, ung thư phổi hoặc ung thư vòm họng. Đây là lần đầu tiên 3 hãng thuốc lá bị đưa ra xét xử trong một vụ kiện dân sự tại Canada.

Các hãng thuốc lá Canada bị cho là không cảnh báo đầy đủ và cần thiết về tác hại của việc hút thuốc.

Và khi đó, Hội đồng Thuốc lá và Sức khỏe tỉnh Quebec cho rằng, phán quyết lịch sử của tòa sẽ khiến 3 hãng thuốc lá kể trên thiệt hại tổng cộng khoảng 12,79 tỷ USD. Chủ tịch Hội đồng Thuốc lá và Sức khỏe tỉnh Quebec Mario Bujold coi đây là chiến thắng lớn đối với các nạn nhân của thuốc lá ở Quebec, những người đã phải chờ tới 17 năm để công lý được thực thi.

Theo hồ sơ tại tòa, Imperial Tobacco Canada, Rothmans Bensen & Hedges và JTI-MacDonald không thông tin với người tiêu dùng về các nguy cơ liên quan đến các sản phẩm của mình, cũ#ng như không thực hiện nghĩa vụ chung - không gây hại cho người khác.

Hãng Reuters từng dẫn tuyên bố# của Thẩm phán Brian Riordan - 3 hãng thuốc lá này phải nộp phạt và bồi thường trước 800 triệu USD trong vòng 60 ngày dù có kháng cáo hay không.

Theo phán quyết của tòa, những người hút thuốc từ trước tháng 1-1976 sẽ được bồi thường 100.000 USD, còn số người hút thuốc sau thời điểm này và bị ung thư được nhận 90.000 USD. Những người hút thuốc trước tháng 1-1976 và bị khí thũng được bồi thường 30.000 USD, còn số người hút sau thời điểm đó và cũng mắc căn bệnh này được nhận 24.000 USD. Riêng gần 1 triệu người hút thuốc ở Quebec mà không bỏ được thuốc lá sẽ được bồi thường 130 USD/người.

Trong khi các luật sư của bên nguyên đơn ca ngợi đây là phán quyết lịch sử, thì đại diện cho bị đơn tuyên bố, sẽ kháng cáo lên tòa án cấp trên. "Phán quyết của tòa đã đưa ra cùng kết luận với tòa cấp dưới, củng cố các kết luận này và khẳng định rằng, các hãng thuốc lá đã hiệp lực trong 50 năm qua để lừa dối dư luận", luật sư Andre L'Esperance tuyên bố với báo giới sau khi tòa tuyên án.

Còn theo luật sư Philippe Trude, đây là một chiến thắng hoàn toàn, trên mọi mặt trận. Nhưng theo người phát ngôn của hãng Imperial Tobacco Canada, phán quyết của tòa cấp dưới có nói người tiêu dùng Canada biết về các nguy cơ liên quan đến việc sử dụng thuốc lá, vì vậy họ# không có trách nhiệm về chuyện này.

"Chúng tôi thất vọng vì phán quyết ngày hôm nay", người phát ngôn Eric Gagnon nhấn mạnh. Đại diện của hãng Rothmans Benson & Hedges tuyên bố, không có ai xuất hiện tại tòa để nói rằng, anh ta hay cô ta không hề biết về những nguy cơ của việc hút thuốc lá.

Còn theo đại diện của hãng JTI-Macdonald, từ năm 1950 tới nay, người dân Canda đã có nhận thức cao về những tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và điều đó được thể hiện qua các cảnh báo in trên mỗi vỏ bao thuốc hợp pháp trong 40 năm qua. Hơn nữa, ngành công nghiệp thuốc lá đều tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của chính phủ, cũng như chính quyền sở tại.

Giới truyền thông cho biết, gần 7 năm trước (12-3-2012), phiên tòa chính thức đầu tiên đã khai đình sau khi họ nhận đơn kiện của những người hút thuốc ở Quebec từ năm 1998. Theo đơn kiện của những người hút thuốc, 3 hãng thuốc lá là Imperial Tobacco Canada, Rothmans Bensen & Hedges và JTI-MacDonald không cảnh báo cho khách hàng về hậu quả nghiêm trọng của việc hút thuốc, đồng thời phớt lờ bằng chứng về các ảnh hưởng tiêu cực của thuốc lá, quảng bá thuốc lá bừa bãi và hủy bằng chứng.

Và họ yêu cầu 3 hãng thuốc lá kể trên phải bồi thường tổng cộng 25 tỷ USD. Đây là yêu cầu của 2 nhóm kiện - nhóm thứ nhất gồm 90.000 người, yêu cầu bồi thường 105.000 USD/người, còn nhóm thứ hai gồm 1,8 triệu người, yêu cầu bồi thường 10.000 USD/người.

Và tại thời điểm tòa Quebec khai đình xét xử, người phát ngôn của Ủy ban châu Âu (EC) Antony Gravili cho biết, EC đang làm việc để giúp cho luật chống thuốc lá của ủy ban này cứng rắn hơn và sẽ đưa ra những đề nghị mới trong mùa Thu năm 2012.

Trọng Hậu
.
.
.