Trung Quốc chuẩn bị ra mắt mạng lưới internet không thể hack

• Những công nghệ “hack não”
• Đội quân hacker giúp bảo mật thông tin của quân đội Mỹ
• Hacker "mũ trắng" ra tay trợ giúp hệ thống không quân Mỹ

Công nghệ nòng cốt của mạng lưới này là mật mã lượng tử, một sự đột phá so với các phương pháp mã hóa truyền thống hiện nay. Dự án ở thành phố Tế Nam đã được giới truyền thông nhà nước công bố như một cột mốc quan trọng. Dự án tiên phong này cũng là một phần của một câu chuyện lớn hơn: Trung Quốc đang dẫn đầu trong một công nghệ mà phương Tây đang vẫn còn ngần ngại bỏ tiền đầu tư.

Trong mạng lưới Tế Nam, khoảng 200 người dùng trong quân đội, chính phủ, ngành tài chính và điện lực sẽ có thể gửi tin nhắn bảo mật theo nghĩa chỉ họ có thể đọc. Sự thúc đẩy của Trung Quốc trong truyền thông lượng tử đồng nghĩa với việc nước này đang tiến một bước rất lớn để phát triển các ứng dụng giúp mạng lưới internet ngày càng dễ bị tổn thương trở nên an toàn hơn. Có thể các nước khác sẽ phải sớm mua lại những ứng dụng này từ Trung Quốc.

Giáo sư Anton Zeilinger, nhà vật lý lượng tử của Ðại học Vienna, Áo

Hiện nay, nếu bạn muốn gửi một tin nhắn bảo mật, bạn sẽ dùng các phương pháp mã hóa truyền thống, hoạt động bằng cách giấu chìa khóa để đọc tin nhắn dưới dạng một vấn đề toán học cực kỳ hóc búa. Thế nào gọi là "hóc búa" về toán học? Nó có nghĩa là bạn phải suy nghĩ thật nhanh để tìm ra chìa khóa bằng cách cố gắng kết hợp các phím số dài bất tận. Điều đó có nghĩa là bạn cần phải sử dụng một máy tính rất mạnh.

Sự cải tiến liên tục về năng lực của máy tính có nghĩa là các mật mã phải được kéo dài theo định kỳ. Nói cách khác, các mật mã dù mạnh tới đâu cũng chỉ an toàn một thời gian và nhanh chóng trở nên dễ bị tổn thương hơn.

Giao tiếp lượng tử hoạt động theo cách khác: Nếu bạn muốn gửi tin nhắn bảo mật, trước hết bạn gửi một chìa khóa nhúng vào các hạt ánh sáng. Sau đó, bạn gửi tin nhắn được mã hóa đi và người nhận có thể đọc nó với sự trợ giúp của chìa khóa đã được gửi trước đó. Trong các hạt ánh sáng, bất kỳ sự xâm nhập nào cũng sẽ được phát hiện lập tức.

Ưu điểm quan trọng của chìa khóa lượng tử này là nếu có ai đó cố gắng xâm nhập các hạt ánh sáng, họ nhất thiết phải thay đổi hoặc tiêu diệt chúng. Điều này có nghĩa là bất kỳ nỗ lực hack nào sẽ ngay lập tức bị nhận ra bởi người gửi ban đầu và người nhận mong đợi - do đó có thể gọi nó là công nghệ “không thể hack”.

Nếu giao tiếp lượng tử có thể giúp bảo đảm giao tiếp trên internet, tại sao các nước phương Tây không đi đầu? Giáo sư Myungshik Kim của Imperial College, London cho biết: "Trong một thời gian dài, người ta không nghĩ nó là cần thiết, và họ cũng không rõ liệu có một thị trường thương mại cho công nghệ này hay không”. Ông nói: "Khó khăn về toán học của hệ thống mă hóa hiện nay lŕ quá cao nęn không cần thiết phải thực hiện công nghệ mới”.

Các nghiên cứu lượng tử không phải mới và Trung Quốc cũng không có lợi thế cạnh tranh. Tuy nhiên, họ đã phát triển được ứng dụng. Giáo sư Anton Zeilinger, nhà vật lý lượng tử của Đại học Vienna, Áo, người tiên phong trong lĩnh vực này, nhận xét: "Châu Âu đơn giản là đã bỏ lỡ chuyến tàu”.

Giáo sư Zeilinger cho biết, năm 2004 đã cố gắng thuyết phục EU tài trợ cho các dự án lượng tử nhưng không có kết quả. "Châu Âu đã và đang kéo chân của họ, và điều này đã khiến họ chậm hơn Trung Quốc", ông nói.

Hiện có những mạng lưới lượng tử hoạt động ở Mỹ và châu Âu nhưng hầu hết đều dưới dạng các dự án nghiên cứu chứ không phải là mạng lưới thương mại.