Truy tố 8 cảnh sát nghe lén điện thoại Thủ tướng

Việc bắt giữ các cảnh sát này diễn ra trong bối cảnh Thổ Nhĩ Kỳ chuẩn bị bước vào cuộc bầu cử tổng thống mà theo các cuộc thăm dò dư luận thì Thủ tướng Tayyip Erdogan có nhiều khả năng giành chiến thắng. Trước khi bắt 8 cảnh sát kể trên, chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt hơn 100 quan chức cao cấp của cảnh sát, trong đó có chỉ huy đơn vị chống khủng bố của cảnh sát Istanbul. Được biết, các công tố viên Thổ Nhĩ Kỳ đã đưa 2.280 người bị coi là đối tượng điều tra của các vụ nghe trộm điện thoại kéo dài trong 3 năm qua.

Ông Tayyip Erdogan vừa tố cáo phong trào tôn giáo của nhà truyền đạo Fethullah Gulen, 72 tuổi (đang sống lưu vong tại Mỹ, từng là đồng minh của Thủ tướng Tayyip Erdogan) đã giật dây cuộc điều tra tham nhũng nhằm vào những người thân cận của mình. Và vì vấn đề này, ông Tayyip Erdogan đã sa thải hàng nghìn cảnh sát và công tố viên bị tình nghi là những người thân cận với nhà truyền đạo Fethullah Gulen, đồng thời khẳng định, cuộc điều tra những người ủng hộ ông Fethullah Gulen sẽ còn mở rộng chừng nào còn làm Thủ tướng.

Theo giới truyền thông, nhà chức trách đã bắt giữ 55 sỹ quan cảnh sát cấp cao (22/7) trong khuôn khổ điều tra hình sự về các cáo buộc tham nhũng và lạm dụng chức vụ. Dư luận coi việc bắt giữ này là hành động trấn áp mới nhất nhằm vào các đối thủ của Thủ tướng Tayyip Erdogan trước thềm cuộc bầu cử tổng thống. Theo tờ Star, các đồng minh của ông Fethullah Gulen đã nghe lén hơn 7.000 người kể từ năm 2011 với cái cớ những người bị nghe lén là thành viên của một tổ chức khủng bố có tên Tauhid Salam.

Các sỹ quan cảnh sát bị tạm giam để chờ đưa ra xét xử.

Cách đây gần 3 tháng (5/5), với đa số áp đảo 453/9 phiếu thuận, Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ đã thông qua kế hoạch thành lập ủy ban (gồm 15 thành viên, trong đó 9 thành viên thuộc đảng Công lý và Phát triển cầm quyền) điều tra các cáo buộc tham nhũng nhằm vào 4 cựu bộ trưởng dưới quyền Thủ tướng Tayyip Erdogan. Sau khi có kết quả điều tra, ủy ban này sẽ quyết định có khởi tố các nghi can kể trên hay không. Trước đó (19/3), Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ đã họp khẩn để bàn về những cáo buộc tham nhũng nhắm vào 4 cựu bộ trưởng này. Và các nghị sỹ đối lập đã coi vụ bê bối tham nhũng là "vết nhơ đối với nền dân chủ Thổ Nhĩ Kỳ".

Theo giới truyền thông, cựu Bộ trưởng Kinh tế Zafer Caglayan bị cáo buộc nhận nhiều đồ hối lộ, bao gồm chiếc đồng hồ trị giá 300.000 USD, để tạo thuận lợi cho việc chuyển vàng trái phép sang Iran. Theo tài liệu điều tra của cảnh sát, ông Zafer Caglayan bị cáo buộc đã nhận hàng chục triệu euro tiền hoa hồng từ doanh nhân Reza Zarrab. Cựu Bộ trưởng phụ trách các vấn đề liên quan Liên minh châu Âu (EU) Egemen Bagis bị điều tra với cáo buộc lơ là trách nhiệm dẫn đến sử dụng sai mục đích nguồn quỹ EU dành cho chương trình trao đổi sinh viên. Hai nghi can còn lại gồm cựu Bộ trưởng Nội vụ Muammer Guler và cựu Bộ trưởng Môi trường Erdogan Bayraktar, từ chức hồi tháng 12/2013 sau khi cảnh sát bắt giữ con trai của họ với cáo buộc thực hiện hành vi hối lộ để được nhận các dự án xây dựng và được chuyển tiền trái phép sang Iran. Khi đó, Thủ tướng Tayyip Erdogan coi cuộc điều tra là "động thái bôi nhọ thanh danh" của chính phủ với sự can thiệp của các thế lực bên ngoài. Bởi ông Tayyip Erdogan từng bị cáo buộc có liên quan tới các đoạn ghi âm với con trai mình về việc giấu những khoản tiền lớn.

Ngày 13/3, ông Tayyip Erdogan đã cáo buộc phe đối lập tìm cách kích động người biểu tình gây hỗn loạn trước thời điểm diễn ra các cuộc bầu cử địa phương vào ngày 30/3. Trước đó (5/3), Thủ tướng Tayyip Erdogan tuyên bố, sẵn sàng từ chức nếu đảng Công lý và Phát triển (AKP) cầm quyền của ông thất bại trong các cuộc bầu cử địa phương. Sức ép đòi ông Tayyip Erdogan từ chức gia tăng sau khi Tổng thống Abdullah Gul ký (26/2) phê chuẩn luật siết chặt quyền kiểm soát của chính phủ đối với ngành tư pháp, văn bản được coi là đòn đáp trả cuộc điều tra tham nhũng.

Tối 25/2, biểu tình bùng phát tại 11 thành phố của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm yêu cầu Thủ tướng Tayyip Erdogan từ chức, sau khi một đoạn băng ghi âm cuộc thảo luận của ông với con trai về kế hoạch giấu tiền được phát tán khắp đất nước. Trong đoạn băng ghi âm, ông Tayyip Erdogan và con trai Bilal đã thảo luận về kế hoạch giấu một khối lượng tiền mặt khổng lồ trong một số ngôi nhà, đúng thời điểm cảnh sát đột kích vào một vài địa điểm trong cuộc điều tra chống tham nhũng quy mô lớn nhằm vào con của các bộ trưởng. Ngay sau khi các đoạn ghi âm kể này được lưu truyền trên mạng, ông Tayyip Erdogan đã gặp người đứng đầu cơ quan tình báo, bác bỏ các cáo buộc kể trên bởi "giả tạo" và cần phải có hành động pháp lý đối với những người chịu trách nhiệm về việc này