Ứng viên tổng thống Hàn Quốc là “người ngây thơ?”

Thứ Ba, 28/03/2017, 15:07
Ứng viên tổng thống Hàn Quốc thích làm thân với lãnh đạo CHDCND Triều Tiên Kim Jong-un, và ông Moon Jae-in còn chống Mỹ. Vì thế, báo New York Times viết đối thủ của ông Moon nói ông là người ngây thơ, vì ông ưng Triều bài Mỹ.


Thời sinh viên chống Mỹ

Theo New York Times, ông Moon sinh năm 1952, lớn lên trong một gia đình có cội nguồn ở miền Bắc bán đảo Triều Tiên nhưng thù ghét chế độ của nhà lập quốc Kim Nhật Thành. Khi cuộc nội chiến Triều Tiên (1950-1953) bùng nổ,  cha mẹ ông đã cùng hàng chục ngàn người sơ tán được đưa lên tàu chiến Mỹ để  đến cảng Hungnam (Hàn Quốc) hồi mùa đông 1950.

Ông Moon từng thuộc thế hệ trẻ Hàn Quốc chia sẻ quan điểm đánh Triều Tiên của các nhà độc tài quân sự Hàn Quốc như cố Tổng thống Park Chung-hee, cha bà Park và đã nắm quyền lực từ năm 1961 đến 1979.

Ông Moon từng đi lính dù, trước khi vào trường Luật ở Seoul vào năm 1972. Tuy vậy, ông Moon sau đó bị bắt và bị đuổi khỏi trường do dẫn đầu cuộc biểu tình sinh viên chống chế độ Park Chung-hee.

Vào những năm 1970, chàng sinh viên đại học Moon chịu ảnh hưởng sâu đậm từ nhà báo Rhee Young-hee, người từng viết một cuốn sách chỉ trích Mỹ - Hàn tham chiến trong Chiến tranh Việt Nam. Chế độ quân sự Hàn Quốc đã cấm cuốn sách này và bắt giữ tác giả.

Năm 2011, trong cuốn hồi ký “Định mệnh”, ông Moon viết: “Cho đến lúc đó, chúng tôi được dạy rằng mọi điều Mỹ làm đều là công lý, là sự thật và những ai phản bác chính là bọn quỷ cần phải đẩy lui. Cuốn sách của Rhee đã tháo cởi những tư tưởng sai trái”.

“Phải công nhận Kim Jong-un là lãnh đạo Triều Tiên”

Cố Tổng thống Hàn Quốc Roh Moo-hyun đều ủng hộ chính sách Ánh Dương (từ năm 1998 đến 2008) của đảng Dân chủ, cổ động giúp đỡ và trao đổi với Triều Tiên, trong hy vọng xây dựng được sự tin tưởng lẫn nhau, hướng Triều Tiên đến sự mở cửa và từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân (VKHN).

Từ chính sách này, ông Roo và người tiền nhiệm Kim Dae-jung từng có cuộc gặp thượng đỉnh với Chủ tịch CHDCND Triều Tiên Kim Jong-il, cha của đương kim lãnh đạo Kim Jong-un.

Kết quả là một giai đoạn quan hệ thư giãn chưa từng có ở bán đảo Triều Tiên bị chia rẽ. Nhưng Bình Nhưỡng vẫn theo đuổi VKHN, thử nghiệm hạt nhân lần đầu tiên hồi năm 2006. Tiếp theo là 4 lần thử nữa.

Ông Moon chỉ trích hai cựu tổng thống bảo thủ là bà Park Geun-hee và người tiền nhiệm của bà là ông Lee Myung-bak đã phá hỏng những tiến bộ trong quan hệ liên Triều. Ông kêu gọi một biện pháp kép đối với Triều Tiên: đối thoại để đạt đến sự thống nhất về kinh tế, cuối cùng là thống nhất về chính trị và quân sự.

Nhằm làm thân với Triều Tiên, ông Moon nói sẽ cho mở lại khu phức hợp xí nghiệp liên doanh Hàn - Triều ở thành phố Kesong (Triều Tiên). Người Triều Tiên được đưa vào làm nhân công ở khu này trong khi Hàn Quốc bỏ vốn. Sau khi Bình Nhưỡng thử hạt nhân và phóng tên lửa hồi tháng 2-2016, chính phủ bà Park đã đóng cửa liên doanh này, nói nó vi phạm lệnh cấm vận của Liên Hiệp Quốc.

Ông nói lệnh trừng phạt Triều Tiên mà Mỹ cùng phe bảo thủ ở Hàn Quốc áp đặt suốt 10 năm qua đã không thể chặn ngăn chương trình VKHN của Triều Tiên, nên đã đến lúc phải thử cách không đối đầu với Bình Nhưỡng. Ông Moon nói: “Chúng ta phải thừa nhận Kim Jong-un là lãnh đạo và là đối tác đối thoại của chúng ta, và liệu có nên tiếp tục gây sức ép và áp đặt lệnh cấm vận lên Triều Tiên”.

Ông Moon tự nhận ông là “bạn của Mỹ”, cảm ơn Mỹ đã bảo vệ Hàn Quốc và hỗ trợ Hàn Quốc tăng trưởng kinh tế và dân chủ hóa. Trước khi bà Park bị phế truất, ông Moon nói liên minh với Washington là “cột trụ trong chính sách ngoại giao của chúng tôi”.

Tháng 12-2016, ông Moon tuyên bố nếu trúng cử, ông sẽ thăm Triều Tiên trước khi qua  Mỹ. Sau khi bị chỉ trích vì tuyên bố này, ông Moon bào chữa rằng giới truyền thông trình bày sai ý ông.

Tổng thống Kim Dae- jung (bên trái) gặp Chủ tịch CHDCND Triều Tiên Kim Jong-il năm 2000.

Khi tranh cử tổng thống năm 2012, ông Moon từng trình bày kế hoạch tham vọng là hợp tác kinh tế liên Triều, nói nó sẽ “tạo ra không dứt các vận hội”. Ông cũng hứa sẽ tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh với ông Kim Jong-un.

10 năm qua, phe bảo thủ nắm quyền lãnh đạo Hàn Quốc, với quan điểm hết mình ủng hộ liên minh với Mỹ và muốn lật đổ chế độ Kim Jong-un.

DNA của Triều Tiên là chống cự các cường quốc

Ông  Moon đặc biệt lo ngại việc Mỹ dàn hệ thống phòng thủ tên lửa khu vực tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) ở Hàn Quốc. Ông dẫn đến việc Trung Quốc phẫn nộ và cảnh cáo một vụ căng thẳng tương tự vụ khủng hoảng tên lửa ở Cuba.

Mỹ - Hàn giải thích THAAD nhằm ngăn chặn các mối đe dọa Triều Tiên tấn công, nhưng Bắc Kinh nói hệ thống radar tân tiến của THAAD có thể “dòm ngó sâu” vào lãnh thổ Trung Quốc, do thám sức mạnh quân sự của nước này.

Nếu ông Moon “lên ngôi” tổng thống sẽ gây phức tạp nghiêm trọng cho việc Mỹ dàn THAAD ở Hàn Quốc. Ông đặt dấu hỏi về sự triển khai hệ thống này, nói đó là sự leo thang căng thẳng không cần thiết ở bán đảo Triều Tiên.

Ông Moon “thề” nếu ông trúng cử tổng thống, ông sẽ xem lại việc dàn THAAD. Ông trách bà Park đã không hỏi ý dân về việc này: “Tôi không thể hiểu tại sao lại vội vã dàn hệ thống này. Tôi nghi rằng họ muốn tạo ra chuyện đã rồi, biến nó thành một vấn đề chính trị để sử dụng trong cuộc bầu cử”.

Kim Ki-jung, nhà khoa học chính trị thuộc Đại học Yonsei ở Seoul, và là cố vấn chính sách đối ngoại của ông Moon, nói: “Mỹ đang thúc đẩy chúng tôi nghiêng về phương Tây một cách không cần thiết, và Trung Quốc cũng kéo chúng tôi về phương Đông một cách không cần thiết. Họ chớ nên thúc ép chúng tôi quá. Một phần DNA của người Triều Tiên là chống lại những cường quốc”.

Ngày 10-3, Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc có phán quyết lịch sử, ủng hộ việc Quốc hội nước này luận tội và phế truất nữ Tổng thống Hàn Quốc đầu tiên, bà Park Geun-hee, về nhiều cáo buộc, nghiêm trọng nhất là bà để người bạn thân Choi Soon-sil can thiệp vào việc nước, cấu kết lợi dụng quyền hạn để tống tiền các tập đoàn lớn. Bà Choi không hề có chức vụ nào trong chính phủ. 

Bà Park còn bị cáo buộc thiếu trách nhiệm nghiêm trọng trong vụ chìm phà Sewol năm 2014 khiến hơn 300 người chết. 

Như vậy, sau gần 10 năm không được nắm quyền lực, phe đối lập có tư tưởng tự do có thể làm chủ Nhà Xanh (Phủ Tổng thống Hàn Quốc) trong cuộc bầu cử tổng thống có lẽ sẽ được tổ chức ngày 9-5 tới đây. Văn phòng Thủ tướng cho biết chính phủ sẽ thông báo ngày tổ chức cuộc bầu cử này vào ngày 17-3, trước hạn chót bắt buộc 20-3. 

Ông Moon - cựu nghị sĩ thuộc đảng Dân chủ (đối lập) từng thua bà Park ở cuộc bầu cử tổng thống năm 2012, chưa tuyên bố ứng cử nhưng ông đang dẫn đầu trong các cuộc thăm dò dư luận. 

Nhưng ông Moon có thể phải đối mặt với một “kẻ thách thức đáng gờm” ở cuộc bầu cử sơ bộ của đảng: ông Ahn Hee-jung (51 tuổi), chung nhiều quan điểm với ông Moon, nhưng được ghi nhận là một gương mặt trẻ so với ông Moon (65 tuổi). 

Ở đảng cầm quyền, Tổng thống kiêm Thủ tướng Hwang Kyo-ahn phải từ chức thì mới có thể tranh cử. Nếu ông Hwang từ chức, quyền lãnh đạo Hàn Quốc tạm thời sẽ được chuyển cho Bộ trưởng Tài chính.

Trung Trực (theo New York Times)
.
.
.