Venezuela: Bắt 65 quan chức tập đoàn PDVSA vì tội tham nhũng

• Venezuela cam kết thanh toán nợ

“Ngành tư pháp sẽ tiếp tục thúc đẩy cuộc chiến chống tham nhũng dưới sự chỉ đạo của Tổng thống Nicolas Maduro”, Tổng Công tố Venezuela Tarek Saab phát biểu tại cuộc họp báo ở Thủ đô Caracas hôm 30-11 và cho biết, 65 quan chức và doanh nhân cấp cao của Tập đoàn dầu khí quốc gia (PDVSA) đã bị bắt với cáo buộc có liên quan tới tham nhũng. 

Trong số những người bị bắt có cựu Bộ trưởng Năng lượng và Dầu khí Eulogio del Pino cùng cựu Chủ tịch PDVSA Nelson Martinez. Được biết, ông Eulogio del Pino và ông Nelson Martinez bị ra lệnh bắt hôm 28-11, chỉ 2 ngay sau khi bị Tổng thống Nicolas Maduro bãi nhiệm. 

Và họ hiện là những quan chức cấp cao nhất bị bắt vì có liên quan tới vụ bê bối tại PDVSA. Theo quyết định bổ nhiệm hôm 26-11 của Tổng thống Nicolas Maduro, Tướng Manuel Quevedo đảm trách cương vị của ông Eulogio del Pino và ông Nelson Martinez - vừa làm Bộ trưởng Năng lượng và Dầu khí, vừa làm Chủ tịch PDVSA. 

Trong tuyên bố phát trên truyền hình quốc gia hôm 26-11, Tổng thống Nicolas Maduro cam kết “tái cơ cấu toàn bộ” PDVSA. Dầu khí là ngành kinh tế chủ chốt của Venezuela vì đóng góp tới 96% nguồn thu ngoại tệ cho nền kinh tế quốc gia. Cũng tại lễ bổ nhiệm Tướng Manuel Quevedo, Tổng thống Nicolas Maduro khẳng định, Venezuela sẽ bán dầu cho châu Á nếu Mỹ không muốn mua. Venezuela là nhà cung cấp dầu lớn thứ ba của Mỹ, chiếm 8% thị phần, chỉ đứng sau Canada và Saudi Arabia.

Cựu Bộ trưởng Eulogio del Pin (trái) và Cựu Chủ tịch PDVSA Nelson Martinez.

Trong tuyên bố hôm 30-11, Tổng Công tố Tarek Saab cho biết, đa phần trong số những người bị bắt kể trên là thành viên Ban giám đốc của Công ty Citgo, chi nhánh lớn nhất của PDVSA tại Mỹ, và các công ty con của tập đoàn này ở Venezuela như Petrozamora, Petropiar và Bariven. 

Đồng thời khẳng định, cựu Chủ tịch PDVSA Nelson Martinez bị bắt với cáo buộc đã ký một hợp đồng tái cơ cấu nợ (trị giá tới 4 tỷ USD) của Công ty Citgo, nhưng không báo cáo Chính phủ. Theo lời khai của các quan chức cấp cao Công ty Citgo, chính ông Nelson Martinez là người đã đàm phán hợp đồng và việc làm này gây “tổn hại nghiêm trọng tới nguồn tài sản quốc gia”. 

Theo ông Tarek Saab, Chủ tịch và 5 Phó Chủ tịch Công ty Citgo đã bị bắt bởi theo hợp đồng kể trên, toàn bộ tài sản của chi nhánh này đã được sử dụng để thế chấp. Chính phủ Venezuela nghi ngờ, một khoản hối lộ trị giá 50 triệu USD ẩn sau hợp đồng này. 

Cũng tại cuộc họp báo ở Thủ đô Caracas, Tổng Công tố Tarek Saab đã nói vắn tắt vụ việc của cựu Bộ trưởng Năng lượng và Dầu khí – ông Eulogio del Pino dính líu tới đường dây tham nhũng trong liên doanh dầu khí Petrozamora của Venezuela với Nga, có trụ sở tại bang Zulia. Và đường dây này đã chỉnh sửa số lượng dầu khí khai thác trong giai đoạn 2015-2017, khiến liên doanh này thất thoát tới 15 triệu thùng dầu (trị giá khoảng 500 triệu USD).

Hãng AFP đưa tin, lính đặc nhiệm đã bắt ông Eulogio del Pino và ông Nelson Martinez (cả 2 mới được bổ nhiệm từ cuối tháng 8) sáng 30-11. Theo hình ảnh trên truyền hình quốc gia Venezuela, lính đặc nhiệm mặc đồ đen, bịt mặt và có vũ trang tới bắt ông Eulogio del Pino, khi cựu Bộ trưởng Năng lượng và Dầu khí đang mặc quần đùi và áo bóng đá xuất hiện ở cửa nhà. Trong video đăng trên Twitter trước khi bị bắt, cựu Bộ trưởng Năng lượng và Dầu khí Eulogio del Pino gọi những cáo buộc nhằm vào ông là "một vụ tấn công phi lý". 

Hơn 1 năm trước (23-11-2016), Tổng thống Nicolas Maduro đã quyết định tái cơ cấu PDVSA nhằm đối phó với tình trạng tham nhũng và đề ra chiến lược phát triển giai đoạn 2016-2025. Khi đó, ông Nicolas Maduro đã cảnh báo, ngành công nghiệp dầu khí của Venezuela đang có những kẻ “xâm nhập”, đồng thời cho biết sẽ không nhân nhượng với những kẻ tham nhũng và phản bội. 

Tuyên bố kể trên diễn ra sau khi PDVSA cảnh báo có thể vỡ nợ trái phiếu vào trung tuần tháng 10-2016. Bởi PVDSA tới hạn phải trả số nợ 1,6 tỷ USD vào ngày 28-10-2016, và tiếp tục phải thanh toán 2,9 tỷ USD vào ngày 2-11-2016, nhưng trong túi lại “eo hẹp”. 

Theo giới truyền thông, dự trữ ngoại hối của Venezuela đang giảm với tốc độ chóng mặt. PDVSA từng được đánh giá là Tập đoàn dầu khí lớn thứ 5 thế giới, nhưng doanh thu của tập đoàn này trong năm 2015 giảm hơn 40%. Trong năm 2015, PDVSA chỉ thu về 72,2 tỷ USD, giảm 40,7% so với mức 121,9 tỷ USD của năm 2014.