Vị linh mục dũng cảm chống mafia

Bên ngoài trung tâm thành phố cổ kính Trezzano sul Naviglio là một biệt thự sang trọng từng thuộc về Salvaltore Di Marco, một tên cướp có quan hệ với cả nhóm mafia Sicilia-Cosa Nostra và nhóm mafia Calabrian Ndrangheta đã chết trong tù vài năm trước.

Bên trong tòa nhà hãy còn hăng mùi sơn trắng vừa quét mới, một nhóm học sinh trung học phổ thông được học về cách thức hoạt động của các tổ chức mafia, và những việc họ có thể làm để đối phó với vấn nạn lớn nhất ở Italia - một chủ đề ít khi được giới chính trị gia nhắc đến.

Trong thời gian ở Trezzano, nhóm học sinh sẽ hội thảo, tham gia phiên chất vấn và trả lời câu hỏi cùng với những gia đình mất người thân vì bạo lực tội phạm có tổ chức, giúp cải tạo bất động sản của Di Marco và chuyển nó thành một biệt thự cho cộng đồng.

Linh mục Ciotti (bên trái) và Giáo hoàng Francis tổ chức thánh lễ trong một thánh đường ở Rome để tưởng niệm các nạn nhân của mafia, kêu gọi giáo dân chống lại mafia.

"Mafia thật sự khó chịu khi cái gì đó trước kia thuộc về chúng, nay bị người khác sử dụng", Lucilla Andreucci, một trong những người quản lý trại hè cho biết. Bà Lucilla Andreucci cho biết thêm: "Chúng luôn có suy nghĩ, nếu tao không thể sử dụng, chẳng ai có thể. Chúng cố gắng phá hủy biệt thự có thể trước khi chịu mất". Động lực sau trại hè Trezzano là  Libera, một tổ chức chống mafia có ảnh hưởng nhất Italia.

Libera-theo ngôn ngữ Italia có nghĩa tự do, được thành lập năm 1995 bởi ngài Don Luigi Ciotti, một tu sĩ đạo Thiên chúa tiếp sức cho làn sóng căm thù của toàn dân Italia sau khi Thẩm phán Giovanni Falcone, vợ của ông và 3 sĩ quan cảnh sát bị thiệt mạng vì trúng bom của nhóm mafia Sicilia.

Nhiều người dân đã rất phẫn nộ, nhưng không giống như các tổ chức được thành lập sau những vụ án mạng sẽ suy yếu dần, sáng kiến Libera ngày càng lớn mạnh. Chỉ chưa đầy một năm, Libera đã trở thành tổ chức dân sự chống mafia hiệu quả nhất ở Italia.

Thành công đáng kể đầu tiên của Libera đến trong năm 1996, khi vận động, thu thập hơn 1 triệu chữ ký gây sức ép khiến quốc hội Italia ký phê chuẩn luật cho các tổ chức phi chính phủ sử dụng miễn phí tài sản của mafia bị tịch thu.

Và ông Ciotti trở thành một trong những mục tiêu cần diệt nhất của mafia. Có nhiều tên trùm mafia đã gọi điện dọa linh mục Ciotti: "Chúng tao phải giết thằng chó này". Nhưng Ciotti khẳng định, ông không bao giờ nao núng tinh thần vì bị hù dọa. Vị linh mục nhấn mạnh: "Tôi không sợ, những mối đe dọa đó không chỉ nhắm vào Luigi Ciotti này, chúng đang nhắm vào tất cả những người dân đã chiến đấu chống lại tội phạm có tổ chức hơn 20 năm qua".

Khi trại hè giáo dục dành cho thanh thiếu niên chưa diễn ra hoặc đã kết thúc, những tài sản của mafia bị tịch thu thường hoạt động như hợp tác xã. Một số chuyển thành nông trại. Số khác trở thành kho bảo quản nho tươi, nhà hàng hoặc trung tâm bảo trợ xã hội giúp đỡ người di/nhập cư hoặc người khuyết tật.

Mục đích đối với mọi trường hợp đều như nhau: trao quyền cho cộng đồng địa phương để tạo công ăn việc làm và vươn lên thoát nghèo.

Một trong những ví dụ điển hình và thành công nhất trong chiến dịch này là khu bất động sản  Cooperativa Placido Rizzotto. Khu bất động sản đó được hình thành trong năm 2001 ở Palermo, rộng 155.000ha, từng thuộc về 2 trong số những tên trùm mafia khét tiếng tàn bạo nhất của nhóm mafia Sicilia, gồm Toto Riina và Giovanni Brusca.

Bây giờ, hợp tác xã có 12 người lao động, bán các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ tự trồng ra khắp thị trường Italia, nhưng quan trọng hơn cả, trao hy vọng cho một cộng đồng đã bao năm sống trong sợ hãi vì bọn côn đồ lộng hành. 20 năm sau khi Libera thành lập, có khoảng 1.500 hiệp hội tạo việc làm hoạt động dưới sự bảo trợ của tổ chức này.

Libera hợp tác với chính quyền địa phương tổ chức hội thảo về mạng lưới tội phạm có tổ chức để giáo dục học sinh, sinh viên trên khắp cả nước, đặc biệt những khu vực là điểm nóng tội phạm. "Sẽ không có thay đổi thật sự, nếu không có cam kết giáo dục mạnh mẽ hướng đến thế hệ tương lai", linh mục Ciotti khẳng định.

Trong 9 năm qua, cứ đến 21/3, ngày khai xuân, ông Ciotti lại tổ chức lễ tưởng niệm 900 nạn nhân mafia để nhắc nhở tội phạm là kẻ thù chung, toàn dân cần phải đoàn kết chống lại chúng, đồng thời kêu gọi chống tham nhũng, vì vấn nạn này tiếp tay cho tội phạm có tổ chức.

Kể từ năm 2013, Libera đã thu thập hàng triệu chữ ký gây sức ép đối với quốc hội thông qua luật chống tham nhũng mới. Trong tháng 6/2015, Chính phủ Italia đã thông qua một luật mới trừng phạt nghiêm khắc các tội liên quan đến lạm dụng quyền lực và kế toán, quản lý tài sản trái với quy định của nhà nước.