"Vua nhôm" Oleg Deripaska lại vướng kiện tụng
Cuộc điều tra của Cơ quan Tình báo Anh (MI6) đối với ông Oleg Deripaska, doanh nhân người Nga, người có biệt danh "Vua nhôm" càng thu hút sự quan tâm của dư luận sau khi tờ The Guardian dẫn yêu cầu của Ủy ban giám sát truyền thông liên bang Nga (Roskomnadzor) - dọa chặn YouTube và Instagram, nếu 2 trang web này không rút 7 video và 14 bức ảnh giữa "Vua nhôm" Oleg Deripaska với Phó thủ tướng Nga Sergei Prikhodko (phụ trách công tác đối ngoại) trên một chiếc du thuyền hạng sang.
Theo cáo buộc của MI6, ông Oleg Deripaska có liên quan tới hoạt động sản xuất thiết bị quân sự, và việc đưa công ty năng lượng EN+ của "Vua nhôm" lên sàn chứng khoán London hồi tháng 11-2017 "rất có vấn đề".
Bởi EN+ là chủ sở hữu lớn nhất của Rusal, công ty nhôm từng sản xuất thiết bị quân sự, nhưng vẫn được phép lên sàn chứng khoán London (cổ phiếu của công ty năng lượng này được niêm yết trên sàn chứng khoán London từ tháng 11-2017) trong thời điểm quan hệ giữa Nga và Anh đang căng thẳng và không có sự tham vấn đầy đủ với MI6.
MI6 cho rằng, một số công nghệ của công ty năng lượng EN+ đã được dùng để chế tạo tên lửa Buk, loại vũ khí dùng bắn rơi máy bay MH-17 ở Ukraine năm 2014, khiến 298 người thiệt mạng (theo cáo buộc của các nhà điều tra Hà Lan).
 |
| Ông Oleg Deripaska. |
Và một phần của công ty năng lượng EN+ nằm trong vòng kiểm soát của VTB, ngân hàng thuộc nhà nước Nga. Tuy nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ và Liên minh châu Âu (EU), nhưng VTB được cho là đã chi 697 triệu bảng Anh để hỗ trợ tài chính cho EN+ lên sàn chứng khoán London.
Tờ The Telegraph còn dẫn nguồn tin từ Hội đồng An ninh quốc gia Anh - họ thắc mắc vì sao không được tham vấn về việc cho phép EN+ lên sàn chứng khoán London. "Tại sao công ty của người có quan hệ gần gũi với Tổng thống Putin lại được phép đăng ký trên sàn chứng khoán London, trong khi có liên quan đến thiết bị quân sự và tên lửa đã bị phương Tây và NATO chỉ mặt", cựu Bộ trưởng Quốc phòng Anh Mike Penning cũng nêu nghi vấn này với Hạ viện.
Đồng thời coi quyết định cho EN+ lên sàn chứng khoán London là mối đe dọa đối với an ninh và lợi ích quốc gia của xứ sở sương mù. Nhưng theo thông tin từ Cơ quan Kiểm soát tài chính Anh (FCA), Bộ Tài chính Anh đã được tham vấn và việc lên sàn của công ty năng lượng EN+ không vi phạm các lệnh trừng phạt. Đại diện của EN+ cũng vừa có thông báo tương tự - họ không vi phạm các lệnh trừng phạt và làm đúng luật.
Theo giới truyền thông, công ty nhôm Rusal được ông Oleg Deripaska thành lập (nắm 75% cổ phần) cùng với tỷ phú Roman Abramovich vào năm 2000. Tới tháng 10-2003, ông Oleg Deripaska đã mua 25% cổ phần của ông Roman Abramovich và trở thành Chủ tịch Hội đồng quản trị Rusal.
Và biệt danh "Vua nhôm" đã ra đời sau khi Rusal là nhà sản xuất nhôm lớn thứ hai thế giới, với tổng trị giá tài sản từ 45 đến 50 tỷ USD. Theo giới thạo tin, từ năm 1992, ông Oleg Deripaska đã làm môi giới cho thị trường chứng khoán Nga và là người đầu tiên buôn bán cổ phiếu của các nhà máy sản xuất kim cương Nga.
Dư luận cho rằng, một trong những điểm khác biệt cơ bản giữa "Vua nhôm" Oleg Deripaska với những tài phiệt và nhà kinh doanh lớn ở Nga là sau khi phất lên đã không ngừng đầu tư vào kinh doanh để kiếm được nhiều tiền hơn, chứ không gửi tiền ra nước ngoài.
Dư luận cho rằng, trong thành công của Thế vận hội mùa Đông Sochi 2014 phải có phần của "Vua nhôm" Oleg Deripaska. Bởi đã chi khoảng 300 triệu USD để mua và cải tạo sân bay của thành phố Sochi, cùng hàng loạt các đề án khác. Ngoài ra, ông Oleg Deripaska còn giải cứu khoảng 2.000 chó hoang ở Sochi tại thời điểm đó. Tổng thống Putin từng đề cập tới vai trò của ông Oleg Deripaska đối với nền kinh tế Nga.
Khi 36 tuổi (sinh ngày 2-1-1968 ở tỉnh Gorky, Nga), ông Oleg Deripaska được coi là người giàu thứ 3 của xứ bạch dương với tổng tài sản trị giá 5,5 tỷ USD và giới kinh doanh Nga gọi "Vua nhôm" là tỷ phú trẻ, là kẻ thượng lưu khôn ngoan và đầy bí ẩn. Bởi tuy từng là tỷ phú trẻ nhất nước Nga (khi vừa tròn 35 tuổi), là người giàu nhất nước Nga trong nhiều năm liền, nhưng "cỗ máy in tiền"
Oleg Deripaska cũng từng đứng trước nguy cơ phá sản, bất chấp việc được tạp chí Forbes của Mỹ xếp thứ 278 trong số 500 người giàu nhất thế giới. Theo giới truyền thông, vợ của "Vua nhôm" Oleg Deripaska là Polina Yumasheva, con gái rượu của ông Valetin Yumashev, Chánh văn phòng Tổng thống và là con rể cố Tổng thống Boris Yeltsin.
Do đó, ông Oleg Deripaska là cháu ngoại ông Boris Yeltsin. Và ông Oleg Deripaska là một trong những người làm giàu nhanh nhờ chính sách tư nhân hóa dưới thời cố Tổng thống Boris Yeltsin - giàu lên nhờ mua quyền sở hữu các nguồn tài nguyên thiên nhiên có giá trị chiến lược như dầu thô, khí đốt, khai thác quặng... rẻ như bèo.
