Xung quanh khoản phạt hơn 850 triệu USD của Petrobras

Chủ Nhật, 07/10/2018, 11:19

"Các nhà lãnh đạo cấp cao của Petrobras, bao gồm các thành viên ban lãnh đạo, đã tạo điều kiện cho việc chi trả tiền hối lộ cho các chính trị gia người Brazil và các đảng chính trị, sau đó làm giả chứng từ sổ sách hòng che mắt các nhà đầu tư và điều hành", Phó Tổng chưởng lý Mỹ Brian Benczkowski tuyên bố, khi đề cập tới khoản phạt hơn 850 triệu USD vừa được đưa ra đối với Tập đoàn dầu khí quốc gia Brazil Petrobras hôm 27-9.

Và ngay lập tức, Petrobras ra thông báo, đồng ý trả số tiền phạt 853 triệu USD do Mỹ và Brazil đưa ra để kết thúc cuộc điều tra chống tham nhũng và hối lộ đối với tập đoàn này. Được biết, khoản tiền phạt kể trên đã nhận được sự chấp thuận từ Ủy ban Chứng khoán (SEC) và Bộ Tư pháp Mỹ.

Theo đó, 80% số tiền phạt (hơn 682,6 triệu USD) sẽ được chuyển trực tiếp cho các công tố liên bang Brazil, 20% còn lại sẽ được chia đều cho SEC và Bộ Tư pháp Mỹ - mỗi bên nhận 10%. Cả SEC và Bộ Tư pháp Mỹ đều cho rằng, vụ án tham nhũng ở Petrobras được thực hiện bởi ban lãnh đạo và quan chức cũ của tập đoàn này. Và bằng việc nộp số tiền phạt kể trên, Petrobras sẽ tránh được các vụ kiện tham nhũng theo luật của Mỹ.

Chủ tịch Petrobras Pedro Parente từ chức hôm 1-6.

Động thái kể trên diễn ra sau khi Chủ tịch Petrobras Pedro Parente đệ đơn từ chức hôm 1-6, sau khi chính phủ Brazil buộc phải hạ giá nhiên liệu trước sức ép từ các cuộc biểu tình trên toàn quốc của giới tài xế xe tải kéo dài trong nhiều ngày. Trong bức thư gửi Tổng thống Michel Temer, Chủ tịch Petrobras cho biết, việc ông tiếp tục tại vị không còn phù hợp và không giúp ích cho những giải pháp mà chính phủ đang xem xét để giải quyết tình hình.

Và Ban lãnh đạo Petrobras đã bầu Giám đốc tài chính Ivan Monteiro giữ chức Chủ tịch tạm quyền Petrobras. Theo giới truyền thông, thỏa thuận về số tiền phạt 853 triệu USD đạt được sau gần 5 năm cảnh sát Brazil tiến hành điều tra, làm rõ vụ tham nhũng lớn nhất tại quốc gia Nam Mỹ này.

Và cuộc điều tra ở Petrobras cũng cho thấy, một mạng lưới tham nhũng lớn có liên quan từ đương kim và cựu tổng thống cùng nhiều quan chức cao cấp tại các quốc gia Mỹ Latinh. Petrobras là tâm điểm của chiến dịch Car Wash, bắt đầu từ năm 2014, và vụ bê bối này đã làm rung chuyển chính trường Brazil, khiến nhiều quan chức của Petrobras cùng nhiều chính trị gia hàng đầu của nước này phải hầu tòa và “bóc lịch”. Trong số hơn 20 chính trị gia bị “dính chàm”, đáng quan tâm nhất có đương kim Tổng thống Michel Temer và cựu Tổng thống Dilma Rousseff.

Gần 10 tháng trước (7-12-2017), Petrobras đã nhận lại 654 triệu reais (khoảng 200 triệu USD) tiền hoàn trả do thất thoát tham nhũng từ chiến dịch Car Wash. Và số tiền này đã nâng tổng số tiền mà Petrobras được trả lại lên tới 1,48 tỷ reais (470 triệu USD). Sau khi nhận 654 triệu reais, đại diện Petrobras cho biết, họ đã được công nhận là "nạn nhân" và các biện pháp pháp lý sẽ được tiếp tục tiến hành để chống lại các công ty hoặc cá nhân, trong đó có cựu nhân viên và chính khách, làm ảnh hưởng đến tài chính và hình ảnh của tập đoàn này.

Hơn 9 tháng trước (3-1-2018), trong thông báo gửi giới chức Brazil và Mỹ, đại diện Petrobras cho biết, họ đã đồng ý nộp phạt cho giới chức Mỹ gần 3 tỷ USD để dàn xếp vụ kiện của các nhà đầu tư bị thiệt hại do vụ bê bối tham nhũng diễn ra tại tập đoàn này. Tuy nhiên, những nhà đầu tư mua cổ phiếu ở Brazil không nằm trong diện được bồi thường của thỏa thuận kể trên. Và đây được coi là một trong những thỏa thuận dàn xếp có giá trị lớn nhất từ trước tới nay của Tập đoàn dầu khí quốc gia Brazil.

Petrobras liên tục bị cáo buộc tham nhũng và hối lộ.

Theo đó, số tiền bồi thường kể trên được chia thành 3 phần và khoản đầu tiên trị giá 983 triệu USD được chuyển trong vòng 10 ngày sau khi thẩm phán thông qua sơ bộ thỏa thuận này. 983 triệu USD thứ hai sẽ được chuyển trong vòng 10 ngày sau khi thẩm phán thông qua lần cuối. Và tùy vào thời gian, số tiền còn lại (984 triệu USD) sẽ được chuyển trong vòng 6 tháng và ngày 15-1-2019 là thời hạn chót của việc thực hiện thỏa thuận kể trên.

Theo giới truyền thông, với tư cách là doanh nghiệp lớn nhất Brazil và là một trong những đại gia dầu khí trên thế giới, với hơn 86.000 nhân viên, nên Petrobras từng được coi là biểu tượng của nước này. Do đó, bất chấp vụ bê bối tham nhũng tại Petrobras (bị phanh phui từ tháng 3-2014 sau khi cựu Giám đốc bộ phận cung ứng Paulo Roberto Costa khai báo với công tố viên), đa số người dân Brazil (61%) đã phản đối kế hoạch tư nhân hóa Petrobras theo đề xuất của Thượng nghị sỹ Jose Serra.

Tuy nhiên nhiều người cũng cảnh báo, nếu vấn nạn tham nhũng không được đẩy lùi sẽ phá tan “giấc mộng làm giàu” của ngành dầu khí Brazil. Và những gì đang diễn ra tại Petrobras là minh chứng rõ nhất cho cảnh báo này.

Mạnh Phong