Ðiều tra của FBI (Kỳ 2)

• Phố Wall trước thảm họa 11-9?

Dù khoảng cách thời gian giữa các giao dịch nội gián và những chứng cứ mới có lẽ không cho phép tiến hành các hành động pháp lý chống lại những kẻ tình nghi, nhưng có thể dẫn đến sự thật về ngày 11-9.

Những vụ án đáng ngờ

Tài liệu của Ủy ban 11-9 cho biết, vào ngày 21-9-2001, SEC yêu cầu FBI điều tra hình sự đối với 2 giao dịch đáng ngờ, một trong số đó là việc bán ra 56.000 cổ phiếu của Công ty Stratesec vào ngày 6-9 trước đó. 

Stratesec vốn là công ty chịu trách nhiệm bảo đảm an ninh tại một vài cơ sở bị thiệt hại từ vụ tấn công ngày 11-9, trong đó bao gồm các tòa nhà WTC, sân bay Dulles - nơi chuyến bay số 77 của American Airlines cất cánh, và United Airlines, công ty sở hữu 2 trong số 3 chiếc máy bay có kết cục bi thảm. 56.000 cổ phiếu của Stratesec được bán ra bởi một giám đốc của Stratesec, ông Wirt D. Walker III và vợ Sally Walker.  

Ủy ban 11-9 ước tính việc bán trước số cổ phiếu này giúp nhà Walkers thu lợi khoảng 50.000 USD. Tuy nhiên, kết luận của FBI chỉ dừng lại ở đó mà không cáo buộc ai trong 2 vợ chồng nhà Walkers, vì “họ không có liên hệ với khủng bố hay các dạng thông tin tiêu cực khác”.

Tuy nhiên, ông Wirt Walker có quan hệ với những người có liên hệ với Al-Qaeda. Chẳng hạn như Giám đốc Stratesec James Abrahamson là đối tác kinh doanh của Mansoor Ijaz, người nhiều lần tuyên bố có thể liên lạc với Osama bin Laden. 

Ngoài ra, Walker thuê một lượng lớn nhất nhân viên Stratesec từ chi nhánh The Carlyle Group có tên gọi BDM International, vốn chạy các dự án (đen) bí mật cho các cơ quan chính phủ. The Carlyle Group được cấp ngân sách một phần từ các thành viên của gia đình Bin Laden. 

Ông Walker lúc đó điều hành nhiều công ty đáng ngờ sau đó bị phá sản, trong đó có công ty ban đầu được điều hành bởi cháu của cựu Giám đốc CIA và Tổng thống Bush.  

Walker là con của một nhân viên CIA và công việc đầu tiên ông làm là ở công ty đầu tư do cựu bậc thầy gián điệp Mỹ James “Russ” Forgan điều hành. Tại công ty này, Walker làm việc chung với một cựu Giám đốc CIA khác là William Casey. Và dĩ nhiên, Osama bin Laden và CIA từng có quan hệ với nhau.

Một điều tra khác của FBI, cũng theo yêu cầu của SED, xoay quanh việc Amir Ibrahim Elgindy - một cố vấn chứng khoán gốc Ai Cập tại San Diego - cố gắng bán 300.000 USD tài sản của mình thông qua công ty môi giới chứng khoán Salomon Smith Barney. Đáng chú ý là khi thực hiện điều đó, Elgindy đã “dự báo rằng chỉ số Dow Jones, lúc đó đang ở 9.600 điểm, sẽ sớm rớt xuống dưới 3.000 điểm”. 

Bản ghi của Ủy ban 11-9 cho rằng, FBI chưa bao giờ làm việc với ông Elgindy và từ đầu đã có kế hoạch miễn tội cho ông ta với lập luận “không có chứng cứ rằng Elgindy có thể kiếm lời từ các vụ tấn công khủng bố”.

FBI đồng lõa?

Tháng 5-2002, Elgindy bị bắt cùng với 4 người khác, trong đó có một nhân viên FBI và một cựu nhân viên FBI, với tội danh âm mưu thao túng giá chứng khoán để trục lợi từ các công ty. Các nhân viên và cựu nhân viên FBI, Jeffrey A Royer và Lynn Wingate bị cáo buộc đã xâm nhập vào cơ sở dữ liệu của FBI để theo dõi tiến trình điều tra hình sự chống lại ông Elgindy. 

Một công tố viên sau đó cáo buộc Elgindy đã biết trước các vụ tấn công ngày 11-9. Dù thẩm phán trong phiên tòa không đồng ý với cáo buộc trên, nhưng Elgindy cuối cùng cũng bị kết tội vào năm 2005 với nhiều tội danh như tống tiền, gian lận chứng khoán và tung tin sai lệch.

Qua những vụ này, giới phân tích nghi ngờ FBI không thật sự muốn điều tra các giao dịch nội gián liên quan đến vụ 11-9, chẳng hạn như không thèm hỏi cung nghi phạm. Ngoài ra, biên bản tóm tắt của Ủy ban 11-9 còn đặt nghi vấn trước việc FBI không chịu phục hồi dữ liệu từ các máy tính bị hư hỏng tìm được ở WTC. 

Trong thực tế, những ổ cứng máy tính đó đã được một số công ty phục hồi thành công, chẳng hạn Công ty Convar ở Đức. Tháng 12-2001, Reuters cho biết “Convar đã phục hồi thông tin từ 32 máy tính cho thấy có khả năng có những thương vụ bẩn”. 

Theo Richard Wagner, một chuyên gia phục hồi dữ liệu của Convar: “Có bằng chứng cho thấy một người nào đó đã biết trước thời gian gần chính xác của những chiếc máy bay tung vào tòa tháp và đã cố gắng bán tháo khoảng 100 triệu USD”. Giám đốc Convar Peter Henschel nói không chỉ có giá trị mà số lượng các giao dịch cũng cao hơn nhiều so với bình thường.

Giới chuyên môn vào cuộc

Dựa vào những bản ghi nhớ do Ủy ban 11-9 công bố, giới phân tích cho rằng các cơ quan hữu trách ở Mỹ đã điều tra rất sơ sài nên những kết luận của họ không chính xác. Đó chính là lý do để các nhà chuyên môn tự mình vào cuộc.

Năm 2006, Allen Poteshman - giáo sư Tài chính của ĐH Illinois - công bố một phân tích về các giao dịch cổ phiếu hàng không trước vụ 11-9. Phân tích đó dẫn đến kết luận chắc chắn có thông tin nội gián liên quan đến việc các loại cổ phiếu bị giảm giá mới dẫn đến việc tăng số và lượng giao dịch một cách bất thường như vậy. 

Tháng 1-2010, một nhóm các chuyên gia tài chính Thụy Sĩ công bố bằng chứng cho thấy, ít nhất 13 vụ giao dịch đáng ngờ mà các cơ quan hữu trách đã điều tra là giao dịch nội gián và biết trước thông tin về các vụ tấn công ngày 11-9. 

Nghiên cứu của nhóm này tập trung trên một số công ty giới hạn, trong đó có 5 hãng hàng không và 4 công ty tài chính. Các hãng hàng không gồm: American Airlines, United Airlines và Boeing.  Ba công ty tài chính có trụ sở trên tòa tháp WTC và Công ty Citigroup - công ty mẹ của Travelers Insurance và Salomon Smith Barney, đặt trụ sở tại WTC.

Vì sao Al-Qaeda vẫn “sống sót”?

Sự cố 11-9 đã khiến Mỹ phát động cuộc chiến chống khủng bố trên toàn cầu. Một phần ba lãnh đạo của Al-Qaeda đã bị tiêu diệt hoặc bị bắt sau đó. Nhóm này đã mất đi thiên đường an toàn tại Afghanistan, trong khi các thành viên còn sống sót của nó đang chạy trốn hoặc trốn tránh.

Và sau 10 năm, Mỹ tuyên bố đã tiêu diệt thành công lãnh đạo sáng lập của Al-Qaeda, Osama bin Laden. Kể từ năm 2014, Al-Qaeda đã bị lu mờ bởi Al-Qaeda Iraq trước đây, nay tự xưng là Nhà nước Hồi giáo (IS). Thế nhưng, vì sao Al-Qaeda vẫn có thể “sống sót” sau 16 năm bị cả thế giới truy lùng và tiêu diệt?

Thứ nhất, nhờ khả năng phi thường của Al-Qaeda trong việc tạo ra các liên minh và duy trì chúng theo thời gian và bất chấp sức ép. Chính nhờ đồng minh nên Al-Qaeda mới có thể tồn tại ngay sau khi xảy ra vụ 11-9. Taliban ở Afghanistan đã hỗ trợ Al-Qaeda sau vụ tấn công, bằng việc từ chối giao nộp Bin Laden, bất chấp nguy cơ bị Mỹ và đồng minh đánh tới tận sào huyệt. 

Sau khi Taliban Afghanistan thất thủ, Al-Qaeda đã chạy trốn sang các nước khác, trong đó có việc nương nhờ các đồng minh ở Pakistan để giấu các phần tử; đồng thời tiến hành “trừng phạt” Chính phủ Pakistan vì đã hỗ trợ Mỹ đàn áp khủng bố. 

Và Al-Qaeda cũng lớn mạnh hơn nhờ có được "uy tín" theo sau vụ khủng bố đẫm máu ngày 11-9, tổ chức này đã thu hút được nhiều phần tử khủng bố hơn, và cũng tạo ra được nhiều liên minh hơn, trong đó có các đối tác đã tình nguyện đưa thêm tên Al-Qaeda vào tên của họ và cam kết trung thành với Bin Laden, tức trở thành chi nhánh của Al-Qaeda.

Thứ hai, Al-Qaeda đã điều chỉnh chiến lược, duy trì một hồ sơ “thấp hơn” bằng việc thành lập các chi nhánh/liên minh không có thành tố “Al-Qaeda” trong tên. Bin Laden giải thích việc này là để ngăn ngừa áp lực chống khủng bố hoặc làm gián đoạn các nguồn tài trợ từ bán đảo Ảrập. 

Theo Ahmadinejad, cấp phó của Bin Laden là Al-Zawahiri cho biết tên của Al-Qaeda đã làm giảm các nguồn tài trợ và cho phép kẻ thù tuyên bố rằng họ chỉ chống Al-Qaeda chứ không có chiến tranh với Hồi giáo.