Không có gì mà ầm ĩ cả

Chuyện tinh hoa

Thứ Năm, 25/10/2018, 15:38
Tinh hoa vốn là một từ rất cũ nhưng lại được cư dân mạng tranh cãi nổ trời. Đó là khi nhạc sĩ Anh Quân nhắc đến chữ này trong quan điểm đời sống tinh hoa không thể thiếu nhà hát. Gọi là tranh cãi cho oai chứ thực ra giống hệt cuộc ném đã.

Phải nói... ''ném đá'' đã hình thành một quyền lực thật sự,  làm cho những người muốn tranh luận cũng phải né vì thực chất chẳng có ai tranh luận.

Có cư dân mạng còn viết bài ca ngợi phẩm chất quý tộc Âu - Mỹ khi dẫn ra nhân vật trong phim Titanic với những phẩm chất hy sinh, trách nhiệm trước cộng đồng. Rằng những đại gia sẵn sàng từ bỏ cuộc sống và tài sản kếch sù để nhường mạng sống cho phụ nữ, trẻ em. Họ định nghĩa tinh hoa là như vậy. Họ cho rằng Việt Nam chưa bao giờ có tầng lớp tinh hoa.

Thực ra chữ tinh hoa mang đầy đủ ý nghĩa của những người dẫn đầu. Dân tộc nào cũng có nhóm tinh hoa. Những nhóm người nhỏ cũng có tinh hoa. Mỗi ngành nghề đều có tinh hoa. Tinh hoa liên quan chặt đến sự hưng vong của quốc gia dân tộc. Vậy dân tộc, quốc gia nào tồn tại thì chắc chắn phải có tinh hoa.

Minh họa Tả Từ.

Khi dẫn ra những tấm gương quý tộc nhường mạng sống cho cộng đồng như một tinh thần trách nhiệm cao cả, cho rằng đó là phẩm chất của tinh hoa thì thực sự đáng mừng. Vậy người Việt chúng ta không thiếu những tấm gương quên mình vì cộng đồng. Những tấm gương này không chỉ ở trí thức mà rất nhiều ở tầng lớp cần lao. Vậy theo định nghĩa trên thì tinh hoa ở xứ ta là nhiều đến mức phổ biến.

Có người cho rằng tinh hoa là hội tụ đầy đủ phẩm chất trên trong một quý tộc thì xem ra hơi gượng. Những nhân tài hoặc thiên tài có xứng đáng là tinh hoa không? Chắc chắn số đông sẽ đồng ý là có. Vậy hãy xét nhà soạn nhạc thiên tài Wolfgang Amadeus Mozart xem cuộc sống của ông ra sao. Theo các khảo cứu thì đời sống riêng của ông hết sức nhếch nhác. Ông gắn với đầy đủ thói xấu mà người bên lề xã hội có. Nhưng dám chắc một điều miễn bàn cãi, trong âm nhạc ông là tinh hoa. Trong cuốn phim dựng lại cuộc đời ông, ông đã nói một câu "Quả thật, tôi thô bỉ, nhưng âm nhạc của tôi không thô bỉ".

Tóm lại ''nhất nghệ tinh, nhất thân vinh''. Bất kỳ ai trong cương vị nào làm công việc của mình ở mức lý tưởng thì cũng gọi là tinh hoa. Xét từ công việc người thợ, nghệ sĩ, nhà khoa học, thủ lĩnh, nhà lãnh đạo đều vậy.

Một ông vua bếp khiến tinh hoa phải chọn món của ông. Ông không cần ai gọi mình là tinh hoa. Nhưng nếu coi nấu giỏi là một tuyệt kỹ thì ngần ngại gì không tôn vua bếp là tinh hoa.

Trong đời sống có rất nhiều người thực sự lấp lánh, nhưng chỉ nhờ truyền thông thì chúng ta mới thấy được ánh sáng của họ. Vậy đừng lấy một định nghĩa để che mọi ánh sáng. 

Còn bạn. Bạn có tin những người khiếm khuyết có thể là tinh hoa không?

Lê Tâm
.
.
.