“Hửng nắng” và những góc nhìn khác về thế giới của những họa sĩ đặc biệt

• Chuột trong ý niệm của hai họa sĩ tuổi Canh Tý

Năm nay, trước những diễn biến phức tạp của dịch bệnh, một triển lãm online mang tên “Hửng nắng” đã được tổ chức. “Hửng nắng” nằm trong chuỗi chương trình Tòhe Thắp đèn Xanh lơ 2020, hưởng ứng chiến dịch “Light it up blue - Thắp đèn xanh lơ” toàn cầu nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về hội chứng tự kỷ từ 2/4 đến 30/4/2020.

Khôi Nguyên và tác phẩm trong triển lãm.

1.“Hửng nắng” trưng bày 36 tác phẩm hội họa kể những câu chuyện đầy cảm xúc của các nghệ sĩ nhí về cuộc sống xung quanh và quá trình trưởng thành của các em. Đó là các nghệ sĩ nhí có hội chứng tự kỷ trong lớp học đặc biệt của Tòhe Fun: Văn Minh Đức, Phạm Bình Minh, Lee Nguyễn Sahae, Hoàng Anh Thắng, Phạm Khôi Nguyên, Đỗ Bạch Dương, “Nem” (Hà Đình Chí). Đây là lần đầu tiên triển lãm được tổ chức với hình thức online thông qua fanpage Tòhe Fun.

Người xem thực sự ngạc nhiên trước thế giới trong trẻo, hồn nhiên và đáng yêu của các nghệ sĩ “nhí”. 36 bức tranh mở ra một thế giới sinh động và nhiều sắc màu của các con. Màu sắc tươi sáng, lung linh và luôn ấm áp, đó là đặc điểm chung của các bức tranh, cho thấy tâm hồn các em thật trong trẻo, thánh thiện. Màu sắc và vẽ là kênh giao tiếp của các con với thế giới, ở đó, chúng ta cảm nhận được tình yêu, khao khát về tình thương và sự sẻ chia.

Một tác phẩm trong triển lãm “Hửng nắng”.

Tác phẩm của Bạch Dương.

Đó là những bức tranh của Hoàng Anh Thắng 16 tuổi. Thắng tham gia sân chơi Tòhe Fun được hơn 2 năm. Thắng vô cùng yêu vẽ, cậu vẽ nhanh, chủ động, các hình ảnh từ bút chạy ào ra giấy không cần phải nghĩ ngợi nhiều. Một buổi học 2 tiếng Thắng có thể vẽ từ 2 - 3 bức tranh tùy chủ đề và sự hứng thú. Kho hình ảnh phong phú trong Thắng được thể hiện bằng những đường nét tràn đầy sắc màu rực rỡ.

Đó là Văn Minh Đức, năm nay 26 tuổi, cậu đã tham gia sân chơi Tòhe được hơn 9 năm. Đức không chỉ mê những mảng màu rực rỡ, những sắc xanh nổi bật, những đường tô tràn đầy năng lượng mà còn ấn tượng với sức sáng tác bền bỉ. Từ khổ giấy A4, A3, khổ rèm trăm mét, từ chất liệu yêu thích là sáp dầu, đến màu acrylic, màu goat, màu nước, Đức đều cặm cụi thử nghiệm.

Qua lăng kính của Đức, mọi vật đều trở nên ngô nghê, hồn nhiên. Đức đã từng say sưa vẽ từ 8h sáng đến 9h giờ tối, chỉ ngừng đôi chút vì… đói. Nhiều bức tranh của Đức đã có người mua hoặc được trả tiền bản quyền bởi sự độc đáo của nó.

Đó là Bạch Dương tham gia sân chơi của Tòhe Fun từ năm 2017. Những ngày đầu, cùng với không khí nhẹ nhàng tại trung tâm Tottochan, Bạch Dương gây ấn tượng bởi nụ cười trong veo, dịu dàng. Dương thích vẽ. Đặc trưng tranh của Bạch Dương là những nét mềm, mảng mềm và màu sắc đa dạng. Dương đặc biệt thích mưa, tranh Dương vẽ thường có cảnh mưa và mặt trời. Dương thích vẽ mưa theo quy luật, theo hàng, thích vẽ những hàng mưa dài hơn là mưa ngắn.

Những hạt mưa tròn của Bạch Dương có rất nhiều màu sắc và không hề buồn. Nét vẽ và tâm hồn của Dương hồn nhiên, đầy màu sắc như một vườn hoa.

Mẹ phát hiện cô bé SaeHae từ 3, 4 tuổi đã bắt đầu những đường nét nguệch ngoạc. Mẹ thấy tranh có cả con hổ, con mèo đứng cạnh nhau, nét rất ngây ngô, nhưng bằng linh cảm, mẹ cảm nhận con có khả năng vẽ. Cả nhà không ai có năng khiếu nên mẹ muốn SaeHae được đi học thêm. Mẹ đưa SaeHae đến các trung tâm để test và xin học, SaeHae vẽ, rồi hét, rồi nhảy tưng tưng và đều bị từ chối.

Tác phẩm của Phạm Bình Minh.

Một bức tranh của Hoàng Anh Thắng.

Trên đường về mẹ vừa đi vừa khóc vì không ai nhận con mình. Rồi may mắn, nhờ người quen mẹ tìm thấy được một cô giáo dạy vẽ đồng ý dạy con, chấp nhận kèm riêng và tôn trọng sự khác biệt của con. Đến năm 7 tuổi, con tham gia đợt tuyển sinh vào lớp Coaching của Tòhe, sự hồn nhiên trong tranh của con đã chạm đến trái tim của các cô chú Tòhe. SaeHae có niềm yêu thích khám phá rất mạnh mẽ.

Mỗi giai đoạn SaeHae sẽ đặc biệt yêu thích và quan tâm một thứ, các loài hoa, các loài cây, cờ các nước, nhạc cụ, các nhân vật phim hoạt hình.

Bình Minh đã gắn bó với sân chơi Tòhe Fun hơn 3 năm. Minh thích hát, thích nhảy, thích chốn đông người, Minh còn đặc biệt hào phóng nụ cười, bạn sẽ chẳng bao giờ thấy buồn khi ở cạnh Minh. Cậu xuất hiện mang theo một bầu trời về con số và thế giới động vật hoang dã.

Với sở trường bồi giấy và cắt dán cực siêu, các con số, con hươu, linh dương, từ nhỏ đến to lần lượt xuất hiện dưới bàn tay Minh một cách điệu nghệ. Những đường cắt liền mạch không nhiều suy tính, những tạo dáng con vật để bồi đầy tự nhiên và ngẫu hứng đã bộc lộ con người tự do, phóng khoáng của Minh. Dạo gần đây, ngoài thử bồi các bạn động vật bằng vải hoa, vải sắc màu, Minh còn tập cắt những shape mới.

Bạn nhỏ cuối cùng có tranh trong triển lãm này là Nem (Hà Đình Chí). Tôi đã gặp Nem cách đây 6 năm, khi Nem có một triển lãm cá nhân mang tên “Câu chuyện của Nem”. Nem sinh ra với hội chứng tự kỷ và hội chứng Noonan bẩm sinh. Cậu bé gặp khó khăn trong việc giao tiếp, thể hiện và kiểm soát bản thân. Tuy nhiên, Nem có tài năng hội họa đáng kinh ngạc.

Vẽ như một công cụ tự nhiên giúp Nem kể chuyện và chia sẻ về cách nhìn của mình. Có thể sử dụng rất nhiều chất liệu khác nhau, nhưng Nem có sở trường đặc biệt trong vẽ nét. Những bảng chữ cái Alphabet, những con số… được “nhân cách hoá” đã trở thành “thương hiệu” của cậu bé. Ngắm những bức tranh của Nem, mọi người lớn đều có thể tìm thấy những chi tiết thú vị và trở nên “nhỏ bé” trước thế giới kỳ diệu của Nem.

Tranh vẽ của Nem được Tòhe lựa chọn, khai thác, thiết kế lại & in ấn trên các sản phẩm thời trang, lifestyle và được bán ra thị trường dưới thương hiệu “Tòhe & Nem”. Dòng sản phẩm này tôn vinh khả năng ứng dụng mỹ thuật từ nét vẽ của Nem và giúp nhiều người có thể khám phá thế giới của cậu bé hơn.

2. “Tự kỷ không phải là một khiếm khuyết, những nghệ sĩ bé đặc biệt của Tòhe có những tài năng độc đáo, riêng biệt rất đáng ngưỡng mộ. Đối với chúng tôi, các bạn không chỉ là những người bạn, người nghệ sĩ rất hồn nhiên và tự do, các bạn còn thực sự là những người thầy, giúp chúng tôi nhận ra tình yêu thương, lòng kiên nhẫn và sự ấm áp trong những tâm hồn vô cùng thuần khiết, đẹp đẽ" - đại diện Tòhe chia sẻ.

Mỗi đứa trẻ đều có cách nhìn thế giới khác nhau thông qua phương thức giao tiếp của các em với thế giới bằng hội họa. Đó là một thế giới nội tâm thánh thiện với cái nhìn trong veo về cuộc sống. Sự hồn nhiên, đáng yêu đó được thể hiện trong từng nét vẽ. Và trên hết, trẻ tự kỷ muốn được thể hiện tiếng nói của mình để được đồng cảm, yêu thương.

Ngắm nhìn những bức tranh sinh động trong triển lãm “Hửng nắng”, chắc hẳn chúng ta hiểu hơn về những thông điệp được gửi gắm trong đó. Hãy bớt đi những định kiến và yêu thương các em nhiều hơn, bởi trong mỗi tâm hồn đó đều ẩn chứa những vẻ đẹp muôn màu của cuộc sống. Và mỗi bức tranh chính là một liều “vitamin” yêu thương mà Ban tổ chức cũng như những người đồng hành với trẻ tự kỷ muốn gửi gắm đến mọi người.

Tháng 4 hàng năm được coi là tháng nhận thức về hội chứng tự kỷ. Cứ vào thời gian này, chiến dịch Thắp đèn xanh lơ - Light it up blue sẽ diễn ra trên toàn thế giới, với nhiều hoạt động đa dạng nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về hội chứng này, cũng như giúp đỡ người tự kỷ trong quá trình hoà nhập, giao tiếp xã hội và có chất lượng cuộc sống tốt hơn.

Tòhe là một doanh nghiệp xã hội chuyên tổ chức sân chơi miễn phí cho những trẻ em đặc biệt (trẻ tự kỷ, khuyết tật, trẻ em trong hoàn cảnh khó khăn với nhiều chương trình lần đầu tiên xuất hiện ở Việt Nam như Kidstallation - Nghịch ngợm với Nghệ thuật sắp đặt, Lọ mọ cùng trò chơi dân gian.

Triển lãm này không chỉ khích lệ các em trải nghiệm, khám phá bản thân mà còn mang thông điệp rất ý nghĩa, mỗi đứa trẻ sinh ra đều có một khả năng khác biệt, điều quan trọng là chúng ta hãy biết khơi gợi và khuyến khích để các con dũng cảm bước qua những mặc cảm, định kiến, để được sống là mình.