Kỳ tích từ vỏ trứng

Thứ Hai, 28/12/2015, 11:00
Từ những vỏ trứng gia cầm tưởng chừng bỏ đi nhưng anh Chu Văn Khuyến ở xóm 3, xã Hoa Thành, Yên Thành, Nghệ An đã dùng nghệ thuật điêu khắc biến chúng thành những tác phẩm nghệ thuật độc đáo đầy thú vị.
Cách đây hơn mười năm, trong một lần xem truyền hình, anh Chu Văn Khuyến thấy giới thiệu ở Trung Quốc có một người dùng vỏ trứng gia cầm để làm nên những tác phẩm nghệ thuật hết sức độc đáo và thú vị. Từ đó, anh cũng mày mò và sau mấy tháng trời, một vỏ trứng vịt đã được anh chế tác thành công. Tác phẩm đầu tay đó còn khá đơn giản về hình khối nhưng lại rất kỳ công. Đó là hơn 100  hình tam giác đều nhau chỉ trong một quả trứng nhỏ.

Dụng cụ ban đầu mà anh Khuyến làm hết sức đơn sơ. Đó là chiếc nan hoa xe đạp được anh mài mỏng và nhỏ. Quả trứng vịt sau khi được anh khoét hai lỗ nhỏ để hút hết lòng đỏ và lòng trắng ra thì anh đem ngâm nước cho chất nhờn trong trứng đã tan ra hết, rồi anh phơi khô. Cuối cùng là công đoạn khó khăn tỉ mỉ nhất, dùng nan hoa xe đạp đã mài sắc và bắt đầu khoét thành từng hình tam giác một. Mỗi một hình tam giác chỉ nhỏ bằng hạt đỗ đỏ và anh đã miệt mài sáu tháng trời để cho ra đời tác phẩm đầu tay này.

Anh Khuyến cho hay, nhìn thì có vẻ dễ dàng nhưng khi bắt tay vào thực hiện thì vô cùng nan giải. Thứ nhất là phải có ý thức thẩm mỹ, thứ hai là bàn tay, ngón tay phải cực kỳ khéo léo và tinh tế, nếu không là trứng vỡ hoặc nhưng hình tam nhỏ đó sẽ bị biến dạng ngay. Thứ ba nữa là phải hết sức kiên trì. Trong 6 tháng chỉ để chế tác một vỏ trứng, hầu như ngày nào, trước khi đi ngủ anh đều dành ra 30 phút để khoét vỏ trứng.

Vốn khi sinh ra sức khỏe không bình thường, anh Khuyến đã không thể làm những nghề đòi hỏi sức khỏe dù chỉ là công việc văn phòng. Những năm còn nhỏ tuổi, anh Khuyến thường xuyên phải nằm viện, vì vậy, mặc dù học khá giỏi nhưng anh phải nghỉ học hai năm và tới 19 tuổi anh mới tốt nghiệp phổ thông trung học.

Anh Chu Văn Khuyến và tác phẩm điêu khắc từ vỏ trứng.

Thời gian học xong phổ thông, ở nhà, anh Khuyến thường mày mò tự học để làm ra những sản phẩm thủ công mỹ nghệ như những chiếc khay nước bằng mây tre, những chiếc túi xách bằng mây, chiếc giá để ti vi bằng tre… Những công việc này anh cũng chỉ làm được khi sức khỏe cho phép. Vì vậy, anh vẫn nung nấu làm ra một sản phẩm độc đáo rất hiếm người làm được.

Sau vỏ trứng thứ nhất thành công, anh Khuyến tiến hành điêu khắc những vỏ trứng tiếp theo. Những tác phẩm sau, anh không còn đơn giản chỉ làm những hình tam giác nữa mà anh thực hiện những hình tượng nghệ thuật mới lạ hơn như hình ngôi chùa, cây tùng và cánh chim đại bàng, hình sông núi và anh đã thành công thêm năm vỏ trứng như thế trước khi anh gặp một người.

Đó là lần anh vào mạng và phát hiện ra anh Nguyễn Công Hùng ở TP Hồ Chí Minh cũng là người điêu khắc vỏ trứng. Khác với anh Khuyến, anh Hùng làm ra để bán hoặc làm theo đơn đặt hàng của khách. Anh Hùng còn lập cả  trang mạng để quảng bá sản phẩm.

Biết được địa chỉ, anh Khuyến lặn lội vào tận TP Hồ Chí Minh để gặp và trao đổi, học hỏi anh Hùng nhằm phát triển công việc điêu khắc trên vỏ trứng mà anh yêu thích. Gặp anh Hùng, ban đầu, Khuyến chỉ hỏi anh Hùng về công việc mà anh Hùng đang làm chứ chưa giới thiệu về bản thân.

Anh Hùng không tin, một người gầy gò ốm yếu, dáng đi như cụ già chống gậy đang đứng trước mặt mình lại có thể làm được như mình nên anh Hùng đã trao đổi mang tính chỉ dạy như dạy một học trò mới vào nghề. Sau khi Khuyến đưa ra những sản phẩm đầu tay của mình thì anh Hùng hết sức ngạc nhiên. Rồi sau khi nghe Khuyến trình bày quá trình chế tác của mình và bày tỏ nguyện vọng mong anh Hùng giúp đỡ để quá trình chế tác được nhanh và dễ dàng hơn.

Anh Hùng đã không ngần ngại chỉ cho Khuyến những dụng cụ tinh xảo mà anh có được. Đó là những chiếc bút khoan dùng trong nha khoa mà anh Hùng đã và đang sử dụng. Sau chuyến đi học hỏi về, Khuyến không còn chế tác bằng chiếc nan hoa xe đạp đập bẹp hết sức thô sơ nữa mà anh đã có những dụng cụ mua được theo sự chỉ dẫn từ anh Hùng.

Từ đó về sau, việc chế tác vỏ trứng của Khuyến trở nên thuận lợi hơn. Bây giờ, mặc dù nghề nghiệp chính của anh là làm dịch vụ đánh máy vi tính và thời gian dành cho việc điêu khắc không nhiều nhưng anh đã có hàng trăm tác phẩm nghệ thuật điêu khắc từ vỏ trứng với nhiều hình thù phong phú đa dạng trông vô cùng thú vị. Anh còn thiết kế một hộp đèn để vỏ trứng vào trong, mỗi khi bóng đèn được bật lên thì tác phẩm nghệ thuật của anh được ánh đèn cùng hộp đựng tôn lên như một cô gái quê mùa đã qua một lớp học trang điểm.

Năm nay đã 43 tuổi, anh Khuyến vẫn đang sống chung với mẹ già đã hơn tám mươi tuổi và hằng ngày anh phải tận tay bón từng thìa cháo, chăm sóc và giặt giũ cơm nước cho cả hai người, mặc dù sức khỏe của anh không được bình thường như những người khác.

Hy vọng một ngày không không xa, anh Chu Văn Khuyến sẽ thực hiện được ước mơ nâng cánh cho những sản phẩm nghệ thuật điêu khắc từ vỏ trứng của mình bay cao, bay xa đến với nhiều người hơn nữa.

Phan Xuân Hậu
.
.
.