Mạng lưới bán thuốc phá thai bất hợp pháp ở Philippines

• Philippines: Học sinh muốn được tốt nghiệp thì phải trồng cây
• Hải quân Philippines khẳng định tàu Việt Nam cứu ngư dân nước này

Tuy nhiên, theo những người bán thuốc lậu như Elsa, lĩnh vực kinh doanh thuốc phá thai trái phép đang bùng nổ mạnh ở Philippines.

Nguy hiểm khôn lường từ thị trường đen

Thỏa thuận mua bán thuốc phá thai diễn ra lặng lẽ đàng sau một chiếc ô tô trong bãi đỗ xe gần Minor Basilica of the Balck Nazarene - một trong những ngôi nhà thờ Công giáo xinh đẹp nhất ở thủ đô Manila. Người bán tự xưng là Elsa (không phải tên thật) cất hàng bên trong chiếc túi nhựa gồm đủ loại thuốc uống bào chế từ các loại thảo mộc khác nhau, rễ cây và thuốc nước dạng sirô. 

Elsa lôi ra một loại hỗn hợp thảo mộc có mùi thơm và một loại vỏ cây có màu giống như củ gừng rồi chỉ dẫn: "Bỏ hết các thứ này vào nồi nấu cho sôi lên rồi lấy nước cho phụ nữ chưa có kinh nguyệt uống trong vòng 2 tháng. Những thứ cây này rất đắng đến mức khó uống nổi. Thuốc làm cho phụ nữ ra máu và bào thai cũng sẽ trôi ra theo". 

Elsa bán thuốc phá thai trong hơn 1 thập niên, có nghĩa là quãng thời gian đủ lâu để nổi tiếng trên thị trường đen trong khu vực. Thực ra, Elsa là thành viên của một mạng lưới tội phạm gồm toàn phụ nữ ở tuổi trung niên. Họ chính là những người trồng cây cỏ làm thuốc đồng thời hoạt động phân phối và kinh doanh trong bóng tối. Mặc dù vậy, không khó để tìm gặp họ. 

Mọi phụ nữ ở Manila đều biết họ thường xuyên tụ tập quanh khu nhà thờ Minor Basilica of the Black Nazarene ở quận ven sông Quiapo (nên còn được gọi là Nhà thờ Quiapo). Họ hoạt động cũng giống như bất cứ thành phần buôn ma túy nào khác ở Philippines và sử dụng thứ ngôn ngữ mã hóa riêng. 

Giá một gói thuốc "đặc chế" của Elsa là 250 peso Philippines (khoảng 5 USD). Dĩ nhiên, mọi thứ cây cỏ chứa trong gói thuốc hoặc lọ thuốc nước (có màu hơi tím và sủi bọt) của Elsa thường không có nguồn gốc rõ ràng. Elsa căn dặn khách hàng nên uống thuốc trong 8 tuần đầu tiên của thai kỳ. Nếu uống thuốc sau kỳ hạn đó, thai phụ sẽ sinh con "dị dạng". 

Elsa còn bán loại thuốc viên giống như dược phẩm hợp pháp in chữ "CYTOTEC" và bao thuốc có logo tập đoàn dược phẩm Mỹ Pfizer Inc. đàng hoàng. Cytotec là loại thuốc chữa loét dạ dày song cũng được dùng như thuốc phá thai. Nhưng dù là thảo mộc, thuốc nước đắng ngắt hay Cytotec thì Karen cũng sử dụng tất tần tật chỉ để hủy bỏ bào thai đứa con thứ 4 của mình. Chuyện cũng đã xảy ra cách đây nhiều năm rồi và được Karen mô tả là "câu chuyện rất phức tạp". 

Một phụ nữ tên là Karen (không phải tên thật), có lý do chính đáng để phá thai. Công việc kiếm sống từ trước cho đến tận bây giờ của Karen là bán cháo trên hè phố Manila và kiếm được khoảng 5 USD một ngày. Nhưng, số tiền kiếm được ít ỏi đó chẳng đủ chi tiêu cho gã chồng thất nghiệp nghiện ma túy. 

Karen kể: "Hắn đối xử như tôi là gái bao và giữa chúng tôi không hề có tình yêu". Hắn không cho phép Karen uống thuốc tránh thai vì "hắn quan niệm như thế là phản tự nhiên". Do đó, việc sinh đẻ thêm một đứa con chỉ khiến cho gia đình tan vỡ của Karen thêm nghèo khó và rối rắm.

Các thai phụ xếp hàng khám thai ở thành phố Iligan, miền nam Philippines.

Những chiến dịch chống phá thai

Hãy bỏ qua những thứ thuốc thảo mộc "hỗn hợp" mà dùng Cytotec, Rebecca Gomperts khuyên như thế. Rebecca Gomperts là nữ bác sĩ thành lập tổ chức phi lợi nhuận đặt trụ sở tại Hà Lan "ủng hộ phá thai" tên gọi Women on Waves (WoW) cung cấp các dịch vụ liên quan đến sức khỏe sinh sản, đặc biệt là dịch vụ phá thai không cần can thiệp ngoại khoa, cho phụ nữ sống tại những quốc gia có luật định nghiêm ngặt về phá thai. 

Các dịch vụ khác của WoW bao gồm tư vấn sinh sản và phòng tránh thai. Rebecca Gomperts nằm trong số những nhà hoạt động tích cực nhất thế giới chống các điều luật cấm phá thai. WoW thường xuyên tổ chức những chuyến tàu được thiết kế đặc biệt thành bệnh viện di động vượt biển đến những quốc gia có tuyệt đại đa số là người Công giáo đễ giúp đỡ phụ nữ phá thai. 

Hoạt động của WoW và Rebecca Gomperts thường bị cản trở lực lượng hải quân ở Bồ Đào Nha và Guatemala. Gomperts coi việc tội phạm hóa hành vi phá thai là vô đạo đức và được tờ báo Mỹ New York Times mô tả là "người có quan điểm cực đoan về ủng hộ phá thai". 

Gomperts phát biểu với báo chí: "Chúng ta đang nói đến sự công bằng trong xã hội. Vợ của một số bộ trưởng có thể dễ dàng du lịch đến một số quốc gia nào đó coi phá thai là hợp pháp. Hoặc là, họ có thể trả một khoản tiền lớn cho bác sĩ phá thai". 

Theo quan điểm của Gomperts, sử dụng Cytotec để phá thai là lựa chọn an toàn. Tuy nhiên, Gomperts thẳng thắn lên án những kẻ bán Cytotec trái phép trên thị trường đen ở Philippines cũng như những nơi khác. 

Cytotec chứa hoạt chất gọi là Misoprostol. Cytotec được tổng hợp để chữa chứng loét dạ dày trong thập niên 1990 nhưng không bao lâu sau các bác sĩ phát hiện hiệu ứng phụ của thuốc - gây co thắt tử cung dẫn đến sẩy thai. 

Hiện nay, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận Cytotec chứa misoprostol phá thai an toàn và hiệu quả trong 9/10 trường hợp. Thậm chí, misoprostol còn được sử dụng để giảm các cơn co thắt dạ con trong quá trình sinh đẻ cũng như điều trị các biến chứng sau sinh ở châu Âu và Mỹ. Gomperts cũng cảnh báo phụ nữ Philippines về thuốc Cytotec giả bán tràn lan trên thị trường đen.