Nghệ sĩ Xuân Bắc: Sống hết năng lượng

Tên tuổi tôi đã gỉ sét đâu mà đánh bóng

- Xuân Bắc đang định chuyển sang nghề giáo sao?

- Đâu có, thỉnh thoảng tôi vẫn tham gia những khóa truyền đạt kinh nghiệm cho học sinh thôi. Tôi sẽ không dạy, mà mỗi buổi lên lớp là những cuộc trao đổi để tìm ra chân lý mà chúng ta cho là đúng. Tôi muốn-cần tiếp cận với các bạn, để hiểu hơn tâm lý các bạn, đó cũng là cách tôi nuôi dưỡng cảm xúc của mình. Cảm xúc phải nuôi dưỡng chứ. Tôi đang thổi cho các em không khí để nuôi dưỡng niềm đam mê của tuổi trẻ.

Hàng chục năm nay, tôi đã dạy và biểu diễn cho thiếu nhi, tôi muốn đào tạo một lứa, nếu có làm nghệ thuật thì cũng phải hiểu và có nhận thức đúng đắn về nghệ thuật. Và một lứa khán giả trong tương lai, nếu coi nghệ thuật là một món ăn tinh thần thì họ cần biết ăn cái gì. Tự nhiên hôm nay đi trên đường, tôi nghĩ đến câu nói của một cậu trong nhóm MTV đại ý rằng: Mọi người cứ nói giới nghệ sĩ nhiều người lưu manh, gian dối, lừa đảo. Còn tôi thì cho rằng, những kẻ lưu manh, gian dối, lừa đảo đang trà trộn vào chúng tôi. Từ đó mới có những scandal phản văn hóa. Hơn nữa, khán giả của mình cũng quá dễ dãi trong việc tiếp cận và cảm nhận nghệ thuật. Nhưng cũng đừng trách khán giả vội.

Những người được gọi là nghệ sĩ, được coi là nghệ sĩ hay tự coi mình là nghệ sĩ, đưa ra những tác phẩm nói thật không xứng đáng gọi là nghệ thuật. Nhưng có một vấn đề nữa là từ báo chí, có hai chức năng là giáo dục và định hướng, từ lâu chúng ta quên mất, mà chỉ chú trọng thông tin theo kiểu "giật tóc móc mắt", cho nên tôi cũng cho rằng, có nhiều kẻ lưu manh, ngớ ngẩn lẩn khuất trong báo chí, đội lốt báo chí. Rất ngớ ngẩn và vớ vẩn khi một ai đó nổi tiếng trong showbiz vì ngực to hay mới xăm một con thằn lằn ở mông. Tôi thấy buồn cho việc đó.

- Vì thế mà anh có vẻ đề phòng báo chí, và luôn giữ được hình ảnh "sạch" trong công chúng. Trong thời buổi mà sự nổi tiếng dễ dàng đến thế, thì hình ảnh sạch của Xuân Bắc là một "của hiếm". Anh nghĩ sao về điều này

- Tôi chưa bao giờ đề phòng báo chí. Tôi chỉ đề phòng những kẻ lưu manh đội lốt báo chí. Đâu phải là vấn đề giữ gìn hình ảnh “sạch” mà người ta muốn giữ hình ảnh “sạch” đã là một nhìn nhận đúng đắn rồi. Ai cũng muốn làm những điều tốt đẹp nhưng không phải ai cũng làm được. Tôi cũng vậy. “Sạch” ở đây nằm trong nhận thức chứ tôi không gào lên “tôi sạch lắm”. Thực ra ai cũng có những góc khuất, hoặc chưa bị lộ hoặc những điều đó không là gì so với những chuyện đang xảy ra trong cuộc sống.

- Vở diễn “Đi tìm điều không mất” với tên và hình ảnh Xuân Bắc rất to trên các băng rôn quảng cáo đang kéo được khán giả đến rạp trong những ngày giá rét này. Nhưng đó vẫn là vai diễn cũ, lâu rồi không thấy Xuân Bắc có vai gì mới ở nhà hát. Anh mải mê kiếm tiền quá chăng?

- Công việc chính của tôi vẫn ở nhà hát kịch Việt Nam chứ. Mà tôi chẳng có việc gì phụ đâu. Việc đọc chuyện khủng long cho con cũng là việc chính, việc học kịch bản Táo quân cũng là chính và việc ở nhà hát cũng là chính. Việc chính hay không nó tùy thuộc vào từng giai đoạn, từng thời điểm. Trong tình hình sân khấu rất gian nan này thì việc kéo được khán giả đến rạp là một thành công rồi, tôi nghĩ, mới hay cũ không quá quan trọng, mà với sân khấu, mỗi đêm chúng tôi diễn là một màu sắc mới, vì thế mà tôi tin, sân khấu sẽ tồn tại mãi.

- Ở nhà hát Kịch Việt Nam, anh có coi mình là một ngôi sao?

- Một vì sao có sáng đến mấy cũng không làm nên một bầu trời được. Hơn thế, tôi cũng chỉ là rác bụi trong vũ trụ mà thôi. Tôi làm việc ở nhà hát, để dung hòa cuộc sống bận rộn của mình, tôi phải tổ chức cuộc sống thật tốt. Tôi làm việc gì nét căng việc đó, tôi không làm gì trộn lẫn vào nhau được. Còn nếu thấy tôi cứ 365 ngày đều có mặt ở nhà hát kịch đúng giờ hành chính để “sáng tạo nghệ thuật” thì liệu với cách sáng tạo này tôi có khác gì một anh đóng gạch không? Tôi làm nhiều việc, đó cũng là cách khai thác năng lượng trong mình. Còn chuyện tên và hình ảnh của tôi rất to trên các băng rôn cũng là một tất yếu. Rồi nay mai sẽ là tên một ai khác. Rất may là hình ảnh đó in to, tôi có thể đứng bên cạnh và bảo đấy là tôi, tôi có thể tự tin để làm điều đó, chứ không phải lảnh tránh.

- Điều đó chứng tỏ cái tên Xuân Bắc vẫn còn rất hot, anh làm gì để đánh bóng tên tuổi mình?

- Tên tuổi tôi có bị gỉ sét đâu mà đánh bóng. Là người nghệ sĩ, hãy trả lời bằng những vai diễn chứ không phải bằng những phát ngôn hay bằng những thứ nằm ngoài nghệ thuật.

Cứ đủng đỉnh thế thôi

- Nghe chẳng ra chất Xuân Bắc gì cả, lúc nào cũng tất bật, bận rộn, lao động quần quật chứ có thấy anh đủng đỉnh bao giờ đâu?

- Năm nay tôi tham gia nhiều hoạt động xã hội hơn. Đúng là làm việc quần quật. Nhưng tâm thế lúc nào cũng đủng đỉnh đấy. Tôi không có cái kiểu vừa làm việc nọ, vừa xọ việc kia. Năm nay ở nhà hát kịch tôi không làm vở mới, hài tết năm nay tôi cũng không làm. Tôi hai năm làm một đĩa thôi, có vội gì đâu, đó là cách tôi tiếp cận khán giả.

- Thế còn những người một năm 3-4 đĩa thì sao?

-Mỗi người có một cách tiếp cận khán giả. Tôi luôn tôn trọng đồng nghiệp, nhưng tôi cũng xin nói luôn: tôi ít bị hiệu ứng đám đông lắm. Việc mình mình làm, cứ đủng đỉnh thế thôi.

- Đủng đỉnh thế mà tần suất xuất hiện của Xuân Bắc trên truyền hình có giảm đâu. Nhiều người phát chán khi thấy mặt Xuân Bắc trên truyền hình rồi. Còn anh, anh có bao giờ tự chán mình?

- Hãy kể tên những chương trình mà Xuân Bắc thực hiện. Tôi đâu có làm nhiều chương trình, Hỏi xoáy đáp xoay, Đồ rê mí, Đuổi hình bắt chữ, nó giống nhau là đều hướng tới những vấn đề liên quan đến nền tảng và cuộc sống, nhưng mỗi vai một khác nhau. Còn thực tế, tôi phải từ chối rất nhiều lời mời ấy chứ.

Gia đình Xuân Bắc.

- Ở thời điểm này, anh nghĩ nhiều về điều gì nhất?

- Triết lý chút nhé. Cuộc sống là một dòng chảy, nó không chờ đợi chúng ta, bạn hãy chảy cùng cuộc sống, chảy theo cách riêng của bạn, có người bơi, có người lên thuyền, có người bám thuyền, có người bám vào người khác. Hãy cứ chảy đi, ở đó có những lúc lạnh, có lúc hụt hơi, có lúc bế tắc. Nhưng đừng bao giờ tuyệt vọng, bởi hãy tin đi, bạn sẽ không phải bơi một mình đâu, luôn có những người bên cạnh để bơi cùng, là những người thân trong gia đình, đồng nghiệp, thậm chí là một người qua đường. Nhiều người cảm nhận cuộc sống này rất đen tối, nhưng tôi thấy cuộc sống này tốt đẹp và tôi yêu cuộc sống này vô cùng. Không phải cuộc sống mang lại cho tôi nhiều thứ, mà xin nhắc lại, tôi cũng mang lại cho cuộc sống này nhiều thứ. Thế nhưng, vì sao chúng ta có được điều đó, vì tôi nhận được những điều tốt đẹp từ cuộc sống. Mà muốn nhận được điều đó, tôi đã miệt mài, không ngại cho cuộc sống (hãy cho đi, hãy làm việc đi, hãy cống hiến đi, hãy yêu thương đi, để mình không phải buồn. Bởi chúng ta không bao giờ phải một mình cả. Bộ phim mà tôi rất thích đó là Life is Beautiful. (Cuộc sống tươi đẹp).

- Anh rất lạc quan và yêu cuộc sống. Vậy Xuân Bắc có thú vui gì khác ngoài công việc?

- Tôi ngủ và xem phim hoạt hình để tìm ra những điều thú vị. Tôi thích nghe những câu chuyện hồn nhiên của trẻ em. Thỉnh thoảng cũng chạy nhảy thể thao. Và nữa, đóng cửa với thuốc, rượu trà, cà phê, bia.

- Đoạn tuyệt cả những thói quen của giới nghệ sĩ, nghe chừng Xuân Bắc chỉn chu quá nhỉ.

- Không, nghệ sĩ cũng như những người lao động bình thường thuần túy khác, đó cũng là một công việc lao động bình thường thôi, đừng nghĩ nghệ sĩ là phải thế này thế khác. Ai đó mượn lý do là  nghệ sĩ để làm việc nọ, việc kia là ngụy biện mà thôi.

- Có lần tôi trò chuyện với nghệ sĩ Quang Thắng, anh có rất nhiều nỗi niềm về đời nghệ sĩ, cống hiến, lao động quần quật mà vẫn vất vả, danh hiệu thì xét lên xét xuống. Còn Xuân Bắc, anh có có chạnh buồn khi giờ vẫn chưa được nhận danh hiệu NSƯT.

- Không hề. Tôi làm việc có phải để được danh hiệu đâu. Tuy nhiên, nếu được mọi người và nhà nước công nhận thì cũng đáng tự hào lắm chứ. Và tôi xin nhắc lại cứ làm đi, cứ chảy cùng cuộc sống đi, cứ cống hiến đi.

- Thấy Xuân Bắc nói, không nên chọn một cô thật xinh và thật giàu làm vợ. Trong khi vợ anh vừa xinh lại vừa giàu?

- Chuyện của tôi nó tự nhiên thế, tôi đâu cố tình chọn. Tiền bạc cũng chả ở lại với ta mãi. Còn nhan sắc, về già rồi cũng nhăn cả nheo. Nên tôi nghĩ, nền tảng của gia đình và hôn nhân vẫn là tình yêu, sự trân quý nhau.

- Nghe nói đóng táo quân rất áp lực. Xuân Bắc có thể tiết lộ về vai diễn năm nay của mình trong Táo quân?

- Vẫn là một Nam Tào với cách chém gió rầm rầm, bên cạnh Bắc Đẩu và Ngọc Hoàng và không bỏ qua bất kỳ một vấn đề nhạy cảm nào  của các Táo.

- Cảm ơn cuộc trò chuyện của anh!