Nhạc sĩ Sa Huỳnh: Là nghệ sĩ thì luôn phải có trách nhiệm với cộng đồng

• Đàm Vĩnh Hưng bị phạt 10 triệu đồng vì thông tin sai về virus Corona
• Đàm Vĩnh Hưng và Ngô Thanh Vân cầu thị và xin lỗi về đăng tin sai sự thật

- Cơ duyên nào để Sa Huỳnh và chồng sáng tác nên "Đôi mắt nCov" và "Đại dịch Vũ Hán"?

+ Hàng năm, ekip của Sa Huỳnh đều viết 1-2 bài hát về cộng đồng. Có năm lũ lụt thì anh Hùng viết "Khoảng trời của bé", lúc đầu được ca sĩ Thuỳ Chi trình bày, sau đó là Sa Huỳnh hát, được nhiều người yêu thích. 

Có năm thì Sa Huỳnh sáng tác "Thiên nhiên trả thù" viết về nạn phá rừng. Bài hát cũng đạt được một giải thưởng nho nhỏ trong Cuộc vận động sáng tác ca khúc tuổi hồng 2011 cách đây gần chục năm rồi. 

Năm nay Sa Huỳnh lại mong muốn có một ca khúc về cộng đồng nhưng chưa có quyết định viết về chủ đề nào thì dịch bệnh Corona xảy ra. Tổ chức Y tế thế giới WHO tuyên bố tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu. 

Ngày 24/1, anh Hùng xúc động đặt bút viết "Đại dịch Vũ Hán". Lần đầu tiên nghe bài hát, Sa Huỳnh thực sự xúc động và xin được hát bài hát đó. Xui là lúc đó Sa Huỳnh lại bị cảm, nằm sốt li bì. Lúc đó dịch bệnh Corona bắt đầu lan rộng, nên cũng khá hoảng sợ. 

Sa Huỳnh đóng kín cửa nằm cách ly trong phòng, không cho ai đến gần và tự uống thuốc. May là chỉ bị cảm thông thường nên giờ cũng khoẻ lại rồi. Vì Sa Huỳnh ốm nên anh Hùng tự sản xuất, tự thể hiện luôn. Lúc đó mình thèm hát lắm nhưng mất giọng luôn rồi nên không thể làm gì được (cười).

Khoảng một tuần sau, Sa Huỳnh có đọc được một bài báo của nhà báo Đậu Dung trên báo Phụ nữ TP HCM với tựa đề "Những đôi mắt từ Vũ Hán", cảm thấy xúc động lắm. 

Khi một hình ảnh nào ấn tượng với mình thì ngay lập tức nó hiện lên trong tâm trí và lưu giữ rất lâu. Và khi đó hình ảnh của những bác sĩ chiến đấu không mệt mỏi nhưng có lúc đã phải bật khóc, cảm tưởng như ngã quỵ vì không đủ nguồn lực cũng như cơ sở vật chất để chặn đứng dịch bệnh này cứ hiện lên trong đầu mình, ám ảnh mình nhiều lắm. 

Cảm xúc cứ thế ập đến. Ngay tối hôm đó, Sa Huỳnh thức trọn cả đêm để sáng tác nên bài hát "Đôi mắt nCov" dựa trên bài báo của nhà báo Đậu Dung và cố gắng chuyển tác nguyên bản thành lời hát.

Nhạc sĩ Sa Huỳnh và con gái.

- Tại sao Sa Huỳnh lại chọn phong cách power rock cho "Đôi mắt nCov".

+ Thực ra ở Trung Quốc đã có nghệ sĩ sáng tác bài hát khá nhẹ nhàng để cổ vũ Vũ Hán, nhưng Sa Huỳnh nghĩ, người Việt Nam vốn có tinh thần chiến đấu mạnh mẽ hơn và theo cá tính âm nhạc của Sa Huỳnh thì đúng cảm xúc lúc đó là phải bật lên cái giai điệu và tiết tấu của rock. Bởi phải gai góc như thế mới bật hết lên được những từ ngữ nhạy cảm của chủ đề này như là "nước sát trùng", "trục lợi", "phao tin"... 

Những từ ngữ đó không thể đưa vào một ca khúc balad nhẹ nhàng được bởi nó quá gai góc, trần trụi. Vì thế mà Sa Huỳnh chọn phong cách power rock để có thể trực diện vào những điều mình muốn nói và chủ đề mình lựa chọn.

- Sa Huỳnh có sợ thể loại nhạc này kén người nghe và sẽ khó lan tỏa trong cộng đồng? Trong khi "Đại dịch Vũ Hán" lại khá nhẹ nhàng sâu lắng?

+ Khi mình viết một ca khúc tuyên truyền, cổ động tinh thần thì chưa cần phải lan tỏa quá rộng, nhưng ít ra nó cũng phải tạo được một làn sóng mới để liên kết mọi người lại với nhau để các bác sĩ nơi tuyến đầu có thêm tinh thần, động lực chiến đấu với dịch bệnh. Đặc biệt là ở Việt Nam khi các bác sĩ đang làm tốt nhiệm vụ kiểm soát, ngăn chặn không cho dịch bệnh lây lan trong cộng đồng. 

Sa Huỳnh cũng mong muốn ca khúc này còn là nguồn lực cổ vũ tinh thần người dân chống dịch như chống giặc. Giống như ngày xưa ba mình - nhạc sĩ Triều Dâng sau khi đánh giặc cứu nước, trở thành thương binh, về với đời thường đã cầm bút viết nên những ca khúc cổ động thanh niên như "Tuổi trẻ thế hệ Bác Hồ" cũng đã chọn cách hát, cách thể hiện ca khúc bi tráng. 

Có nhiều cách để thể hiện các ca khúc, hoặc là mình dùng sức mạnh hoặc mình dùng cảm xúc để truyền tải thông điệp của mình. Bài "Đại dịch Vũ Hán" của anh Hùng nhẹ nhàng sâu lắng hơn cũng là một cách thể hiện. Không thể ép mình theo một cách thể hiện nào, mà quan trọng là phải dựa vào cảm xúc thật của mình.

- Ca khúc do chính Sa Huỳnh và con gái thể hiện. Tại sao lại chọn con gái Đông Nhiên hát cùng, có phải đó cũng là cách nâng chất bi tráng cho ca khúc?

+ Hôm thu âm thì Sa Huỳnh vừa khoẻ trở lại, hai mẹ con cố gắng vào phòng thu thu âm luôn. Ngày 4/2 đọc được bài báo, đêm đến ngồi viết ca khúc thì mùng 5/2 là vào phòng thu để kịp phát hành lên Youtube gửi tặng những người yêu mến vợ chồng Sa Huỳnh. Phản ứng của người nghe khá tốt với hai ca khúc này.

Nhạc sĩ Nguyễn Duy Hùng phiêu trên sân khấu.

- Việc sản xuất, phát hành hai ca khúc có gặp khó khăn trở ngại gì không?

+ May mắn là cả hai mẹ con đều khoẻ. Bé Moon đang được nghỉ học nên đọc chữ, học lời hát, hát theo tiết tấu, giai điệu khá nhanh và chính xác. Bé cũng học lớp 3 rồi nên khá có ý thức để bảo vệ sức khoẻ của mình và cho các bạn khi sau này đi học trở lại. 

Cho bé hát cùng cũng là cách Sa Huỳnh dạy con, dặn dò con cách phòng chống dịch bệnh. Và thực ra khi có giọng trẻ con hoà vào bài hát dù chỉ vài câu thôi nhưng cũng làm cho bài hát nhẹ lại, không bị quá nặng nề và cũng khiến người nghe xúc động hơn, bài hát cũng có khả năng truyền tải lớn hơn. 

Thực tế trong dịch bệnh lần này không chỉ người lớn mà cả trẻ con đều phải chiến đấu để bảo vệ chính mình. Bởi nếu để lây lan trong gia đình thì mọi thành viên từ người lớn đến trẻ nhỏ đều gặp nguy hiểm, đặc biệt là trẻ em.

- Sa Huỳnh có nghĩ ca khúc này sẽ hợp với những ca sĩ đã từng tạo nên hit cho các ca khúc của mình như Tùng Dương, Lê Cát Trọng Lý hơn không?

+ Thời gian sáng tác, sản xuất khá ngắn, nên cũng không kịp đưa anh Tùng Dương hay Lê Cát Trọng Lý thể hiện. Bởi vì khoảng cách Bắc - Nam xa xôi, rồi gửi file rồi khâu xử lý, thu âm, sẽ mất khá nhiều thời gian, lại đang thời kỳ dịch bệnh nên không thể di chuyển đi đâu, chỉ có thể hát ngay trong phòng thu của mình. 

Thậm chí có muốn mời thêm nhiều nghệ sĩ, nhiều bạn trẻ tài năng đến thu âm cùng cũng không thể tập hợp đông đủ và kịp thời được. Cho nên để đúng với tinh thần, cảm xúc hiện tại nhất thì ekip của Sa Huỳnh chỉ có thể dùng "cây nhà lá vườn" thôi, có bao nhiêu xài bấy nhiêu (cười).

- Trước những thông tin thất thiệt, giả mạo được chia sẻ rầm rộ trên mạng về dịch bệnh Corona, thậm chí còn có nghệ sĩ nổi tiếng cũng chia sẻ tin đồn thất thiệt, Sa Huỳnh chắt lọc thông tin thế nào và ứng xử với nó ra sao?

+ Thực ra những tin đồn thất thiệt thì Sa Huỳnh cũng không có đọc nhiều, mà chủ yếu theo dõi trên những trang chính thống. Cũng mong muốn là đọc được những thông tin chính xác từ những kênh báo đài chính thống chứ cũng không có thời gian rảnh để lên face lướt đọc những tin đồn thất thiệt. 

Dù là nghệ sĩ nổi tiếng hay nghệ sĩ ẩn dật như vợ chồng mình thì luôn phải có trách nhiệm với cộng đồng. Mình không thể cứu chữa, ngăn chặn dịch bệnh như các bác sĩ nhưng mình có thể sáng tác ca khúc để cổ động, và khi đặt bút sáng tác ca khúc có đề tài lớn quan trọng như vậy thì mình luôn phải đi từ cảm xúc thật của bản thân, rồi liên tưởng đến xã hội mình đang sống, phải bảo vệ những gì thuộc về đất nước mình, nơi mình sinh ra và lớn lên. 

Dù chỉ là một người dân nhỏ bé nhưng luôn phải biết yêu thương đồng bào của mình và luôn sáng suốt phân biệt được điều xấu, điều tốt. Chứ dựa vào những thông tin không được kiểm chứng đưa tràn lan trên mạng quá nhiều thứ để mình dễ bị lẫn lộn.

Sa Huỳnh luôn thăng hoa trên sân khấu.

- Đại dịch ảnh hưởng đến cuộc sống cũng như công việc của vợ chồng Sa Huỳnh ra sao?

+ Dịch bệnh đang ảnh hưởng lớn đến đất nước và ngay cả kinh tế gia đình mình cũng vậy. Khi mà Sa Huỳnh không đi làm thì kinh tế bị đình trệ, bé Moon không được đi học thì nhớ trường nhớ lớp, bạn bè, thầy cô. Mọi thứ bị chậm lại. Sa Huỳnh cũng mong muốn đợt dịch bệnh này nhanh chóng qua đi, mình tiếp tục đi làm, con cái đến trường. Còn nếu diễn biến thế nào thì toàn dân đều phải theo chỉ đạo của Nhà nước, tích cực ủng hộ để thích nghi.

- Có khi nào Sa Huỳnh nghĩ ca khúc của mình sẽ được dịch ra tiếng Anh và lan tỏa trên toàn thế giới? Hoặc sẽ tiếp tục sáng tác một ca khúc cho các nghệ sĩ Việt thể hiện giống như nghệ sĩ Trung Quốc đã làm?

+ Bài hát mà nghệ sĩ Trung Quốc cổ động Vũ Hán họ vẫn hát bằng tiếng Trung có phụ đề. Bài hát của Sa Huỳnh cũng không cần thiết phải dịch ra tiếng Anh, bởi thực sự nếu ngôn ngữ âm nhạc có tinh thần thì mọi người sẽ dễ dàng cảm nhận và ca khúc sẽ dễ dàng lan tỏa hơn.

- Xin chân thành cảm ơn Sa Huỳnh vì cuộc trò chuyện!