Phong cách lãnh đạo của bà Leni Robredo

Thứ Năm, 19/12/2019, 15:47
Một ngày sau khi bị tước chức vụ đồng Chủ tịch Hội đồng Chống ma túy Philippines, Phó Tổng thống Leni Robredo đã ra dấu hiệu bày tỏ quyết tâm trong phòng chống tội phạm ma túy...


"Họ có thể đã lấy đi vị trí của tôi nhưng họ không thể lấy đi quyết tâm của tôi để ngăn chặn các vụ giết người, chịu trách nhiệm giải trình và giành chiến thắng chống lại ma túy bất hợp pháp", bà Robredo nói với truyền thông. "Nếu họ nghĩ rằng đây là kết thúc, họ không biết rõ về tôi. Tôi chỉ mới bắt đầu", bà nói thêm.

Robredo cho biết bà có kế hoạch tiết lộ những phát hiện của mình sau 19 ngày là một trong hai người lãnh đạo ICAD, ủy ban liên ngành quản lý và điều phối chính sách trung tâm của chính phủ để trấn áp ma túy bất hợp pháp. Bà nói trước truyền thông, ám chỉ Tổng thống Rodrigo Duterte: "Khi tôi nhận vị trí này, tôi hỏi, 'Ông đã sẵn sàng cho tôi chưa?'. Bây giờ, câu hỏi của tôi là, 'Ông sợ tôi sẽ tìm ra điều gì? Ông sợ mọi người sẽ biết gì?".

"Không thể đưa ra ý tưởng"

Tổng thống Rodrigo Duterte đã sa thải Robredo chưa đầy 3 tuần sau khi ông bổ nhiệm bà vào vị trí đứng đầu ICAD. Các nhóm nhân quyền cho biết ít nhất 20.000 người đã thiệt mạng trong cuộc đàn áp và Robredo, người được bầu vào chức vụ của bà không liên quan tới ông Duterte và đến từ một đảng đối lập, là một trong những nhà phê bình khốc liệt nhất. Trong một tuyên bố, người phát ngôn của Tổng thống, Salvador Panelo, nói rằng bà Robredo đã bị sa thải khỏi vị trí vì "không thể đưa ra ý tưởng".

Nhưng nhóm của bà Robredo cho biết trong thời gian ngắn giữ vị trí, bà đã gặp nhiều cơ quan chính phủ, lãnh đạo cộng đồng và các nhóm tôn giáo, cũng như đến thăm các trung tâm cai nghiện ma túy. 

Người phát ngôn của Cảnh sát Quốc gia Philippines (PNP), Bernard Banac, xác nhận Robredo đã trình bày với ICAD các khuyến nghị về việc cải thiện hoạt động của các hoạt động ma túy. 

"Các khuyến nghị của bà ấy đã được xem xét tích cực. Chúng tôi có chung mục tiêu là đảm bảo các hoạt động của cảnh sát được minh bạch và tuân thủ các quy tắc của pháp luật". 

Trong số các khuyến nghị của bà là cảnh sát sử dụng máy ảnh cơ thể (body cam) trong các cuộc tấn công chống ma túy. 

"Việc sử dụng máy ảnh cơ thể đã là một phần trong kế hoạch của PNP vào năm 2017 để đảm bảo rằng các hoạt động của cảnh sát được liên kết với các quy trình đã được thiết lập và mọi sai sót đều được giải quyết." Banac nói rằng mặc dù Robredo không còn làm việc với ICAD, nhưng các khuyến nghị của bà sẽ được xem xét.

Hoài nghi

Nhiều người đã hoài nghi về động cơ của Duterte khi ông bổ nhiệm Robredo làm đồng lãnh đạo của ICAD vào ngày 5-11. Robredo từ lâu đã nói rõ sự phản đối của bà đối với "cuộc chiến chống ma túy", mà các nhà phê bình cho rằng đã nhắm mục tiêu chủ yếu là những kẻ buôn bán ma túy nhỏ trong thời gian ngắn.

Quyết định loại bỏ Robredo khỏi vai trò ICAD được ông Duterte đưa ra vài ngày sau khi bà này yêu cầu quyền truy cập vào danh sách các đại lý ma túy lớn. Duterte từ chối, nói rằng bà không đủ tin tưởng để giao thông tin mật.

Văn phòng Robredo cho biết các cơ quan khác đã hợp tác hơn. "Một điều tích cực xuất phát từ tất cả những điều này là sự chào đón rất hợp tác mà Phó Tổng thống nhận được từ các văn phòng chính phủ khác nhau mà bà ấy đã gặp", Barry Gutierrez, phát ngôn viên của Robredo nói.

Theo Gutierrez, các nhân viên của Hội đồng Dược phẩm nguy hiểm đã hoan nghênh Robredo khi bà thảo luận thêm các cách tiếp cận dựa trên bằng chứng cho vấn đề ma túy và chuyển trọng tâm từ thực thi pháp luật sang phục hồi chức năng. "Đây là những công chức chuyên nghiệp. Họ đánh giá cao tầm quan trọng của việc thu thập dữ kiện và bằng chứng trước khi soạn thảo chính sách".

Nhưng chính trong cộng đồng nghèo và trong số những người sử dụng ma túy trước đây, Robredo đã được chào đón nồng nhiệt nhất. "Lần đầu tiên kể từ khi cuộc chiến ma túy bắt đầu, một quan chức chính phủ cấp cao thực sự đã nói chuyện với họ và hỏi họ rằng họ đã bị ảnh hưởng như thế nào", Gutierrez nói thêm.

"Bà ấy đã lắng nghe"

Linh mục Flavie Villanueva điều hành một chương trình tư vấn và sinh kế cho những người vợ và góa phụ của những người đã chết trong các vụ giết người liên quan đến ma túy. Là một trong những người từng sử dụng ma túy trước đây, vấn đề phục hồi chức năng là một trong những điều gần gũi với trái tim của ông. 

Phó Tổng thống Leni Robredo và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. 

"Phó Tổng thống Robredo đã không đi kèm với các giải pháp sẵn sàng khi bà ấy gặp chúng tôi. Bà ấy đã lắng nghe trước. Khi tôi là người dùng, đó là loại trợ giúp mà tôi muốn có cho bản thân mình".

Bất chấp những trở ngại, Nanette Castillo vẫn hy vọng rằng Phó Tổng thống có thể cải tổ chiến dịch chống ma túy và tìm kiếm công lý cho những người đã mất người thân. Con trai của Castillo, Aldrin, đã bị bắn và giết bởi những người đàn ông đeo mặt nạ trên xe máy vào ngày 2-10-2017. Không ai bị bắt vì tội ác.

Cuộc chiến ma túy Philippines

"Tôi cảm thấy hy vọng khi nghe bà ấy nói rằng bà ấy muốn cứu sống", người đàn ông 51 tuổi nói. "Tôi cảm thấy như Phó Tổng thống đã đứng lên bảo vệ tôi và cho tất cả chúng ta đã mất người thân. Họ đánh giá thấp bà ấy chỉ vì bà ấy là phụ nữ, giống như họ đánh giá thấp cuộc đấu tranh của chúng tôi cho công lý chỉ vì chúng tôi nghèo."

Castillo tức giận về viêc bà Robredo bị "bắt nạt chính trị", nhưng nói rằng bà hy vọng nó sẽ khiến người khác phải hành động. "Điều này chỉ cho thấy chính phủ chưa bao giờ nghiêm túc về việc chấm dứt các vụ giết người liên quan đến ma túy. Mọi người cần phải thức tỉnh với thực tế này và làm gì đó với nó".

Nguy cơ phơi nhiễm

Nhà phân tích chính trị Jose Antonio Custodio cho biết chính quyền đã mất cơ hội sử dụng Robredo như một "chất khử mùi" để làm chệch hướng những chỉ trích quốc tế rộng rãi về cuộc chiến ma túy. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền đã gọi cuộc chiến ma túy là "cuộc khủng hoảng nhân quyền tồi tệ nhất của Philippines kể từ chế độ độc tài Ferdinand Marcos".

Tháng 3-2017, Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) tuyên bố sẽ bắt đầu một cuộc kiểm tra sơ bộ về cuộc chiến ma túy, khiến Duterte phải rút Philippines khỏi ICC. Tháng 7, Hội đồng Nhân quyền của Liên Hiệp Quốc đã bỏ phiếu để bắt đầu một cuộc điều tra về "cuộc chiến chống ma túy" của Philippines với báo cáo sẽ được đệ trình vào tháng 6 năm sau.

"Họ chưa bao giờ nghĩ Robredo sẽ nhận lời đề nghị. Họ sợ cuộc chiến ma túy bị phơi bày vì nó là một vụ giết người hàng loạt có tổ chức. Việc tàn sát hơn 20.000 người cần có sự hướng dẫn - từ đầu đến cuối," Custodio thêm vào.

Khi bà Robredo đưa ra những phát hiện của mình về cuộc chiến ma túy, nó có thể cung cấp cho chính quyền nhiều đạn hơn cho vụ án thuốc mê mà nó đã đệ đơn chống lại Robredo và 36 nhà lãnh đạo phe đối lập khác. Nhưng bà ấy có thể quyết định bởi bà ấy không có gì để mất. 

"Bà ấy đã là mục tiêu của các cáo buộc về tội phạm. Bà ấy có thể đi hết con đường khi Duterte bước vào những năm hoàng hôn của mình trong chính trị", nhà phân tích chính trị Richard Heydarian nói.

Gia Hân
.
.
.