Trần Lương Vũ - Người hùng hóa quan tham

• Đấu giá tài sản của quan tham chia cho dân nghèo
• Trung Quốc phát động chiến dịch mới bắt giữ quan tham
• Trung Quốc trừng trị nhiều quan tham trong những ngày đầu năm mới
• Thụy Sĩ: Điều tra 2 quan tham môn túc cầu

Theo thống kê của chính quyền Trung Quốc thì 25% các loại hình tham nhũng trong năm 2005 là rơi vào loại hình tham nhũng biến tướng nói trên. Một trong những vụ án khiến việc bổ sung quy định này trở nên cần thiết đó là vụ việc của cựu Bí thư thành uỷ thành phố Thượng Hải Trần Lương Vũ.

Từ người hùng Thượng Hải

Trần Lương Vũ là người dân tộc Hán, sinh năm 1946 ở Ninh Ba, tỉnh Chiết Giang. Ông trở thành đảng viên đảng Cộng sản Trung Quốc (CPC) tháng 4/1980, tốt nghiệp khoa Kiến trúc tại Học viện Kỹ sư Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA).

Quá trình công tác chính trị của Trần Lương Vũ gắn liền với thành phố Thượng Hải từ năm 1983. Tới năm 2002, ông đã là Bí thư Thành uỷ Thượng Hải. Ủy viên dự khuyết Ủy ban Trung ương Đảng khoá 15, Ủy viên Trung ương Đảng khoá 16, Ủy viên Bộ Chính trị Ủy ban Trung ương Đảng khoá 16.

Trần Lương Vũ tại một cuộc họp (được đăng tải tại news.dwnews.com)

Thị trưởng Trần Lương Vũ từng được người dân Thượng Hải yêu mến vì ông là người có tâm, có tầm trong việc kiến thiết thành phố. Trần Lương Vũ là người có công rất lớn trong việc biến Thượng Hải thành trung tâm tài chính, cạnh tranh được với trung tâm tại Hong Kong. Khu vực Phố Đông của Thượng Hải được coi là Phố Wall của Trung Quốc.

Tại cuộc gặp thường niên Ngân hàng phát triển châu Á lần thứ 35 năm 2002, Trần Lương Vũ đã nêu bật lên những thành tựu chính mà Thượng Hải đạt được như mạng lưới giao thông ba chiều gồm đường sắt nền cao, đường ngầm và đường cao tốc đều rất phát triển. Mặc dù số lượng xe cộ đã tăng 3,5 lần nhưng tốc độ trung bình trong thành phố cũng tăng từ 10km/h lên đến 25 km/h. Phố Đông và Phố Tây đã liên kết với nhau qua bốn cây cầu bắc ngang sông Hoàng Phố. Diện tích nhà ở của người dân tăng trung bình từ 6,6 mét vuông/người năm 1990 lên tới 12,1 mét vuông/người năm 2001...

Và không ít chuyên gia tài chính quốc tế đã nhận xét, Thượng Hải đang trở thành trung tâm tài chính toàn cầu. Tính đến cuối năm 2005, các giao dịch tài chính của Thượng Hải đã tăng lên 35 nghìn tỷ NDT (4,38 nghìn tỷ USD), trong đó doanh thu từ chứng khoán chiếm 5 nghìn tỷ NDT (625 tỷ USD), tương đương 79% doanh thu của cả nước.

Trần Lương Vũ từng kêu gọi, thúc giục người dân Thượng Hải phải tự mình phát triển trong tiến trình hội nhập, thực hiện tốt vai trò mà quốc gia Trung Quốc giao phó là ''đầu tàu và bốn trung tâm''.

Về quan hệ giữa Thượng Hải và Hong Kong trong thế kỷ mới, Trần Lương Vũ đưa ra sự so sánh rất sinh động: Thượng Hải và Hồng Kông như hai nghệ sĩ trong một dàn nhạc giao hưởng, phải có sự cạnh tranh trong bối cảnh chung của kinh tế thị trường, nhưng quan trọng hơn là hợp tác và học tập lẫn nhau, góp tiếng nhạc hay cho bản giao hưởng hoành tráng của người dân Trung Quốc.

Có lẽ vì thế, mặc dù Hong Kong vẫn đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của Thượng Hải (chiếm 30% tổng vốn đầu tư bên ngoài vào Thượng Hải) nhưng sự tăng trưởng nhanh chóng của Thượng Hải đã khiến nhiều người phải lên tiếng cảnh báo về sự cạnh tranh mà thành phố này tạo ra với đặc khu hành chính Hong Kong .

Trần Lương Vũ đã đưa ra chính sách hợp tác với Đài Loan trong phát triển, trao đổi kinh tế, văn hoá, khoa học kỹ thuật. Ông nhận định, Thượng Hải có nhiều ưu điểm nhưng chi phí cao trong giao dịch thương mại, giá lao động, giá đất đã tạo ra những bất lợi cho môi trường đầu tư của thành phố. Vì thế, Thượng Hải cần tận dụng lợi thế, cải thiện môi trường đầu tư để thu hút các nguồn vốn từ Đài Loan.

Trong ba năm nắm quyền, ông Trần đã giúp Thượng Hải tăng trưởng 60% bên cạnh việc thuyết phục được các công ty lớn như General Motors, Honeywell International chuyển trụ sở từ Singapore sang Thượng Hải.

Trở thành tham quan

Đầu năm 2006, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Hồ Cẩm Đào phát động chiến dịch chống tham nhũng bí mật, các báo đài đều không được tiết lộ thông tin nhằm vào các con cá lớn, các lão hổ. Người ta cho rằng đã có dư luận từ lâu về con người của Trần Lương Vũ. Nhưng điều lạ là ông không những không bị phát hiện mà còn tiếp tục leo lên chức cao hơn. Trong thời gian ông giữ chức Trưởng khu Hoàng Phố, đã có hơn 500 bức thư tố cáo ông, có nhiều dư luận không tốt về ông, tuy nhiên những điều đó đều bị qui cho tội "Xuyên tạc chính trị" và không được xem xét.

Cũng theo Ủy ban Kiểm tra kỷ luật Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, đến năm 2006, cơ quan này và cơ quan tiếp dân đã nhận được rất nhiều đơn thư và người trực tiếp đến phản ánh với nội dung tố cáo Quỹ Bảo hiểm xã hội thành phố Thượng Hải lạm dụng tiền bảo hiểm nhân thọ của dân chúng. Đặc biệt là Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Trần Lương Vũ nhúng tay vào thị trường địa ốc, "quan thương cấu kết" để mưu lợi riêng.

Sau khi nghe phản ánh, Tổng Bí thư Hồ Cẩm Đào đã cử người bí mật đến Thượng Hải. Hơn 100 điều tra viên đã về Thượng Hải điều tra vụ án tham nhũng quỹ an sinh xã hội. Trong quá trình điều tra, các thanh tra phát hiện những sai phạm trong việc sử dụng Quỹ an sinh xã hội của nguyên Bí thư Thành ủy Thượng Hải Trần Lương Vũ. Ông đã thâm hụt số tiền dùng để chi trả cho những khoản lương hưu cũng như quỹ đầu tư cho những công trình nâng cấp cơ sở hạ tầng tại Thượng Hải vào mục đích đầu tư kinh doanh địa ốc.

Sàn giao dịch chứng khoán Thượng Hải đăng tại China Daily. Nơi đánh dấu sự phát triển thịnh vượng của thành phố.

Theo điều tra, Trần Lương Vũ đã thâm lạm 1/3 số tiền trong 1,2 tỷ USD của nguồn Quỹ an sinh xã hội của thành phố Thượng Hải; Trần Lương Vũ còn bị cáo buộc vì bao che lợi ích cho một số công ty tư nhân, bao che hành vi vi phạm pháp luật của một số tay tài phiệt khét tiếng do có quan hệ mật thiết với chúng.

Ngoài ra, thêm một số quan hệ mờ ám của ông Trần dần được lôi ra ánh sáng. Kết quả là hàng loạt quan chức cao cấp và doanh nhân có ảnh hưởng của thành phố lần lượt rơi vào vòng tù tội hoặc bị cách chức.

 Thông qua các mối quan hệ lợi ích nhóm với các doanh nhân, nhà tài phiệt, Trần Lương Vũ xếp con trai lên ghế phó tổng giám đốc công ty Hoa Viên với mức lương 40 vạn NDT/năm (khoảng 800 triệu đồng). Ngay khi vừa tới công ty, Lực được thưởng nóng 60 vạn NDT vì "thành tích đặc biệt". Vợ chính thức của Trần Lương Vũ được sắp xếp đi nước ngoài thường xuyên và trong tài khoản có hơn 20 vạn NDT để tiêu xài. Đây chính là một phần lý do chính quyền Trung Quốc bổ sung thêm quy định về các hình thức biến tướng tham nhũng.

Ngày 21/9/2006, tổ công tác của Ủy ban Kiểm tra và Kỷ luật Trung ương Trung Quốc đóng tại Thượng Hải đã gửi bản báo cáo thứ ba lên Thường vụ Bộ Chính trị về "Công tác kiểm tra tại Thượng Hải". Trong bản báo cáo nêu rõ, đã có đủ chứng cứ chứng minh ông Trần Lương Vũ tham gia vào một số hoạt động tài chính vi phạm pháp luật với tổng số tiền lên tới hơn 10 tỷ NDT.

Thực hiện quyết định của Thường vụ Bộ Chính trị Đảng cộng sản Trung Quốc, tối 24/9/2006, Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch nước Tăng Khánh Hồng đã thay mặt Bộ Chính trị công bố quyết định xử lý của Trung ương đối với Bí thư Trần Lương Vũ.

Kết cục của "người anh hùng"

Năm 2008, Trần Lương Vũ bị tòa án đưa ra xét xử với tội danh lợi dụng chức vụ từ năm 1988 tới 2006 để trục lợi cá nhân. Ông thừa nhận đã lấy hơn 2,39 triệu NDT từ các tổ chức, cá nhân hối lộ. Mức tiền này là đủ để ông Trần Lương Vũ bị xử tử, tuy nhiên do ông trả lại toàn bộ số tiền và khai báo thành khẩn nên được rút xuống 18 năm tù. Hiện nay, Trần Lương Vũ được giam tại căn phòng rộng hơn 20m2 tại Tần Thành.

Nếu không bị những cám dỗ đời thường xâm nhập và quật ngã, có lẽ trong mắt người dân Thượng Hải nói riêng và Trung Quốc nói chung, Trần Lương Vũ vẫn sẽ được coi là một vị anh hùng mang đến cho họ sự ấm no, phồn vinh.