Cần điều tra, xử lý nghiêm vụ chuyển nhượng đất vàng với giá bèo ở TP HCM
Vụ việc mới nhất liên quan đến hợp đồng chuyển nhượng 32,4ha đất tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè từ Công ty TNHH MTV Đầu tư và Xây dựng Tân Thuận (Thành ủy TP. Hồ Chí Minh) cho Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai được xem là minh chứng cho sự "biến ảo" của những người có trách nhiệm liên quan. Ban Thường vụ Thành ủy TP. Hồ Chí Minh đã yêu cầu hai công ty đàm phán để hủy hợp đồng chuyển nhượng. Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh đã giao Ủy ban Kiểm tra Thành ủy làm rõ các dấu hiệu vi phạm trong vụ chuyển nhượng để xử lý theo pháp luật...
"Đất vàng" bán giá rẻ...
Ngày 18-4, Ban Thường vụ Thành ủy TP. Hồ Chí Minh đã họp khẩn và yêu cầu Công ty TNHH MTV Đầu tư và Xây dựng Tân Thuận (Công ty Tân Thuận) đàm phán với Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai (Quốc Cường Gia Lai) để hủy hợp đồng chuyển nhượng đất tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè.
Theo hồ sơ, năm 2017, Công ty Tân Thuận đã bán 32,5 ha đất tại xã Phước Kiển cho Quốc Cường Gia Lai với giá 419 tỷ đồng, tương đương 1,29 triệu đồng/m2. Mức giá này được cho là thấp hơn nhiều mặt bằng giá thị trường và giá đất bồi thường của Nhà nước theo quy định, gây thiệt hại cho ngân sách hàng nghìn tỷ đồng.
 |
| Một phần khu đất 32,5 ha tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè. |
Theo Văn phòng Thành ủy TP. Hồ Chí Minh, trong việc ký hợp đồng này, Công ty Tân Thuận đã không báo cáo cho tập thể Ban Thường vụ Thành ủy theo quy định. Ngày 20-4, Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân đã giao Ủy ban Kiểm tra Thành ủy làm rõ các dấu hiệu vi phạm pháp luật và quy định của Thành ủy về quản lý các doanh nghiệp thuộc sở hữu của Thành ủy trong việc chuyển nhượng đất này.
Thực tế, theo tìm hiểu của chúng tôi, lúc thỏa thuận ban đầu, giá mỗi m2 đất dự án Phước Kiển được Công ty Tân Thuận bán lại cho Quốc Cường Gia Lai chỉ 1,1 triệu đồng, sau được nâng lên giá 1,29 triệu đồng/m2. Theo báo cáo tài chính của Quốc Cường Gia Lai, trong 6 tháng đầu năm 2017, doanh nghiệp có khoản trả trước người bán ngắn hạn phát sinh gần 335,4 tỷ đồng cho Công ty Tân Thuận.
Đây là khoản tiền Quốc Cường Gia Lai thanh toán trước cho Công ty Tân Thuận tương đương 80% giá trị hợp đồng để mua lại toàn bộ diện tích đất mà Tân Thuận đã nhận chuyển nhượng của người dân tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè. Điều này đồng nghĩa, giá trị giao dịch mua phần diện tích đất mà Tân Thuận đã nhận chuyển nhượng của người dân tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè là hơn 419,2 tỷ đồng.
Ngày 26-4-2017, Công ty Tân Thuận có Công văn số 612 gửi Văn phòng Thành ủy TP. Hồ Chí Minh xin ý kiến về việc hợp tác cùng Quốc Cường Gia Lai thực hiện dự án Khu dân cư Phước Kiển, huyện Nhà Bè bằng Hợp đồng số 203/HĐKT/2017.
Với công văn này, Công ty Tân Thuận cho rằng việc phải hợp tác cùng Quốc Cường Gia Lai là do không chứng minh được năng lực tài chính để thực hiện dự án (vốn chủ sở hữu tối thiểu 20% trên tổng mức đầu tư), văn bản chấp thuận địa điểm đầu tư dự án đã hết hạn, doanh nghiệp không còn được coi là chủ đầu tư, muốn thực hiện dự án phải làm lại thủ tục, đồng thời chứng minh năng lực tài chính.
Cụ thể, với tổng mức đầu tư của dự án khoảng 6.500 tỷ đồng, Công ty Tân Thuận cần chứng minh vốn chủ sở hữu trên 1.300 tỷ đồng và bắt buộc ký quỹ đầu tư. Trong khi đó, vốn chủ sở hữu hiện tại của công ty chỉ ở mức 162 tỷ đồng nên Công ty Tân Thuận không thể chứng minh năng lực thực hiện, đồng thời còn phải phân bổ vốn cho các dự án khác.
Do đó, cần phải hợp tác với Quốc Cường Gia Lai để tạo nguồn tài chính thực hiện và đẩy nhanh tiến độ dự án. Tỷ lệ góp vốn và phân chia lãi lỗ được xác định là Tân Thuận 30% và Quốc Cường Gia Lai 70%.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, lô đất của dự án nói trên có diện tích 324.971m2 (gần 32,5ha), trong đó có 281.404m2 có giấy chủ quyền đã sang tên cho Công ty Tân Thuận, còn hơn 41.000m2 vẫn chưa sang tên, nhưng có sổ đỏ đính kèm.
Trong Công văn gửi Văn phòng Thành ủy TP. Hồ Chí Minh, Công ty Tân Thuận cho rằng, khu đất này được doanh nghiệp định giá tổng giá trị khoảng 358 tỷ đồng, tương đương 1,1 triệu đồng cho 1m2. Công văn này cũng nêu rõ, trong vòng 20 ngày sau khi ký hợp đồng hợp tác, Quốc Cường Gia Lai phải thanh toán cho Công ty Tân Thuận 70% giá trị phần đất đã nhận chuyển nhượng là 250,6 tỷ đồng.
Tuy nhiên, trong phụ lục hợp đồng số 2 được ký ngày 8-9-2017 đã có điều chỉnh đơn giá đất cho phần diện tích 281.404m2 đã ký hợp đồng công chứng chuyển tên cho Quốc Cường Gia Lai. Cụ thể, mức giá được công bố là 1,29 triệu đồng/m2 tương đương với 363 tỷ đồng và Quốc Cường Gia Lai phải thanh toán số tiền này trong vòng 7 ngày kể từ khi ký phụ lục hợp đồng.
Đối với phần đất còn lại 41.000m2 (có giá trị 56,2 tỷ đồng) chưa công chứng chuyển tên cho Quốc Cường Gia Lai sẽ được chia thành hai đợt thanh toán. Đợt một thanh toán 11,2 tỷ đồng (20%) trong vòng 7 ngày sau khi phụ lục này được ký, đợt còn lại khi hoàn tất thủ tục sang tên.
Như vậy, với giao dịch này giữa hai doanh nghiệp về lô đất của dự án Khu dân cư Phước Kiển, huyện Nhà Bè có giá trị hơn 419 tỷ đồng. Mức giá này được cho là thấp hơn nhiều mặt bằng giá thị trường và quy định bồi thường Nhà nước gây thiệt hại cho ngân sách hàng nghìn tỷ đồng.
Trong khi đó, theo thông báo của Văn phòng Thành ủy TP. Hồ Chí Minh ngày 18-4, Thường vụ Thành ủy yêu cầu Công ty Tân Thuận đàm phán với đối tác Quốc Cường Gia Lai để hủy hợp đồng - không đồng ý bán chỉ định. Thường vụ Thành ủy cũng chỉ đạo xem xét, giải quyết việc thực hiện chuyển nhượng khu đất trên đúng theo quy định của pháp luật. Lý do được đưa ra là cuối tháng 12-2017, Thường trực Thành ủy đã chỉ đạo dừng việc chuyển nhượng, yêu cầu phải đàm phán lại và báo cáo Thường trực Thành ủy.
Cần làm rõ những bất thường
Sau khi thông báo của Văn phòng Thành ủy TP. Hồ Chí Minh được đưa ra công luận, trả lời báo chí sáng 19-4, ông Nguyễn Quốc Cường, Phó Tổng giám đốc Quốc Cường Gia Lai cho biết dư luận đang có sự nhầm lẫn giữa lô đất hơn 30ha mua lại của Công ty Tân Thuận (nằm cạnh mặt đường Nguyễn Hữu Thọ) và dự án Phước Kiển rộng 91ha (cách đường Nguyễn Hữu Thọ 3-4km, giáp Rạch Ông Lớn và Rạch Đĩa).
 |
| Bà Nguyễn Thị Như Loan, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc của Quốc Cường Gia Lai nói về vụ việc. |
Theo ông Cường, khu đất nông nghiệp được nhắc tới là khu đất Quốc Cường Gia Lai đã nhận chuyển nhượng nhưng diện tích đền bù không tập trung, không có mặt tiền vào khu đất. Doanh nghiệp này hiện vẫn đang tiến hành đền bù.
Các thửa đất của người dân, khi đền bù 100% mới được công nhận là chủ đầu tư. Quy mô quy hoạch của khu đất này là 50ha nằm ở xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè và không liên quan gì đến dự án Khu dân cư Bắc Phước Kiển, Nhà Bè rộng 91,6ha mà doanh nghiệp đã được chấp thuận đầu tư theo Công văn 4085 của UBND TP. Hồ Chí Minh.
Về yêu cầu hủy hợp đồng của Thành ủy TP. Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Quốc Cường khẳng định hợp đồng mua đất của Công ty Tân Thuận là giao dịch dân sự thông thường, thuận mua vừa bán, tuy nhiên nếu thành phố yêu cầu thì Quốc Cường Gia Lai sẽ trả lại trên cơ sở điều khoản hợp đồng ký kết…
Trong khi đó, trao đổi với báo chí ngày 20-4, bà Nguyễn Thị Như Loan, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc của Quốc Cường Gia Lai khẳng định, tất cả lô đất này Quốc Cường Gia Lai mua từ Công ty Tân Thuận hoàn toàn không phải là đất công.
Cũng theo bà Loan thì lô đất hơn 32ha này không phải được Nhà nước giao cho Công ty Tân Thuận quản lý rồi mang đi bán. Lô đất này hình thành từ vốn sản xuất kinh doanh của Công ty Tân Thuận. Và bà Loan cũng cho rằng giá bán khu đất đã được điều chỉnh tăng lên theo các phụ lục hợp đồng và đúng với giá thị trường.
Theo đó, đến tháng 2-2018, Công ty Tân Thuận và Quốc Cường Gia Lai ký phụ lục hợp đồng số 3, điều chỉnh đơn giá theo thuyết minh kết quả của Sở Tài nguyên - Môi trường. Tổng số tiền tăng thêm là 155 tỷ đồng sẽ được Quốc Cường Gia Lai thanh toán 70% chậm nhất vào cuối năm 2018, phần còn lại thì thanh toán trong quý I-2019. Tất cả việc điều chỉnh này đều được đánh giá kỹ từ các cơ quan chức năng.
Tuy nhiên, trong vụ việc này, theo một chuyên gia kinh tế, việc chuyển nhượng đất giữa bên mua và bán đã có vấn đề, có sai phạm. Công ty Tân Thuận với 100% vốn thuộc Văn phòng Thành ủy TP. Hồ Chí Minh nên khu đất trên phải mang ra đấu giá công khai, báo cáo Thường vụ Thành ủy để đơn vị này thẩm định giá.
"Nếu so sánh với giá đất thị trường, Công ty Quốc Cường Gia Lai được mua lại với giá quá ưu ái, giá đất thấp rất nhiều lần so với thực tế thị trường, vì vậy đáng ra, Nhà nước phải thu về với con số hàng nghìn tỷ đồng chứ không phải con số chỉ mấy trăm tỷ đồng như vậy. Đó là chưa nói đến việc đóng thuế, gây thêm thất thu ngân sách Nhà nước rất lớn. Việc này Thành ủy không biết là quá vô lý, cơ quan chức năng nên rà soát lại việc mua bán bất thường này", chuyên gia này nhấn mạnh.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, bên cạnh dự án Phước Kiển, Công ty Tân Thuận cũng có giao dịch bán đất khác với Quốc Cường Gia Lai. Cụ thể, ngày 28-11-2017, Công ty Tân Thuận đã ký với Quốc Cường Gia Lai Hợp đồng chuyển nhượng số 271/HĐKT/2017 nhằm chuyển nhượng giá trị quyền sử dụng đất của một phần dự án khu ven sông ở phường Tân Phong, quận 7 với tổng giá trị hơn 293,3 tỷ đồng. Đây là lô đất nằm đối diện với VivoCity, quận 7, TP. Hồ Chí Minh.
Cụ thể, một phần dự án khu ven sông còn được Quốc Cường Gia Lai gọi là dự án Tân Phong (dự án Lavida nằm trong tổ hợp này) có diện tích 11.967,4m2, trước khi chuyển nhượng, năm 2016, Quốc Cường Gia Lai và Tân Thuận đã ký hợp đồng hợp tác kinh doanh.
Theo đó, Quốc Cường Gia Lai sẽ cùng hợp tác góp vốn đầu tư xây dựng và khai thác kinh doanh dự án Tân Phong và Quốc Cường Gia Lai sẽ được chia hiệu quả đầu tư với tỷ lệ 90%. Thuyết minh báo cáo tài chính năm 2016 của Quốc Cường Gia Lai cho biết, ngày 31-12-2016, Quốc Cường Gia Lai đã rót 243,5 tỷ đồng vào dự án Tân Phong.
Thực tế trước đó vào tháng 8-2017, dự án này đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty Tân Thuận để thực hiện dự án khu nhà ở tại phường Tân Phong, quận 7 (được giao đất theo Quyết định số 926/QĐ-TTg ngày 22-9-2000 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 1890/QĐ-UBND ngày 4-5-2009 của UBND Thành phố, diện tích 171.418,7m2).
