Cần một "phương thuốc" đặc trị
Những con số giật mình
Mọi người vẫn còn chưa hết bàng hoàng vào ngày 2 -1, xe container BKS 62C - 001.08 do tài xế Phạm Thành Hiếu (32 tuổi, Thành Đức, Bến Lức, Long An) điều khiển chạy từ hướng Tiền Giang đi TP Hồ Chí Minh, đến ngã tư Bình Nhựt huyện Bến Lức đã tông 21 xe máy đang đứng chờ đèn đỏ.
Vụ tai nạn thảm khốc đã cướp đi 4 sinh mạng, làm 18 người bị thương. Ngay sau khi vụ việc xảy ra, cơ quan chức năng đã làm xét nghiệm với tài xế lái xe container và xác định tài xế dương tính với ma tuý.
Gần đây nhất, ngày 21- 1, tại xã Kim Lương, Kim Thành, Hải Dương, đã xảy ra vụ tai nạn vô cùng thảm khốc từ xe tải loại 3,4 tấn BKS 29C-719.53 do tài xế Lương Văn Tâm (28 tuổi, huyện Nguyên Bình, Cao Bằng) điều khiển.
 |
| Vụ tai nạn tại Long An khiến nhiều người bức xúc khi tài xế lái container được xác định dương tính với ma tuý. |
Chiếc xe này đã cướp đi sinh mạng của 8 người và 8 người bị thương nặng. Ngay sau khi gây ra tai nạn, tài xế Lương Văn Tâm được cơ quan chức năng kiểm tra nhanh thì được xác định là dương tính với ma tuý.
Những vụ tai nạn thảm khốc khiến dư luận vô cùng hoang mang, đặc biệt là tài xế xe tải, xe container "dính" ma tuý khiến dư luận càng thêm bức xúc. Cơ quan chức năng đang loay hoay tìm giải pháp. Các cuộc kiểm tra bất ngờ của lực lượng chức năng gần đây đã phát hiện nhiều tài xế dương tính với ma tuý đang lái xe, hoạt động vận tải.
Cụ thể, tối 21-1, Cục Cảnh sát giao thông phối hợp với Trung tâm Giám định ma tuý Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) ra quân kiểm tra đối với tài xế điều khiển xe ô tô tải, xe container và xe khách đường dài trên cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ (Hà Nội) và đã phát hiện tài khá nhiều tài xế điểu khiển xe đầu kéo container dương tính với ma tuý.
Cụ thể, lực lượng chức năng đã dừng và kiểm tra xe container BKS 60C-204.61 kéo theo rơ-moóc BKS 60R-013.46 thuộc Công ty TNHH Thiên Tuấn Lộc, có địa chỉ tại 30 lô 9A-KDC An Bình An Bình-BH-ĐN, do tài xế Trần Văn Thọ (SN 1974, ở huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng) điều khiển.
Khi lực lượng chức năng kiểm tra giấy tờ, đã yêu cầu Thọ kiểm tra nồng độ cồn nhưng tài xế Thọ không có. Tổ kiểm tra yêu cầu test kiểm tra ma tuý, kết quả cho thấy Thọ dương tính với ma tuý.
Tiếp đó, trung tuần tháng 1-2019, tại TP Hồ Chí Minh, Công an phường Trường Thọ, quận Thủ Đức đã phối hợp với nhiều lực lượng liên quan tiếp tục kiểm tra hành chính, test nhanh ma tuý đối với các trường hợp tài xế container có nghi vấn sử dụng ma tuý ra vào cụm cảng trên địa bàn.
Tại đây, chỉ hơn 10 lần chặn dừng các tài xế lái container, lực lượng chức năng đã phát hiện 4 trường hợp dương tính với ma tuý. Thậm chí, có phương tiện được chủ doanh nghiệp thuê 2 tài xế để thay phiên nhau chạy thì cả 2 đều bị phát hiện sử dụng ma tuý.
Một điều khiến cơ quan chức năng bất ngờ, là một tài xế lái xe đầu kéo chở container loại 40feet đầy hàng sử dụng cùng 1 lúc 3 loại ma tuý là cần sa, ma tuý đá, ma tuý tổng hợp.
 |
| Tài xế lái xe tải gây tai nạn thảm khốc tại Hải Dương cũng được xác định dương tính với ma tuý. |
Một tài xế tên H. (Gia Lâm, Hà Nội) chạy container được chúng tôi hỏi đã thừa nhận: "Em nói thật cánh lái xe bọn em, đặc biệt là chạy container, xe đường dài hay xe tải có đến 70% người sử dụng ma tuý. Đôi khi do áp lực công việc, luôn cần sự tỉnh táo, nhiều anh em sử dụng, thực sự là họ chưa hiểu được tác hại của chơi ma tuý khi lái xe.
Nói như vậy cũng chưa hẳn chính xác tất, mà do môi trường lái xe như vậy, va chạm nhiều, giao tiếp nhiều nên đua đòi mà chơi. Nhiều người chạy xe cả chục năm cũng có bao giờ động chạm đến ma tuý hay chất kích thích gì đâu".
Cần có biện pháp xử lý liên đới
Theo thống kê, TNGT tuy giảm theo từng năm ở cả ba tiêu chí, song những vụ tai nạn thảm khốc, liên hoàn lại đang có xu hướng tăng cao. Tại cuộc tổng kết ngành giao thông mới đây, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nhận định, nỗ lực kéo giảm TNGT thời gian qua chưa đạt được mục tiêu, cần phải có biện pháp khắc phục hiệu quả.
Mỗi năm có 8.000 người chết, 15 nghìn người bị thương, tương đương với dân số của một huyện miền núi. Có thể thấy, người dân khi ra đường luôn sống trong cảnh bất an. Tại sao các cơ quan quản lý đã ban hành đầy đủ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, với chế tài xử lý khá nghiêm ngặt, mà các vụ tai nạn thảm khốc vẫn tăng cao? Những câu hỏi ấy dường như không thể có câu trả lời thoả đáng. Nhiều người còn hoài nghi rằng, để xảy ra những vụ tai nạn thảm khốc đó là do sự buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra, giám sát.
Rõ ràng, khi xảy ra tai nạn, lỗi của lái xe là đương nhiên, nhưng trách nhiệm của chủ xe hầu như chưa được xem xét đúng đắn. Thực tế, nhiều chủ xe đã khoán trắng cho lái xe, ép chạy kịp thời gian giao hàng, nhất là vào dịp cuối năm. Chỉ vì những áp lực ấy mà nhiều tài xế đã tìm đến ma tuý, chất kích thích để có đủ sự tỉnh táo cầm vô - lăng liên tục.
 |
| Nhiều địa phương đã thực hiện test thử đột xuất đối với các lái xe chạy container, xe tải đường dài. |
Theo tiết lộ của nhiều tài xế, dù biết họ nghiện ma tuý nhưng chủ xe vẫn giao xe cho chạy. Thiết nghĩ, cơ quan quản lý cần có biện pháp ngay để xử lý mạnh tay với các chủ xe, doanh nghiệp vận tải thiếu trách nhiệm và buông lỏng quản lý, giám sát lái xe. Có thể xem xét phạt tiền nặng, rút giấy phép kinh doanh đủ sức răn đe chủ xe, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự.
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến còn cho rằng thay vì rút giấy phép lái xe tối đa 2 năm bằng việc rút giấy phép vĩnh viễn đối với lái xe gây tai nạn, thậm chí nghiên cứu xử lý hình sự đối với lái xe sử dụng bia rượu điều khiển phương tiện, kể cả chưa gây tai nạn. Thực tế, nhiều quốc gia đã ban hành quy định rất chặt chẽ về vấn đề này. Họ quy định chặt chẽ thời gian lái xe được tham gia lưu thông, thời gian nghỉ bắt buộc trong khi ở nước ta, chế tài xử lý còn dễ dãi.
Rõ ràng chúng ta đang xảy ra hiện tượng "mất bò mới lo làm chuồng" của các cơ quan quản lý. Khi đã xác định lỗi để xảy ra tai nạn, có thể có biện pháp liên đới, xử lý các cơ quan liên quan như: Đăng kiểm, cơ sở đào tạo, cấp bằng lái xe… Bên cạnh đó việc kiểm tra nồng độ cồn trong máu, xét nghiệm ma tuý phải thực hiện thường xuyên, trở thành quy định bắt buộc và thường xuyên.
|
Ông Lê Trung Tuấn - Chủ tịch Hội đồng quản trị Viện Nghiên cứu tâm lý người sử dụng ma tuý chia sẻ: Trong ma túy đá có một số chất như Dophamin, methamphetamine, amphetamin rồi một số chất khác nó ức chế não bộ dẫn đến việc các tín hiệu của cơ bắp báo đến não bộ bị phong tỏa nên dẫn đến não bộ không nhận được trạng thái đó để mà ra quyết định cho cơ thể nghỉ ngơi. Từ đó cơ thể bị đánh lừa, chính vì thế trong trạng thái đó, lái xe chỉ cần thiếp đi trong vòng 1 giây cũng sẽ dẫn đến tai nạn. Có thể khẳng định 70 đến 80% lái xe đường dài bây giờ là sử dụng ma túy đá. Nhiều tài xế đường dài đã thú nhận rằng cuộc đời họ có ít nhất 2 lần ngủ lâm sàng và suýt gây tai nạn. Ma túy đá nếu sử dụng nhiều sẽ gây ra ảo giác, ví dụ nhiều khi tài xế đang lái xe lại nghĩ rằng những người đi phía trước mặt mình chính là quân địch nên họ phải cưỡi ngựa (mà thực tế là đang lái xe) để trở thành dũng tướng xông vào đánh địch. Nhiều người khác thì lại có cảm giác ảo thanh, ví dụ như nghe thấy ai đó xúi giục giết nó đi, đuổi nó đi, chạy thật nhanh không bị bắt lại đấy. Từ việc ảo thanh này tái xế sẽ nhấn ga, tăng tốc để lao nhanh nhất có thể. Thậm chí ngay cả khi gặp phải chướng ngại vật hay đèn đỏ họ cũng sẽ không dừng lại vì họ lo bị kẻ xấu đuổi kịp. Bản thân tôi lý giải trường hợp tài xế gây tai nạn ở Long An khi gây tai nạn cũng bị ảo giác. Bởi vì nếu theo thông thường thì tài xế phải đâm thẳng vào đuôi xe ô tô đằng trước, nhưng đây tài xế lại lái chếch đi và lao thẳng vào những người phía trước. Theo tôi, để hạn chế xảy ra những tai nạn thương tâm như thời gian qua thì cần phải làm chặt chẽ từ các khâu. Thứ nhất, giao cho các trung tâm đào tạo, sát hạch lái xe, trước khi cấp phép lái xe yêu cầu người được cấp phép lái xe phải có giấy xác nhận của Công an về việc không sử dụng chất ma túy, có kết quả xét nghiệm nước tiểu do giáo viên trung tâm đào tạo, sát hạch lái xe xác nhận. Thứ 2, đưa vào quy định bắt buộc, các doanh nghiệp vận tải phải tự túc xét nghiệm lái xe sử dụng chất ma túy trong nước tiểu, định kỳ 3 lần/năm đối với các tài xế của doanh nghiệp mình. Thực hiện thanh kiểm tra định kỳ các doanh nghiệp vận tải trong việc chấp hành quy định kiểm tra ma túy trong nước tiểu của tất cả các tài xế. Nếu phát hiện tài xế có sử dụng ma túy hoặc không đủ số lần kiểm tra ma túy trong nước tiểu trong 1 năm thì không cấp phù hiệu, không cấp giấy phép kinh doanh vận tải với xe tải, không cấp hiệu xe, thu hồi giấy phép lái xe đối với doanh nghiệp vận tải. |
