Gian nan cuộc chiến chống thực phẩm bẩn và xả thải

• Cuộc chiến chống thực phẩm bẩn và gây ô nhiễm môi trường ở Bình Dương
• Chống thực phẩm bẩn: Cần sự vào cuộc của nhiều ngành

Sự phát triển nóng này đã kéo theo tình trạng một số cá nhân, đơn vị bất chấp các quy định của pháp luật về môi trường và vệ sinh an toàn thực phẩm đã lén lút xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường, chôn lấp chất thải nguy hại, chất thải rắn trái quy định gây ảnh hưởng không nhỏ đến kinh tế, đời sống, sức khỏe của người dân.

Trinh sát cứu sông

Trước thực trạng này, Ban giám đốc Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã chỉ đạo cho Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (PC49) tích cực vào cuộc và đã phát hiện xử lý hàng trăm trường hợp vi phạm, với số tiền phạt lên tới nhiều tỷ đồng.

Thượng tá Điền Thanh Tùng.

Cụ thể ngày 6-10-2015, nhận được tin báo của người dân về việc Nhà máy chế biến hải sản của Công ty TNHH Mai Linh (phường 12, TP Vũng Tàu) có dấu hiệu xả nước thải sản xuất chưa xử lý ra môi trường, lãnh đạo Phòng PC49 đã cử một tổ công tác xuống hiện trường ghi nhận thực tế. Qua quá trình trinh sát, theo dõi tình hình thu gom, xử lý nước thải của Công ty TNHH Mai Linh đã phát hiện nước thải xả ra môi trường có màu nâu đục và rất hôi.

Phòng PC49 phối hợp với cơ quan chức năng kiểm tra và phát hiện tại bể thu gom nước thải, có 1 máy bơm chìm và 1 đường ống nhựa dài 4m nằm phía sau nhà điều hành hệ thống xử lý. Khi đoàn yêu cầu công ty nối đường ống nhựa này vào máy bơm và vận hành thì nước thải sản xuất chưa xử lý bơm xả trực tiếp ra bể chứa sau xử lý. Đoàn đã lấy 2 mẫu nước thải để phân tích, đánh giá (1 mẫu tại điểm xả sau hệ thống xử lý và 1 mẫu tại cuối đường ống nhựa lắp thêm trước khi chảy vào môi trường).

Kết quả cho thấy các mẫu phân tích nước thải đều có các thông số vượt quy chuẩn môi trường. Trước thực tế vi phạm, đơn vị đã đề nghị UBND tỉnh ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH Mai Linh với tổng mức phạt 280.400.000 đồng vì xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật vào môi trường.

Tiếp đó, lúc 19 giờ 15 ngày 27-5-2016, Phòng PC49 phát hiện mặt nước trên dòng sông Dinh chảy qua địa phận phường 12, TP Vũng Tàu đột nhiên đổi màu đen đặc, bốc mùi hôi thối. 

Để tìm nguyên nhân, mặc dù đang trong đêm tối, lại gặp trời mưa giông nhưng các trinh sát đã quyết định lội ra giữa dòng sông để kiểm tra thực tế, lấy mẫu để phân tích và nhanh chóng xác định mặt nước bị ô nhiễm do nguồn nước thải từ công đoạn chế biến hải sản. 

Tiếp tục lội ngược theo dòng nước, đến đoạn đặt nhà máy chế biến của Công ty TNHH Đông Đông Hải nằm trên đường Võ Nguyên Giáp, phường 12 thì dòng nước bẩn không còn nữa.

Phát hiện rau muống chẻ ngâm hóa chất.

Với kinh nghiệm nhiều năm công tác, các trinh sát nhận định khả năng công ty này đang xả nước thải chế biến hải sản chưa qua xử lý ra môi trường là rất cao nên đã thực hiện lệnh kiểm tra đột xuất và phát hiện nước công ty này tuy có xây dựng hệ thống xử lý nước thải công xuất 250 m³/ngày, nhưng thực tế chỉ có bể sục khí hoạt động cầm chừng, còn các công đoạn khác như bể lắng, bể xử lý bằng hóa chất… không hoạt động. 

Đặc biệt, hệ thống này không có điểm xả cuối, công ty đã cho lắp đặt đường ống ngầm từ đáy bể thu gom xả thẳng ra sông Dinh. Thế nhưng, người đại diện pháp luật của Công ty Đông Đông Hải đã viện lý do đổ thừa cho hệ thống máy bơm bị hỏng đột xuất nên đành phải làm vậy. 

Chỉ đến khi lời khai của công nhân trực tiếp phụ trách máy bơm nước thải khai nhận mỗi tháng công ty này xả từ 7-10 lần, mỗi lần từ 250-300 m3 nước thải trong chế biến hải sản nhưng không được xử lý ra sông Dinh; đồng thời kết quả phân tích mẫu nước thải sản xuất chưa qua xử lý của công ty có 6/9 chỉ tiêu được phân tích vượt giới hạn cho phép so với Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp chế biến thủy sản, trong đó tổng Coliforms vượt 920 lần, tổng Nitơ vượt 3,4 lần thì người đại diện pháp luật của công ty mới nhận hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường và ký nhận vào biên bản làm việc.

Bóc mẽ gian thương

Ngoài việc tập trung xử lý vi phạm về môi trường, trong thời gian qua CBCS Phòng PC49 Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu còn tăng cường đấu tranh xử lý tình trạng sử dụng các loại hóa chất, chất cấm để ngâm tẩm và chế biến thực phẩm gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của người dân. 

Sau một thời gian theo dõi, khuya ngày 15-9-2016, Phòng PC49 phối hợp với Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) thuộc Sở Y tế tỉnh tiến hành kiểm tra hành chính cơ sở chế biến rau muống chẻ của bà Trần Thị My ở tổ 3, khu phố Kim Sơn, phường Kim Dinh, TP Bà Rịa phát hiện một lượng lớn rau muống chẻ ngâm trong bể có chứa dung dịch màu xanh, xung quanh bể có nhiều chai lọ chứa các loại bột màu không ghi nhãn mác, thời hạn sử dụng cũng như công dụng… 

Chủ cơ sở khai nhận các loại hóa chất trên bà mua ở chợ Kim Biên, TP Hồ Chí Minh. Theo đó, rau muống bào được ngâm vào bể có pha thuốc tẩy trắng, sau chuyển sang bể có chứa dung dịch màu xanh (là thuốc nhuộm vải) ngâm tiếp cho đến khi rau có độ xanh óng mượt thì vớt ra đem đi bỏ mối. Với cách làm này, mỗi ngày cơ sở của bà My đưa ra thị trường 300-400kg rau muống chẻ, thu lợi bất chính hàng triệu đồng.

Ngày 21-12-2016, PC49 phối hợp với Chi cục ATVSTP cùng các cơ quan liên quan kiểm tra đối với Công ty TNHH SX-TM Trung Đức (Chi nhánh số 1) tại phường Thắng Tam, TP Vũng Tàu. Tại thời điểm làm việc, cơ sở đang hoạt động sản xuất, chế biến cà phê và đang lưu giữ 27 bao đậu nành; 13 hộp đậu tương; 60 bao hạt cà phê; 55 bao cà phê sơ chế; 7 bao cà phê đã xay chưa đóng gói; 51 bao cà phê thành phẩm đã đóng gói. Sau khi lấy mẫu mang đi giám định đã cho ra kết quả sản phẩm cà phê của cơ sở này không đạt và đúng theo tiêu chuẩn, trong đó thành phần chất phụ gia vượt nhiều lần so với quy định.

Chủ cơ sở khai nhận do hám lời nên đã cho trộn 50-60% hạt đậu nành rang cháy rồi sử dụng các loại chất phụ gia và hóa chất tạo mùi phun vào hỗn hợp nguyên liệu trước khi đóng gói thành túi đi giao cho các hàng quán. Mỗi tháng cơ sở này tung ra thị trường hơn 4 tấn cà phê thành phẩm.

Thượng tá Điền Thanh Tùng, Trưởng phòng PC49 Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết, tình hình vi phạm pháp luật về môi trường và an toàn thực phẩm khá nhức nhối và đang có chiều hướng gia tăng. Để kịp thời ngăn chặn tình trạng này, trong những năm qua, ngoài việc tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát, trinh sát nghiệp vụ để kịp thời phát hiện, xử lý đối với các trường hợp vi phạm, đơn vị còn xây dựng phối hợp với các sở, ban ngành có liên quan, đặc biệt là quần chúng nhân dân nhằm kịp thời phát hiện và xử lý các vi phạm.