Nguy hiểm nghề báo ở Mexico
Năm nay 77 tuổi, nhà báo Carlos Dominguez là một người chuyên viết các bài phân tích và điều tra. Ông có thâm niên làm báo trong hơn 40 năm với sở trường là viết các vụ việc liên quan đến tội phạm có tổ chức, chống tham nhũng...
Nhà chức trách Mexico cho biết, Carlos Dominguez đã bị ít nhất 3 người đàn ông lạ mặt tấn công và một ngày trước khi bị sát hai, ông có bài viết phân tích khá sâu sắc về tình trạng bạo động chính trị đang gia tăng trước thềm cuộc bầu cử Tổng thống vào tháng 7 tới.
 |
| Từ đầu năm 2017 đến nay, đã có 14 nhà báo bị sát hại ở Mexico |
Trong bài viết của mình, Carlos Dominguez thậm chí còn cho rằng Chính phủ liên bang đã "thất bại trong vấn đề đảm bảo an ninh xã hội" và thẳng thắn chỉ trích một thị trường địa phương và một số chính trị gia ở Tamaulipas với cáo buộc tham nhũng.
Tổ chức Nhà báo không biên giới đã đưa ra một thông cáo trong đó khẳng định nghi ngờ rằng cái chết của ông Carlos Dominguez có liên quan đến các bài báo phân tích của ông về tình trạng tham nhũng và việc mafia lũng đoạn chính quyền địa phương ở Mexico.
Thông cáo có đoạn viết: "Đối với các đồng nghiệp của Carlos, không còn nghi ngờ gì nữa, đây là một vụ ám sát có chủ đích nhằm bịt miệng báo chí". Trong khi đó, đại diện Uỷ ban bảo vệ các nhà báo Jan-Albert Hootsen thì yêu cầu tổ chức một cuộc điều tra nhằm tìm ra động cơ vụ giết người này.
Ông Jan-Albert Hootsen nói: "Ở Tamaulipas, các mối đe dọa về bạo lực và hối lộ đã tạo ra một "vùng im lặng" trong đó nhiều phóng viên chọn cách không công bố thông tin cụ thể về tội phạm. Thật là nguy hiểm khi trở thành một nhà báo ở Tamaulipas. Có rất nhiều sự kiểm duyệt nhằm vào các nhà báo. Nhiều người sợ bị trả thù bởi nếu làm báo chí điều tra một cách nghiêm túc thì cuộc sống của bạn và gia đình sẽ bị tổn hại".
Một số tờ báo Mexico thì dẫn lời luật sư Irving Barrios cho biết: "Trong thời gian gần đây, nhà báo Carlos Dominquez thường xuyên phản đối các cơ quan công quyền về việc bỏ qua cuộc chiến đẫm máu giữa các băng nhóm mafia tại Tamaulipas. Khi bị đe dọa tính mạng, Carlos Dominquez cũng đã chủ quan không nộp đơn xin một chương trình bảo vệ cho các nhà báo Mexico và các nhà hoạt động nhân quyền của chính quyền".
Các báo cáo của Ủy ban nhân quyền quốc gia Mexico cho biết, từ đầu năm 2017 đến nay, 14 nhà báo đã bị sát hại tại Mexico mà chưa có một thủ phạm nào bị bắt trong những vụ này. Hàng chục phóng viên bị đe dọa đã buộc phải lựa chọn cuộc sống tha hương để bảo toàn tính mạng cho bản thân và gia đình.
Hồi cuối tháng 12 năm ngoái, một nhóm kẻ lạ mặt chưa rõ tung tích cũng đã bắn chết phóng viên Gumaro Perez Agilando tại thành phố Akayukan, miền Bắc Mexico. Nhà báo Gumaro Perez Agilando 34 tuổi đã viết nhiều bài cho các báo về vấn đề về tội phạm.
Anh cũng là người sáng lập trang Tin tức trong thành phố thuộc bang Veracruz, nơi có sự hoành hành mạnh của những băng nhóm tội phạm hình sự và ma túy. Trước đó 4 tháng, phóng viên chuyên đề về tội phạm của tờ Diario de Acayucan, Candido Rios cũng đã bị bắn chết bên ngoài một cửa hàng tiện ích ở thị trấn Hueyapan de Ocampo, cùng với hai người khác, trong đó có một cựu thanh tra cảnh sát.
Hung thủ đã giết chết cựu thanh tra cảnh sát ngay tại chỗ và phóng viên Rios bị thương nặng, tử vong khi đang trên đường đến bệnh viện. Jios Morales, người đứng đầu chương trình bảo hộ phóng viên ở Veracruz khi đó tiết lộ rằng Rios là một thành viên của chương trình, được tiến hành nhằm bảo vệ sự an toàn của các nhà báo và các nhà hoạt động nhân quyền khỏi làn sóng bạo lực tại đất nước Mexico.
Tháng 5 năm 2017, nhà báo Javier Valdez, 50 tuổi cũng bị bắn chết gần trụ sở của tờ tuần báo Riodoce, do ông thành lập tại Culiacan, Mexico. Trong gần 30 năm làm nghề, Valdez là một trong những nhà báo nổi tiếng nhất ở bang Sinaloa, nơi có các băng đảng ma túy khét tiếng ở Mexico…
 |
| Người thân tiễn đưa nhà báo Carlos Dominguez về nơi an nghỉ cuối cùng. |
Rõ ràng, các hành động bạo lực, trong đó có giết hại nhà báo ngày càng gia tăng ở Mexico. Đại diện Ủy ban Bảo vệ các Nhà báo (CPJ) có trụ sở tại Mỹ phải thốt lên rằng "Báo chí Mexico đang rơi vào chu kỳ chết người của bạo lực".
Theo số liệu của Tổ chức Phóng viên không biên giới, từ năm 2006 đã có khoảng 100 nhà báo đã bị sát hại tại Mexico. Trong năm 2016 đã có 11 nhà báo trong nước và quốc tế bị sát hại tại Mexico. Và đến 90% các vụ giết người, trong đó có giết phóng viên, tại đất nước này không được xử lý.
