Nước Mỹ tranh cãi vì từ "Linsơ"

Thứ Sáu, 08/11/2019, 10:05
Tổng thống Donald Trump đã châm ngòi cho một cuộc tranh cãi mới trên Twitter khi ông so sánh việc theo đuổi luận tội tổng thống của đảng Dân chủ với linsơ (lynch - một lối hành hình phân biệt chủng tộc đối với người da đen tại Mỹ thời xưa).


Dòng tweet của ông viết: "Một ngày nào đó, nếu một đảng viên Dân chủ trở thành Tổng thống và đảng Cộng hòa giành được Hạ viện, thậm chí chỉ là đa số nhỏ, họ có thể luận tội Tổng thống, mà không cần thủ tục hay công bằng hay bất kỳ quyền hợp pháp nào. Tất cả những người Cộng hòa phải nhớ những gì họ đang chứng kiến ở đây - một kiểu hành hình linsơ. Nhưng chúng ta sẽ thắng!".

Ngay lập tức, những người chỉ trích ông Donald Trump đã tập hợp công kích ông. Các nhà phê bình viết: "Làm sao ông Donald Trump - một người đàn ông da trắng - lại dám tầm thường hóa lịch sử Mỹ về những người da đen bị phân biệt chủng tộc?". 

Tamara Keith của Đài National Public Radio (NPR) đã nhanh chóng bác bỏ tweet của ông Donald Trump: "Đây là lời hùng biện mới từ Tổng thống Donald Trump. Từ ‘cuộc săn phù thủy', đến ‘đảo chính', rồi 'hành hình kiểu linsơ', ông Donald Trump tiếp tục leo thang phát ngôn của mình.

Ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ kiêm cựu Phó Tổng thống Joe Biden đã viết: "Cuộc luận tội không phải là linsơ, đó là một phần của Hiến pháp chúng ta. Đất nước chúng ta có một lịch sử đen tối, đáng xấu hổ với các cuộc hành hình linsơ, và thậm chí nghĩ về sự so sánh này đã là gớm ghiếc. Nó hèn hạ". 

Phát biểu tại một trường đại học lịch sử người da đen, ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ, Thượng nghị sĩ Kamala Harris, nói: "Chúng ta có gì ở Donald Trump? Một người nào đó dám - dám - sử dụng từ ‘làm mất lòng với máu đã đổ trên đất Nam Carolina và rất nhiều nhiều nơi. Và dám nói về nạn nhân của mình và so sánh nó với những người đã chịu đựng trong một hệ thống tư pháp hình sự ở Mỹ thường xuyên được thông báo bởi sự thiên vị chủng tộc và sự bất công. Và ông ta dám so sánh mình với những người là nạn nhân của sai lầm trong một hệ thống đang cần cải tổ".

Harris đã viết: "Linsơ là một vết nhơ đáng trách trong lịch sử quốc gia này, cũng như Tổng thống này. Chúng ta sẽ không bao giờ xóa đi nỗi đau và sự tổn thương với linsơ, và việc nhắc lại sự tra tấn đó để minh oan cho sự tham nhũng của chính bạn là điều ô nhục". 

Nghị sĩ Dân chủ Bobby Rush, một người da đen, đã tweet: "Ông nghĩ rằng bản luận tội này là một LINSƠ? Ông bị cái quái gì thế? Ông có biết có bao nhiêu người trông giống tôi đã bị linsơ, kể từ khi thành lập đất nước này, bởi những người trông giống ông".

Trang web cánh tả Slate đã xuất bản một bài viết với tiêu đề "Tweet linsơ của Trump không chỉ là tấn công. Nó thật nguy hiểm". Slate viết: "Từ linsơ gợi lên hình ảnh của 4.000 người bị giết trong các cuộc khủng bố chủng tộc vào những năm 1960, những gì Billie Holiday hát là 'Những cái xác đen đung đưa trong gió Nam'. Theo định nghĩa, linsơ là bị trừng phạt hoặc giết (thường bởi một nhóm) mà không có quy trình đúng đắn hoặc một phiên tòa. Tuyên bố của Tổng thống là vô lý vì ông ta không bị trừng phạt mà không có quy trình".

Tuy nhiên, theo tài liệu và video lưu lại, khi Tổng thống đảng Dân chủ Bill Clinton bị luận tội, cũng có rất nhiều phát ngôn giận dữ. Thậm chí, những người bảo vệ ông cũng đã sử dụng chính từ linsơ này. Đây là những gì cuốn băng video năm 1998 ghi lại. Theo đó, nam nghị sĩ da trắng đảng Dân chủ Jim McDermott mô tả những người theo đuổi luận tội ông Clinton chính là "đám đông linsơ chính trị" (political lynch mob). McDermott nói: "Hãy tìm một sợi dây, một cái cây và hỏi sau".

Thượng nghị sĩ nam da trắng Harry Reid, cũng thuộc đảng Dân chủ, nói với ông Clinton: "Thưa Tổng thống, đám đông linsơ chính trị giờ đã có lãnh đạo mới". Thượng nghị sĩ nam da trắng đảng Dân chủ John Kerry cho biết: "Đây là một linsơ chính trị bằng ngôn từ trên sàn Thượng viện". 

Nghị sĩ Dân chủ Gregory Meek nói trước Hạ viện: "Những gì chúng ta đang làm ở đây không phải là một vụ truy tố, nó là một cuộc đàn áp và thực sự đó là một linsơ chính trị". Nghị sĩ Dân chủ Daniel Davis, cũng nói trước Hạ viện: "Tôi sẽ không bỏ phiếu cho cơn ác mộng này trước Giáng sinh. Tôi sẽ không bỏ phiếu cho vụ linsơ này trong Hạ viện của nhân dân. Tôi sẽ bỏ phiếu chống lại các nghị quyết này".

Chính ông Joe Biden, một người đàn ông da trắng khác, vào năm 1998 nói với CNN rằng lịch sử sẽ đánh giá việc luận tội của ông Clinton như một vụ "linsơ đảng phái". Khi được hỏi về trò đạo đức giả rõ ràng khi lên án việc ông Trump đã sử dụng từ ngữ khoa trương mà ông từng sử dụng, ông Biden đã xin lỗi vì đã sử dụng từ "linsơ" trong trường hợp của ông Clinton. Nhưng Biden lập luận rằng khi Tổng thống Donald Trump sử dụng từ này, ông đã làm điều đó để thúc đẩy các cơ sở chính trị được cho là phân biệt chủng tộc của ông.

Tại sao cùng một từ, nhưng đảng Dân chủ dùng thì bình thường, mà ông Trump dùng lại bị lên án?

Phương Linh
.
.
.