Phủ "mắt thần" trên nhiều tuyến đường ở TP HCM

• Camera giám sát an ninh trật tự, đẩy lùi tội phạm
• Nhân rộng mô hình camera an ninh phòng chống tội phạm
• Hiệu quả từ việc vận động nhân dân lắp đặt Camera an ninh

Ngoài quận 12, trước đó nhiều địa phương khác cũng đã có hệ thống Trung tâm Chỉ huy giám sát camera an ninh. Tất cả để chuẩn bị trong tương lai, TP Hồ Chí Minh sẽ có camera an ninh ở khắp thành phố, từ trung tâm tới các hẻm và cả vùng ven để giám sát tình hình an ninh trật tự, giữ gìn cuộc sống bình yên cho nhân dân.

Tăng cường năng lực giám sát an ninh công cộng

Mới đây, Công an quận 12 vừa chính thức đưa vào hoạt động hệ thống Trung tâm Chỉ huy giám sát camera an ninh nơi công cộng với hơn 500 camera an ninh được kết nối. Đây là Trung tâm Chỉ huy giám sát camera an ninh cấp quận thứ hai trên địa bàn TP Hồ Chí Minh được đưa vào hoạt động, sau Công an quận 5.

Hệ thống Trung tâm Chỉ huy giám sát camera an ninh Công an quận 12 mới được đưa vào hoạt động.

Theo ông Lê Trương Hải Hiếu, Chủ tịch UBND quận 12, việc đầu tư xây dựng trung tâm này là nhu cầu cấp bách trước đặc điểm đô thị hóa diễn ra khá nhanh trên địa bàn quận. Điều này đã tạo không ít khó khăn, áp lực trên các mặt đời sống xã hội, đặc biệt là vấn đề an ninh trật tự, an toàn giao thông.

Do vậy, việc đưa Trung tâm Chỉ huy giám sát camera an ninh cấp quận vào hoạt động sẽ giúp lực lượng Công an địa phương tăng cường năng lực giám sát an ninh công cộng, giám sát chuyên sâu các mục tiêu trọng điểm, lưu trữ thông tin làm nguồn dữ liệu tham khảo phục vụ công tác điều tra, phòng chống tội phạm.

Trung tâm này được thiết kế với 12 màn hình giám sát, có thể quan sát các điểm trên địa bàn phường, phân nhóm theo chức năng khu vực, trục tuyến giao thông, các điểm nóng… do Công ty TNHH VP9 Việt Nam và Viettel TP Hồ Chí Minh - Chi nhánh Tập đoàn Viễn thông Quân đội là đơn vị tư vấn triển khai với 3 giai đoạn.

Hiện tại, quận 12 đã hoàn thành lắp đặt 518 camera ở một số vị trí quan trọng trong giai đoạn 1. Giai đoạn 2 sẽ lắp đặt camera thông minh tại các điểm nóng về an ninh trật tự, giao thông và giai đoạn này cũng sẽ tích hợp việc xử lý vi phạm giao thông, tốc độ qua việc trích xuất hình ảnh. Đến giai đoạn 3 sẽ phủ kín việc lắp đặt giám sát trên toàn địa bàn quận với khoảng 2.000 camera.

"Với các camera thông minh gắn ở các giao lộ, điểm nóng về an ninh trật tự ở giai đoạn 2, chúng có thể nhận diện biển số xe trường hợp vi phạm tốc độ và trích xuất hình ảnh làm cơ sở xử lý", ông Lê Huỳnh Minh Tú, Phó Chủ tịch quận 12 cho biết. Theo ông Tú, để khai thác hiệu quả, quận sẽ vận động người dân cùng tham gia lắp camera và chia sẻ hình ảnh dữ liệu về trung tâm, với khoảng 2.000 cái phủ khắp địa bàn.

Riêng với Trung tâm Chỉ huy giám sát camera an ninh nơi công cộng vừa đi vào hoạt động, công nghệ của trung tâm được đầu tư hoàn toàn tiên tiến. Toàn bộ hình ảnh truyền qua internet và được bảo mật. Do đó, Trung tâm Chỉ huy sẽ cơ động và có thể di dời khi có nhu cầu. Dữ liệu được lưu tại Công viên phần mềm Quang Trung và có thể trích xuất nhanh khi cần.

Sắp tới quận sẽ xây dựng bản đồ số camera. Trường hợp xảy ra vụ phạm pháp hình sự thì hệ thống phần mềm sẽ tự động trích lọc những camera liên quan đến hình ảnh. Việc này sẽ tạo nhiều thuận lợi cho công tác theo dõi, thu thập chứng cứ của cơ quan chức năng.

Hệ thống camera an ninh đang phát huy hiệu quả trong phòng ngừa, giám sát tội phạm.

Trao đổi với chúng tôi, Đại tá Đoàn Văn Phúc, Trưởng Công an quận 12 cho biết, mô hình "camera quan sát hình ảnh an ninh" trên địa bàn được đơn vị đặc biệt quan tâm. Việc đầu tư xây dựng trung tâm là hết sức cấp bách để góp phần phục vụ hoạt động của cơ quan điều tra.

Theo Trưởng Công an quận 12, với đặc thù 60% là dân từ các tỉnh, địa bàn quận luôn chứa đựng nhiều phức tạp và tội phạm lợi dụng tình hình này để hoạt động, ảnh hưởng đến an ninh trật tự địa phương.

Trước đây, trên các địa bàn dân cư, Công an các phường đã lắp đặt camera quan sát tình hình an ninh. Mô hình này đã góp phần giúp quận kéo giảm hơn 100 vụ phạm pháp hình sự trong năm 2016. Tuy nhiên, việc thực hiện chưa được tập trung, hiệu quả chưa cao trong khai thác hệ thống camera. Do đó, việc quận xây dựng trung tâm là rất cần thiết.

Các "mắt thần" được kỳ vọng sẽ trở thành "thiên la địa võng" với tội phạm.

Cần đảm bảo cả yếu tố kỹ thuật và con người

Theo ông Lê Trương Hải Hiếu, toàn bộ hệ thống được đầu tư 3,7 tỷ đồng từ nguồn xã hội hóa. Trong thời gian tới, quận 12 sẽ đầu tư camera hiện đại đeo trên người chiến sĩ Công an để tăng cường dữ liệu khi hoạt động, tác chiến. Dữ liệu này được lưu trữ tại Trung tâm và có phần mềm quản lý. Hệ thống camera của quận cũng sẽ được kết nối với hệ thống camera của Sở Giao thông Vận tải và ngược lại.

Tháng 12-2016, hệ thống Trung tâm Chỉ huy giám sát camera an ninh nơi công cộng cũng đã được lắp đặt và đưa vào hoạt động tại Công an quận 5, góp phần tích cực trong việc đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn. Đây là đơn vị cấp quận đầu tiên của thành phố thí điểm thực hiện mô hình này trong việc kết nối tập trung các camera an ninh khu phố để phục vụ việc xử lý tình huống, lưu trữ dữ liệu và đảm bảo an ninh trật tự.

Khi Trung tâm Chỉ huy giám sát camera an ninh quận 5 đi vào hoạt động đã tiếp nhận hình ảnh từ 190 camera tại các khu vực trọng điểm về an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, vệ sinh môi trường. Hệ thống camera sử dụng các phần mềm chuyên dụng có chức năng rà soát, khoanh vùng, hiển thị hình ảnh từ các camera tại các địa điểm có thông tin về an ninh trật tự, vệ sinh môi trường do người dân cung cấp…

Ngoài quận 5, quận 12 làm thí điểm, một số quận khác cũng đang đề xuất dự án xây dựng các Trung tâm giám sát camera tập trung...

Theo thống kê, trên địa bàn thành phố hiện có hơn 5.000 camera phục vụ việc theo dõi, giám sát an ninh trật tự, trong đó phần lớn của các doanh nghiệp, người dân. Số khác của ngành Công an, ngành Giao thông Vận tải, Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV)... được tích hợp để theo dõi tại Trung tâm Chỉ huy Công an TP Hồ Chí Minh.

Dự kiến sau khi xây dựng đồng bộ, các hệ thống trên toàn Thành phố sẽ chia ra ba cấp để tích hợp hình ảnh, xử lý. Cấp đầu tiên là phường, xã; thứ hai là quận, huyện và cấp thứ ba là trung tâm Chỉ huy Công an thành phố. Tại mỗi cấp, tùy tình huống xảy ra mà có sự điều động, xử lý phù hợp thực tế ghi nhận được.

Theo phân cấp thì phường tập trung hình ảnh ở các điểm đặt camera trong phường, quận sẽ chú trọng những điểm nóng, phức tạp của các phường và thành phố tập trung những điểm nóng, phức tạp của các quận.

Camera an ninh được lắp đặt tại khu vực ngã tư An Sương quận 12, huyện Hóc Môn.

Về hiệu quả, thực tế cho thấy việc lắp đặt công khai, trực quan các camera giám sát tại các địa bàn và hệ thống máy chủ tại trụ sở Công an phường, quận phần nào tác động đến các đối tượng hình sự, vì camera giúp nhận dạng, khoanh vùng và truy bắt đối tượng, khiến các đối tượng không còn dám manh động, liều lĩnh như trước. Tất cả những trường hợp tham gia giao thông vi phạm trên đường đều bị camera ghi lại và xử lý nghiêm.

Dù có hiệu quả rõ ràng như thế, nhưng một vấn đề đặt ra là đầu tư thế nào để thật sự hiệu quả, không lãng phí. Đã có nhiều trường hợp người dân, cơ quan và các địa phương trang bị camera an ninh nhưng mua nhầm loại chất lượng kém, cho ra hình ảnh quá mờ, nhòe, nên khi có vụ việc xảy ra thì không nhận diện được tội phạm, phóng to hình ảnh biển số xe của tội phạm cũng không thấy được, do vậy không giúp được gì cho việc điều tra, phá án. Cũng đã có những trường hợp dù địa bàn có lắp đặt camera để giám sát từ trụ sở Công an phường và chốt trực bảo vệ dân phố, nhưng hành vi phạm tội diễn ra ngay trước ống kính camera lại không bị phát hiện kịp thời vì người trực lơ là không theo dõi màn hình.

Do vậy, để nâng cao hiệu quả của camera an ninh, cần lưu ý đảm bảo cả yếu tố kỹ thuật và con người. Phải trang bị camera hiện đại ghi hình rõ nét được các hoạt động diễn ra trên đường phố, quét được biển số các xe vi phạm, kể cả ban đêm. Ổ cứng lưu dữ liệu phải lưu giữ được trong thời gian nhiều ngày để thuận lợi cho việc trích xuất hình ảnh. 

Các linh kiện dùng để lắp ráp camera cần được kiểm tra thường xuyên và đường truyền internet phải ổn định. Người trực màn hình giám sát phải có ý thức trách nhiệm và nắm bắt được những kỹ năng cơ bản trong việc vận hành và bảo quản thiết bị; khi phát hiện hành vi tội phạm, phải thông báo ngay cho các chốt chặn phòng chống tội phạm để bắt, xử lý kịp thời.