Cổ thành Salamanca và những điêu khắc bí ẩn

Thứ Năm, 27/12/2018, 11:13
Thành cổ Salamanca thuộc tỉnh Salamanca, Tây Ban Nha nổi tiếng là một Di sản thế giới, được UNESCO công nhận năm 1988. Đặc biệt, trong thành cổ này có nhiều tác phẩm điêu khắc cho đến nay vẫn là đề tài gây tranh cãi trong cộng đồng khoa học và khảo cổ.


Phi hành gia 300 năm tuổi

Tác phẩm điêu khắc gây tranh cãi nhiều nhất ở cổ thành này chính là một hình người điêu khắc trông rất giống với phi hành gia hiện đại. Tác phẩm này tọa lạc trên mặt tiền lối vào của một nhà thờ 300 năm tuổi tại Salamanca. Nhà thờ này được khởi công xây dựng năm 1513 và hoàn thiện năm 1733.

Tác phẩm điêu khắc này đã làm phát sinh nhiều câu hỏi. Các giả thuyết về người ngoài hành tinh cổ đại, du hành thời gian, khả năng tiên tri, và rất nhiều ý tưởng khác đã từng được đưa ra. Cũng có những cách giải thích khác “thực tế” hơn, nhưng tất cả đều chưa có câu trả lời thống nhất. Hình phi hành gia là một tác phẩm ở nhà thờ “Catedral Nueva” hoặc “Nhà thờ mới”. Dù nhà thờ này có tên là “Nhà thờ mới”, nhưng nó đã không còn mới theo tiêu chuẩn hiện nay, mà đã 300 năm tuổi.

Tác phẩm điêu khắc "Salamanca spaceman"

Hình điêu khắc phi hành gia xuất hiện trên lối vào Nhà thờ mới, ở vị trí cạnh bên, song song với cửa ra vào. Phi hành gia này ngồi trên một thân cây, với đầy đủ giày, mũ bảo hiểm, đặt trên ngực anh ta có vẻ như là thiết bị hô hấp, được nối với 2 ống đến chiếc ba lô ở phía sau lưng. Bàn tay phải của người phi hành gia này đang nắm thứ gì đó như một cây dây leo, giống một loại yên cương được tròng qua eo. Bàn tay trái túm vào một chiếc lá bên cạnh. Khuôn mặt anh biểu thị một trạng thái khá kinh ngạc.

Nhưng, làm sao điều này có thể xảy ra? Các phi hành gia không thể tồn tại khi nhà thờ này được xây dựng. Vì vậy, có giả thuyết cho rằng hình khắc ấy trên thực tế là một phần của quá trình trùng tu nhà thờ vào năm 1992. 

Vào thời điểm đó, “Puerta de Ramos” (đây là tên của lối vào Nhà thờ mới) đã xuất hiện những hư hại đáng kể sau một vài thế kỷ tồn tại. Quá trình tu bổ có lẽ đã được thực hiện bởi người thợ xây đá Miguel Romero dưới sự giám sát của Jerónimo García de Quiñones. 

Theo truyền thống, trong quá trình trùng tu nhà thờ, người ta thường thêm thắt thứ gì đó từ thời hiện đại, và trong trường hợp này, những người phụ trách trùng tu đã lựa chọn hình tượng của một phi hành gia.

Tuy nhiên, những người ủng hộ các giả thuyết thay thế khác lại cho rằng hình tượng phi hành gia thực ra đã được chạm khắc sớm hơn nhiều và công việc trùng tu chỉ đơn thuần tu sửa lại các chỗ hư hại trên bức chạm khắc phi hành gia. Điều bí ẩn nằm ở chỗ các bức ảnh mặt tiền nhà thờ trước khi trùng tu và lời kể của các nhân chứng về lối vào nhà thờ là vô cùng hiếm hoi, khiến cuộc tranh luận thêm phần gay gắt. 

Bức tượng phi hành gia đã bị những kẻ phá hoại làm hư hại vào năm 2010, theo trang Ancient Code. Trên mạng lan truyền những bức ảnh cho thấy tượng phi hành gia bị mất cánh tay phải và khuôn mặt bị biến dạng. Các chỗ hư hại đã được tu sửa sau đó.

Ngoài hình khắc phi hành gia, thành phố này còn có các hình chạm khắc kỳ lạ khác, ví dụ như một phần mặt tiền của Trường đại học Salamanca, có một hình chạm khắc đá rất chi tiết và đa dạng, mô tả tất cả các loại hình thù và thiết kế. 

Trong bức tranh chạm khắc đó có ẩn giấu một hộp sọ người với con ếch tạo trên đỉnh. Hình chạm khắc này khá cổ vì mặt tiền đó được thi công vào năm 1529. Người ta tin rằng hình chạm này tượng trưng cho Hoàng tử Juan, người đã qua đời vào năm 1497 khi mới 20 tuổi. Theo cuốn “Hướng dẫn Du lịch Văn hóa” (Cultural Travel Guide), con ếch này biểu thị cho vị bác sĩ đã chữa trị cho Hoàng tử.

Bức tranh chạm khắc có ẩn giấu một hộp sọ người với con ếch tạo trên đỉnh.

Một hình chạm khắc “Trứng Phục sinh” khác có vị trí rất gần với tượng phi hành gia và cũng nằm trên cũng lối vào Nhà thờ mới. Loài rồng thường được mô tả trong nghệ thuật chạm khắc văn hóa tương đồng với những con rồng được đề cập đến ở đây. Nhưng, con rồng này nổi bật ở chỗ nó dường như đang thưởng thức một cây kem ốc quế với 3 viên kem ở bên tay trái. Con rồng thưởng thức kem là một ví dụ khác của hoạt động trùng tu năm 1992.

Salamanca là một thành phố vô cùng cổ kính tọa lạc ở phía tây bắc thủ đô Madrid. Vào thế kỷ thứ 3 TCN, thành phố này đã bị người Carthage xâm chiếm. Sau đó, thành phố rơi vào tay người La Mã rồi đến người Moor, theo Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc (UNESCO). Thành phố có những cảnh quan nổi tiếng như các di tích trong giai đoạn thời kỳ La Mã, Gô-tích, Moor, Phục hưng và Baroque. Thành phố này đã được công nhận là Di Sản thế giới bởi UNESCO vào năm 1988.

Thành cổ Salamanca cũng đã được công nhận là Di sản thế giới năm 1988 bởi UNESCO. Năm 2002, Salamanca chia sẻ danh hiệu Thủ đô Văn hóa châu Âu với Brugge. Năm 2005, Salamanca tổ chức kỷ niệm 250 năm xây dựng Tòa thị chính Salamanca với nhiều sự kiện châu Âu diễn ra.

Trần Đức Tân
.
.
.