Phu nhân Thủ tướng Australia và nghi án trốn thuế

"Tuần trăng mật ngọt ngào" của tân Thủ tướng Australia Kevin Rudd dường như đã lùi xa vào dĩ vãng khi ông vấp phải bê bối mới xuất phát từ công ty của người vợ Therese Rein.

Phu nhân Thủ tướng, nữ triệu phú Australia với tổng giá trị tài sản lên tới 130 triệu bảng Anh này đang đối mặt với hai cuộc điều tra riêng rẽ tại Australia và Anh. Bản thân bà, với tư cách là người đứng đầu công ty Ingeus hoạt động trong lĩnh vực nhân sự cũng đã bị cơ quan điều tra gửi giấy triệu tập.

Mọi rắc rối phát sinh từ việc công ty Ingeus không hiểu vì lý do gì đã trở thành trung tâm trong chương trình đặc biệt về việc làm tại Anh với tên gọi là "Chương trình việc làm". Chương trình này do Thủ tướng Anh David Cameron khởi xướng với mục đích lôi kéo các bên tranh chấp lợi ích về phúc lợi và trở lại làm việc.

Nhiều nhà bình luận nhận định, nhờ chương trình này, Ingeus đã nhận được nhiều hợp đồng béo bở từ chính phủ Anh. Song chính sách này, nếu ở Australia, thì lại bị chính chồng của bà Therese Rein là Thủ tướng Kevin Rudd phản đối.

Nhưng vụ việc không chỉ dừng lại ở đó. Đằng sau những nghi ngờ nói trên là cáo buộc về việc Ingeus trốn thuế ở Anh. Ủy ban tài chính công của Quốc hội Anh khẳng định rằng, những năm gần đây, công ty của bà Therese Rein đã được hưởng lợi rất nhiều từ những thay đổi trong chính sách phúc lợi và kinh tế của chính quyền Thủ tướng David Cameron.

Hiện bà Therese Rein đã hợp thức hóa sự có mặt của Ingeus trên thị trường Anh bằng việc cổ phần chung với một công ty kế toán tên là Deloitte.

Từ năm 2011 đến nay, Ingeus luôn là nhà cung cấp dịch vụ nhân sự hàng đầu của Anh và hồi năm ngoái còn nhận được khoản tiền gần 5 tỷ bảng Anh từ Chương trình việc làm. Thế nhưng, khoản tiền thuế mà Ingeus nộp lại cho chính phủ lại chả đáng là bao.

Thủ tướng Australia Kevin Rudd và phu nhân Theresa Rein.

Austin Mitchell, thành viên của Ủy ban tài chính công cho biết: "Chỉ một số ít các nhà thầu tư nhân giành được hàng tỷ bảng Anh của doanh nghiệp nhà nước trong chương trình giúp đỡ những người thất nghiệp có kỹ năng và kinh nghiệm tìm kiếm việc làm. Ingeus đã may mắn giành được hợp đồng trị giá gần 5 tỷ bảng Anh. Có nhiều thông tin nói lại rằng chương trình không hiệu quả. Vì thế, một nhóm điều tra của ủy ban này đã được thành lập để làm rõ Ingeus đã làm những gì, có phù hợp hay không và tại sao công ty lại phải nộp ít thuế đến vậy".

Theo bảng thống kê mà ông Austin Mitchell có được, gần đây nhất, Ingeus chỉ phải trả 2,5 triệu bảng tiền thuế trong tổng số lợi nhuận là 38,4 triệu bảng. Đáng ngờ hơn là Ingeus đã hợp pháp hóa các hóa đơn để tiến hành khấu trừ "chi phí hành chính" lên tới 32,7 triệu bảng.

Sự sắp xếp mang tính hình thức hợp pháp này của Ingeus từng được Vodafone, Google và Starbucks sử dụng để giảm tiền đóng thuế của mình. Trong khi đó, tại Australia, các nhà lập pháp cũng bắt đầu đặt câu hỏi nghi vấn về những thành công của Ingeus trên các thị trường quốc tế.

Nhiều người cho rằng, việc công ty của bà Therese Rein giành được các hợp đồng béo bở từ các khoản hỗ trợ của chính phủ các nước bắt nguồn từ sự ảnh hưởng của ông Kevin Rudd trong vai trò Thủ tướng Australia.

Thủ lĩnh đảng Tự do Tony Abbott thì kêu gọi mở một cuộc điều tra riêng về công ty Ingeus để xem liệu công ty này có hoạt động kinh doanh cạnh tranh một cách lành mạnh hay không. Lập luận của ông Tony Abbott là mặc dù bà Theresa Rein đã bán chi nhánh công ty Ingenus tại Australia để tránh những ảnh hưởng không tốt tới sự nghiệp chính trị của chồng khi ông trở thành Thủ tướng năm 2007 nhưng trên thực tế, đến nay, bà vẫn dùng sức ảnh hưởng từ vị trí của ông để hỗ trợ cho hoạt động kinh doanh của Ingenus.

Được biết, tiền thân của công ty Ingeus là công ty Theresa Rein and Associates do bà Theresa Rein và một vài người bạn thành lập từ năm 1989 với số vốn khởi đầu là 10.000 đôla Australia. Số tiền này có được do thế chấp căn nhà của gia đình bà Theresa Rein tại Brisban.

Ingenus hoạt động trong lĩnh vực nhân sự, mục đích chính là giúp những người khuyết tật trở lại làm việc. Giai đoạn sau, doanh nghiệp này phát triển thành một công ty nhân sự với hệ thống các cơ sở đào tạo, giúp tìm việc làm và tuyển dụng nhân sự đặc biệt. Hơn nữa, công ty con của Igenus là Clements còn hoạt động tại nước ngoài, tham gia vào các hội chợ quốc tế để thu hút những chuyên gia và lao động có trình độ cao đến Australia theo chương trình di dân tay nghề.

Cho đến nay, Ingenus có mặt tại 66 văn phòng ở nhiều quốc gia trên thế giới, từ Hàn Quốc cho tới Arab Saudi. Còn bà Theresa Rein được biết đến là một trong số ít phu nhân Thủ tướng độc lập về mặt kinh tế với chồng. Ước lượng tổng giá trị tài sản của bà vào khoảng 60 triệu đôla Australia