Sam'al hé lộ cuộc xâm lăng người Hittite

Thứ Ba, 10/09/2019, 15:30
Vào một buổi chiều cách đây hơn 3.500 năm, hàng trăm gia đình đang tham gia vào các hoạt động hàng ngày của họ ở thành phố cổ Sam’al, tọa lạc tại Zincirli ở miền nam Thổ Nhĩ Kỳ. Đột nhiên, một tiếng còi vang lên, một nỗi sợ chết lạnh trong lòng người dân khi tin tức nhanh chóng lan truyền khắp thành phố rằng một đội quân chiến binh Hittite đã bao trùm đường chân trời.


Từ năm 2006, các nhà khảo cổ học từ Viện Phương Đông của Đại học Chicago (OI) và từ năm 2014, các đội từ Đại học Tübingen ở Đức, đã khai quật thành phố cổ Sam’al. 

Sự sụp đổ của vương quốc thời đại đồ sắt này xảy ra sau khi đế chế Hittite mở rộng từ thế kỷ 17 trước Công nguyên, quân đội đã cướp phá và đốt cháy thành phố nhỏ bên sườn núi. Vào thời điểm đó, nó nằm trên một tuyến đường thương mại chính giữa Mesopotamia và biển Địa Trung Hải.

Các cuộc khai quật đang diễn ra là một phần trong nhiệm vụ của OI để hiểu làm thế nào Trung Đông cổ đại ảnh hưởng đến nền văn minh phương Tây, và theo David Schloen, giáo sư về Ngôn ngữ và Văn minh Cận Đông và một học giả Trung Đông cổ đại, người chỉ đạo việc khai quật, khám phá là một phát hiện cực kỳ may mắn.

Schloen là một chuyên gia đáng kính trong khảo cổ học và lịch sử của Levant cổ đại (Syria và Palestine) từ năm 3000 đến 300 trước Công nguyên và đối với ông, thành phố này có giá trị văn hóa lớn nhất bởi vì đồ gốm được tìm thấy bên trong các tòa nhà chính xác nơi cư dân rời khỏi nó vào năm 1650 trước Công nguyên, cung cấp một cái nhìn sâu sắc về cách những ngày tiêu biểu được sử dụng bởi những người sống trong thành phố.

Trong số các cổ vật hàng ngày khác được phục hồi từ thành phố cổ đã khiến các nhà khảo cổ phấn khích là bát, cốc uống nước, nồi nấu và lọ lưu trữ, kim đồng được lưu trữ trong hộp xương và một bức tượng nữ thần bằng đồng. 

Và việc tìm thấy lớp Thời đại đồ đồng là một điều bất ngờ mà các học giả không chờ đợi. Khám phá bên trong họ phát hiện ra 10 phòng, một số trong đó có những bức tượng nhỏ và đồ gốm. 

Bằng chứng về việc nhang đã bị đốt cháy được tìm thấy và trong một căn phòng khác, một con dao găm được tìm thấy nằm trên sàn nhà, ngay tại nơi nó đã bị rơi cách đây vài thiên niên kỷ.

Trả lời những người mà người Hồi giáo đã cướp phá thành phố, Schloen nói rằng đó là một vị vua Hittite nổi tiếng tên là Hattušili I, một người cai trị sáng lập của Đế chế Hittite, có thủ đô nằm gần Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay và lãnh thổ của nó trải dài Tây Bắc Syria. 

Phát hiện này, theo các báo cáo được thực hiện bằng cách sử dụng hàng chục thập kỷ làm việc ghi lại lịch sử của khu vực và đặc biệt là việc tạo ra OI lề của từ điển rộng nhất của ngôn ngữ Hittite.

Vào đầu thế kỷ 17 trước Công nguyên, người Hittites bắt đầu mở rộng và thành phố Sam'al nằm trong khu vực lưu vực của họ. Các cuộc khai quật tại Sam'al đã tiết lộ người dân có thể đã đầu hàng và sau đó bị bán làm nô lệ. Sau khi tiếp tục cướp phá Babylon, quyền lực Hittite, cuối cùng đã sụp đổ dưới sức nặng của Ai Cập cổ đại và Schloen chỉ ra rằng các tác phẩm của Ai Cập nói rằng cuộc xung đột này đã kết thúc bằng một hiệp ước hòa bình vào năm 1250 trước Công nguyên.

Việt Hồng
.
.
.