Người đứng đầu chống ma túy bị bắt vì buôn ma túy

Chủ Nhật, 05/01/2020, 13:25

Một cựu quan chức an ninh cấp cao của Mexico, người đã lãnh đạo nước này trong công cuộc trấn áp tội phạm có tổ chức vào giữa những năm 2000, đã bị bắt ở Mỹ hôm 10-12 và bị buộc tội âm mưu nhập khẩu, phân phối ma túy và khai báo sai sự thật.

Ông Genaro Garcia Luna, 51 tuổi, đã bị bắt giữ tại Dallas bởi các đặc vụ Liên bang Mỹ. "Garcia Luna bị buộc tội nhận hối lộ hàng triệu đô la từ 'El Chapo' Guzman's Sinaloa Cartel trong khi ông ta lãnh đạo Lực lượng Cảnh sát Liên bang Mexico và chịu trách nhiệm đảm bảo an toàn công cộng ở Mexico", Luật sư Mỹ Richard P. Donoghue nói.

Garcia Luna phải đối mặt với 3 tội danh âm mưu nhập khẩu và phân phối cocaine và tội danh thứ tư là đưa ra những tuyên bố sai lệch liên quan đến đơn xin nhập tịch.

Ông Garcia Luna công tác tại Trung tâm Điều tra và An ninh Quốc gia Mexico vào cuối những năm 1980 trước khi chuyển sang Cảnh sát liên bang. Từ năm 2001 đến 2005, ông đứng đầu Cơ quan điều tra liên bang của Mexico, AFI, và là Bộ trưởng Công an. Từ năm 2006 đến 2012, ông công tác trong nội các kiểm soát cảnh sát liên bang,

Garcia Luna mới 38 tuổi, được bổ nhiệm bởi Tổng thống khi đó là Felipe Calderon, nhưng đã có gần 20 năm kinh nghiệm trong các dịch vụ an ninh của Mexico, phần lớn trong số đó là theo dõi tội phạm buôn bán ma túy có tổ chức.

"Ông ấy thực sự là kiến trúc sư của cuộc chiến chống ma túy của Calderon", Mike Vigil, cựu Giám đốc hoạt động quốc tế của Cục Quản lý Thực thi Ma túy Mỹ, người từng làm việc với Garcia Luna ở Mexico vào những năm 1990, nói.

Cuộc chiến đó bao gồm các cuộc triển khai quân sự lớn trong nước và chiến lược kingpin, đòi hỏi phải nhắm vào các cartel cấp cao trong nỗ lực làm suy yếu các băng đảng. Cách tiếp cận này đã bị chỉ trích vì thúc đẩy bạo lực nhiều hơn, cả bởi các lực lượng nhà nước và các băng đảng phân mảnh.

Theo tiết lộ, Garcia Luna đã nhận được hàng triệu đô la tiền hối lộ từ liên minh Sinaloa. Đổi lại, bản phát hành tuyên bố cartel đã được thông quan an toàn cho các lô hàng ma túy, thông tin thực thi pháp luật nhạy cảm về các cuộc điều tra nhắm vào nó và thông tin về các băng đảng đối thủ - tất cả đều cho phép nó chuyển số lượng ma túy nhiều lần vào Mỹ.

Hồ sơ tài chính mà Chính phủ Mỹ có được cho thấy vào thời điểm Garcia Luna chuyển đến Mỹ năm 2012, tài sản cá nhân của ông ta trị giá hàng triệu đô la, ngoài ra ông cũng bị cáo buộc nói dối về những hành vi phạm tội bị cáo buộc trên đơn xin nhập tịch năm 2018.

Một chi tiết các cáo buộc được đưa ra trong phiên tòa xét xử ông trùm băng đảng Sinaloa Joaquin "El Chapo" Guzman, người bị kết án về buôn bán ma túy và các cáo buộc khác ở quận Đông New York vào tháng 2. "Trong hai lần, cartel đã đích thân chuyển các khoản thanh toán hối lộ cho Garcia Luna trong những chiếc cặp chứa từ 3-5 triệu đô la" - hồ sơ cho biết.

Trong thời gian làm chứng vào tháng 11-2018, Jesus "El Rey" Zambada - em trai út của Ismael "El Mayo" Zambada, người được coi là đồng đẳng của Guzman ở cartel Sinaloa và giờ là thủ lĩnh thực tế của nó - cho biết cartel đã 2 lần hối lộ nhiều triệu đô la cho Garcia Luna.

Khoản thanh toán 3 triệu đô la, mà "El Rey" nói đã được trao cho Garcia Luna tại một nhà hàng ở Mexico City từ năm 2005 đến 2006, để đảm bảo ông ta sẽ bổ nhiệm một quan chức cụ thể làm cảnh sát trưởng ở Culiacan, thủ phủ của bang Sinaloa và là sân nhà của cartel.

"El Rey" cho biết khoản thanh toán khác, từ 3-5 triệu đô la, là vào năm 2007 và để đảm bảo rằng "ông ta không can thiệp vào việc kinh doanh ma túy" và nhờ đó "El Mayo" đã không bị bắt. Zambada cũng cho biết, Tập đoàn Sinaloa và các đối tác đã góp 50 triệu đô la tiền bảo vệ cho Garcia Luna.

Tổng thống Mexico Felipe Calderon (phải) với Giám đốc Cảnh sát Liên bang Genaro Garcia Luna

Vào thời điểm đó, Garcia Luna đã bác bỏ tuyên bố của Zambada, gọi chúng là "lời nói dối, phỉ báng và khai man". Hôm 11-12, Calderon nói rằng ông đã nghe về vụ bắt giữ Garcia Luna nhưng đang chờ xác nhận và biết thêm chi tiết, tweet rằng "vị trí của anh ta sẽ luôn có lợi cho công lý và luật pháp".

Vigil, người từng là trợ lý quốc gia DEA tới Mexico trong những năm 1990, đã hoài nghi về những cáo buộc được đưa ra trong phiên tòa Guzman và nói rằng ông "rất ngạc nhiên" trước vụ bắt giữ hôm 10-12. "Tôi đã làm việc với Genaro Garcia Luna," Vigil nói. "Chúng tôi, DEA, có mối quan hệ làm việc rất tốt với Genaro. Vào thời điểm đó, không có cáo buộc tham nhũng. Chúng tôi đã phối hợp điều tra với họ và chúng tôi chưa bao giờ thấy bất kỳ bằng chứng nào về sự thỏa hiệp".

Các cáo buộc được đưa ra trong phiên tòa đó dường như "ít đáng tin hơn", Vigil nói, phần lớn bởi vì, mặc dù được cho là đã đưa hối lộ để tránh bị bắt, Guzman đã bị bắt 2 lần thời chính quyền của Tổng thống Enrique Peña Nieto, người kế nhiệm Calderon vào văn phòng năm 2012. Nhưng có thể một quan chức cấp cao của Mexico có thể che khuất các hoạt động ở một khu vực từ công việc của họ với Mỹ ở một khu vực khác.

"Xét về những gì Mỹ nhìn thấy, nó rất khác so với những gì xảy ra trong Chính phủ Mexico, nhưng qua thời gian nếu ông ta nhận hối lộ, rõ ràng một số cuộc điều tra đó, bạn sẽ biết nếu họ bị xâm phạm," Vigil nói. "Nhưng có một số lĩnh vực có thể bị ngăn chặn về mặt nỗ lực của Chính phủ Mexico”.

Nếu bị kết án về tội âm mưu ma túy, Garcia Luna phải đối mặt với mức án tối thiểu bắt buộc là 10 năm và tối đa là tù chung thân. "Vụ bắt giữ hôm nay thể hiện quyết tâm của chúng tôi trong việc đưa ra công lý những người giúp các băng đảng gây ra thiệt hại tàn khốc cho Mỹ và Mexico, bất kể các vị trí mà họ nắm giữ trong khi phạm tội", Donoghue, luật sư Mỹ, cho biết trong bản phát hành, cảm ơn DEA, Bộ An ninh Nội địa, cũng như Cảnh sát thành phố New York và bang New York.

Bất kể kết quả của vụ án, nó làm mờ đi mối quan hệ song phương trong đó hợp tác chống tội phạm có tổ chức và buôn bán ma túy là một thành phần chính. "Tôi không biết bằng chứng chống lại Genaro Garcia Luna là gì", Vigil nói hôm thứ ba, "nhưng chắc chắn đó là một sự sỉ nhục khác đối với Mexico".

Bảo Uyên