Khó đảm bảo tỷ lệ 30% thời lượng phát sóng phim truyện Việt Nam

Đây là ý kiến được nhiều đại biểu đồng thuận tại Hội nghị - hội thảo triển khai Luật Điện ảnh, đóng góp ý kiến xây dựng dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Điện ảnh và dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 38/2021/NĐ-CP do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức tại Hà Nội vào chiều 26/9.

Theo ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Điện ảnh, Luật Điện ảnh năm 2022 đã kế thừa có chỉnh lý, sửa đổi, bổ sung 32 điều và quy định mới 18 điều so với Luật Điện ảnh năm 2006, sửa đổi bổ sung năm 2009. Luật Điện ảnh năm 2022 có những điểm mới cơ bản về khái niệm, chính sách của Nhà nước về phát triển điện ảnh, công nghiệp điện ảnh, những nội dung và hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động điện ảnh, sản xuất, phát hành, phổ biến phim…

Để bảo đảm việc triển khai thi hành Luật Điện ảnh, tạo sự thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được giao xây dựng 1 Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Điện ảnh và 4 Thông tư nhằm triển khai thực hiện đồng bộ, thống nhất từ 1/1/2023.

Tham gia góp ý tại hội thảo, các đại biểu đồng nhận định Luật Điện ảnh năm 2022 có nhiều điều chỉnh phù hợp thực tiễn nhưng cũng cần tiếp tục làm rõ hơn nhiều nội dung trong Nghị định hướng dẫn thi hành và nhiều nội dung tại thảo Nghị định chưa phù hợp.

Theo đạo diễn Đỗ Thanh Hải, Phó Tổng Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam, quy định thời lượng phát sóng phim truyện Việt Nam đạt ít nhất 30% so với tổng thời lượng phát sóng phim của mỗi đài truyền hình rất khó khả thi, đặc biệt là đối với các Đài truyền hình có quy mô vừa và nhỏ, các kênh truyền hình được sản xuất để phát sóng trên hệ thống truyền hình trả tiền. Hiện nay, trừ Đài Truyền hình Việt Nam, các đài truyền hình địa phương khó có thể đảm bảo thời lượng phát sóng nói trên.

Lý do thứ nhất vì cạnh tranh ngày càng gay gắt trong việc mua bản quyền phim Việt Nam đến từ các hạ tầng OTT và các hạ tầng streaming xuyên biên giới cung cấp dịch vụ tại Việt Nam. Với tiềm lực tài chính mạnh cho phép mua độc quyền nội dung trong thời gian dài hạn (5-10 năm), những hạ tầng này hiện giữ quyền 80% tổng số phim Việt chiếu rạp trong vòng 4 năm trở lại đây. Thứ hai là với sự phát triển mạnh mẽ của dịch vụ OTT, các công ty sản xuất phim cũng xây dựng app OTTT của riêng mình và giữ quyền độc quyền những phim do mình sản xuất để phát trên hạ tầng của mình mà không chia sẻ quyền với đơn vị phát sóng như trước đây. Đây cũng là xu hướng của ngành nghe nhìn toàn cầu và sẽ ngày càng rõ rệt hơn trong thời gian tới tại Việt Nam.

Cũng theo ông Hải khó khăn trong việc mua bản quyền sẽ buộc các kênh truyền hình trong nước đầu tư sản xuất phim để đảm bảo tỉ lệ phát sóng phim Việt Nam. Tuy nhiên, với chi phí đầu tư để sản xuất phim cũng ngày càng tăng cao và cao hơn nhiều so với chi phí mua bản quyền phim. Với xu hướng sụt giảm doanh thu của các kênh truyền hình tuyến tỉnh, đây thực sự là khó khăn rất lớn của các Đài truyền hình truyền thống và các kênh truyền hình trả tiền trong nước. Thứ ba là việc vi phạm bản quyền phim trên nền tảng internet trở nên rất nghiêm trọng và gây thiệt hại rất lớn cho những đơn vị sản xuất phim. Nếu không có những chính sách và biện pháp bảo vệ bản quyền cương quyết và mạnh mẽ hơn thì các doanh nghiệp trong nước sẽ rất khó có thể đầu tư lâu dài trong việc sản xuất phim Việt Nam, đặc biệt là phim có chất lượng cao.

Về giải pháp, ông Hải đề nghị tỷ lệ phát sóng phim Việt Nam nên giảm xuống còn 10% và cần có sự đồng bộ với chính sách khuyến khích phát triển điện ảnh trong nước, cần xem xét quy định ưu đãi thuế và các ưu đãi khác như hoàn một phần chi phí sản xuất phim đối với các dự án sản xuất phim trong nước.

Ý kiến về tỷ lệ phim của đạo diễn Đỗ Thanh Hải cũng đã nhận được sự đồng tình của nhiều Đài truyền hình, cơ quan quản lý Nhà nước, trong đó có đại diện của Cục Phát thanh Truyền hình, Bộ Thông tin và Truyền thông…

Cũng tại hội thảo, các đại biểu cũng đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét làm rõ thêm nhiều vấn đề quanh phân loại phim, quy trình thực hiện dự án sản xuất phim sử dụng ngân sách nhà nước, phổ biến phim trên không gian mạng, thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh…

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông cho biết, Ban tổ chức sẽ tiếp thu các ý kiến và sẽ có những điều chỉnh phù hợp trước khi trình dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Điện ảnh và dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 38/2021/NĐ-CP trước khi trình lên Thủ tướng Chính phủ.