Phía sau thành công luôn có hậu phương vững chắc
1. Hôm gặp tôi, Thiếu tá Thỏa cùng đồng đội vừa bắt giữ Hoàng Thị Thắm (27 tuổi, trú tại huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai), kẻ có lệnh truy nã đặc biệt của Công an tỉnh Lào Cai về hành vi mua bán trái phép chất ma túy. Để bắt giữ thành công đối tượng này, trước đó Thiếu tá Thỏa cùng đồng đội đã tốn không ít tâm sức. Thắm và chồng là những đối tượng cầm đầu đường dây mua bán trái phép, hoạt động gây nhức nhối trên địa bàn tỉnh Lào Cai trong một thời gian dài, thủ đoạn hoạt động vô cùng tinh vi…
Nhưng “vỏ quýt dày có móng tay nhọn”, sau một thời gian hoạt động, vợ chồng Thắm cũng bị bắt giữ. Vào thời điểm đó, Thắm đang có thai nên được tại ngoại chờ ngày thi hành án… Trong những ngày đó, Thắm nung nấu ý định bỏ trốn bằng mọi cách. Qua nhiều mối quan hệ, Thắm bắt mối với các đối tượng người Việt ở Trung Quốc rồi sang đó làm ăn, hai đứa con thơ dại để lại cho ông bà nội nuôi dưỡng. Khiếp sợ trước bản án nghiêm khắc dành cho những kẻ gieo rắc “cái chết trắng”, suốt một thời gian dài người đàn bà tội lỗi đó không dám về quê nhà, dù đêm đêm chị ta khóc thầm vì thương con…
 |
| Thiếu tá Nguyễn Bá Thỏa (người ngoài cùng bên phải) đang dẫn giải đối tượng truy nã. |
Trước thời điểm Thắm bị bắt, Công an tỉnh Lào Cai nhiều lần tổ chức lực lượng xác minh về Thắm và có thông tin đối tượng này vẫn về huyện Yên Bình (Yên Bái) thăm gia đình bố mẹ đẻ ở đó. Thông tin này được Công an tỉnh Lào Cai trao đổi với Phòng PC 52 Công an tỉnh Yên Bái. Cầm tập hồ sơ truy nã Thắm, Thiếu tá Thỏa không khỏi lo lắng. Thắm biết hành vi phạm tội của mình rất nghiêm trọng, nếu xét xử có lẽ phải bóc lịch hàng chục năm. Chính vì điều đó, đối tượng rất tinh quái hòng che giấu tung tích của bản thân. Đối tượng này lại đang sinh sống ở nước ngoài, việc đi lại rất thất thường. Chỉ cần một lần bắt hụt thì Thắm sẽ không về nước trong nhiều năm. Suy nghĩ là vậy, Thiếu tá Thỏa thận trọng nắm tình hình và thu thập nguồn tin từ những quần chúng tốt.
Giữa tháng 2/2013, Thiếu tá Thỏa có thông tin đối tượng Thắm xuất hiện tại địa bàn… Đó là một ngày trời mưa tầm tã, cái lạnh của vùng núi tái tê, có thông tin anh và đồng đội vội vã lên đường. Gần một đêm trắng, họ bí mật quan sát quanh căn nhà của bố, mẹ Thắm rồi lại xác minh thông tin. Đến rạng sáng, họ xác định chính xác Thắm đang ở trong nhà một người họ hàng ở gần đó đã ập vào bắt giữ. Lúc đó là 6h sáng, Thắm đang say giấc nồng…
Thấy anh thường đi sớm về khuya, người vợ bao năm má ấp môi kề cũng có lần tâm sự: “Công việc của anh vì sao phải đi nhiều như vậy?”. Biết vợ chạnh lòng vì những ngày cuối tuần, hay những khi tết đến xuân về, nhà nhà đoàn viên sum họp thì chồng lại bắt tay vào công việc nên Thiếu tá Thỏa chỉ biết nhẹ nhàng giải thích… Tận dụng những quãng thời gian rảnh rỗi, anh dành cho gia đình và vợ con. Mỗi chuyến công tác xa nhà trở về được nghe tiếng cười của con trẻ, được ôm con vào lòng là niềm hạnh phúc lớn lao nhất với anh. Tâm sự với chúng tôi, Thiếu tá Thỏa giải bày: Chính hậu phương vững chắc ấy là điểm tựa giúp tôi luôn hoàn thành nhiệm vụ được lãnh đạo đơn vị phân công.
Hiệu quả công việc đã được thể hiện bằng những con số thật ấn tượng: Chỉ tính riêng những tháng đầu năm 2013, anh đã cùng đồng đội bắt giữ và vận động 6 đối tượng có lệnh truy nã ra đầu thú. Trong đó có những đối tượng vô cùng manh động, liều lĩnh có nhiều tiền án, tiền sự. Trong những trường hợp này, ngoài bản lĩnh của người cán bộ trinh sát truy nã, trình độ nghiệp vụ, lòng yêu nghề còn đòi hỏi sự tận tâm và trách nhiệm với công việc. Bởi chỉ cần ngại khó, ngại khổ thì sẽ khó lòng thành công.
Bận rộn với những chuyến công tác xa gia đình, Thiếu tá Thỏa không có nhiều thời gian dành cho vợ và con như muốn bù đắp phần nào sự thiệt thòi… Một kỷ niệm mà Thiếu tá Thỏa chẳng dễ quên, đó là lần bắt giữ Vũ Minh Đức (42 tuổi, trú tại phường Yên Ninh, TP Yên Bái). Trước khi bị truy nã về hành vi cướp tài sản, Đức từng bị bắt giữ về tội mua bán trái phép chất ma túy. “Nhàn cư vi bất thiện”, trong lúc rảnh rỗi Đức tham gia chơi cờ bạc. Song vận đỏ không phải lúc nào cũng đến với anh ta… Cay cú vì bị thua đậm, Đức tổ chức cướp lại tài sản đã mất.
Với hành vi trên đối tượng này bị cơ quan CSĐT Công an tỉnh Yên Bái ra quyết định truy nã về tội cướp tài sản. Hoàn cảnh của Đức rất đặc biệt. Khi tiếp nhận hồ sơ của đối tượng này, Thiếu tá Thỏa đã nhận thấy những điểm trên. Bố Đức qua đời từ cách đây nhiều năm, Đức giờ chỉ còn một bà mẹ đã bước vào tuổi xưa nay hiếm. Anh đã đặt mình vào vị trí của Đức để hiểu được tâm lý của kẻ tội phạm đang trốn lệnh truy nã. Đức là con trưởng trong gia đình, sau khi vợ bỏ đi, Đức luôn day dứt về người mẹ đang sống trong cảnh cô đơn. Song vì sợ hãi, vì chưa hiểu được chính sách khoan hồng của pháp luật đối với những người phạm tội mà đối tượng này vẫn tiếp tục trốn chui, trốn lủi.
Chẳng quản vất vả, Thiếu tá Thỏa tìm gặp mẹ Đức, tìm hiểu tâm lý của mẹ Đức và những người thân trong gia đình, có khả năng thuyết phục Đức ra đầu thú. “Vạn sự khởi đầu nan”, mọi sự lúc đầu thật không dễ dàng. Nhưng vất vả không làm Thiếu tá Thỏa chùn bước. Anh kiên trì gặp gỡ mẹ đẻ rồi bố mẹ nuôi của Đức. Khi đã hiểu ra được chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước, đối tượng Đức đã đến cơ quan Công an đầu thú vào mùng 2 Tết âm lịch.
2. Tâm sự với chúng tôi, Thiếu tá Thỏa giãi bày: Tâm lý của những kẻ trốn chạy đều giống nhau, họ nơm nớp lo sợ… Có những người cả đời chỉ mong được một lần về lại nơi chôn rau cắt rốn nhưng những điều tưởng bình dị ấy cũng không dễ thực hiện. Cũng vì thế, việc lần tìm tung tích của đối tượng trốn truy nã, đặc biệt là những đối tượng trốn lẩn trốn ở nước ngoài vô cùng gian nan. Trong những trường hợp như vậy, chỉ cần nản lòng là có thể bỏ qua tất cả.
Thực tế cho thấy, có những đối tượng truy nã đến 1/3 cuộc đời mà rất nhiều thế hệ trinh sát phải dày công đeo bám. Song đã là con người thì tất yếu phải có mối quan hệ với những người khác, đó là quy luật. Và nếu người trinh sát tỷ mỷ, lăn lộn với địa bàn sẽ có được những thông tin đắt giá phục vụ cho việc mở một vụ án. Công việc của người lính truy nã gần như một cái kết cuối cùng, bởi còn một đối tượng nhởn nhơ ngoài xã hội nghĩa là vụ án còn dang dở. Đó chính là điều thôi thúc Thiếu tá Thỏa tiếp tục phá án.
Tốt nghiệp Học viện Cảnh sát nhân dân, Thiếu tá Thỏa về nhận công tác tại Đội CSĐT tội phạm về TTXH, Công an huyện Yên Bình. Hơn chục năm gắn bó với nghiệp điều tra, năm 2011 anh được điều động về Phòng PC 52 Công an tỉnh Yên Bái. “Vạn sự khởi đầu nan”, những ngày đầu đơn vị mới thành lập còn bộn bề khó khăn, Thiếu tá Thỏa cùng đồng đội có mặt ở khắp các địa bàn, lập danh sách các đối tượng trốn lệnh truy nã; dựng mối quan hệ của các đối tượng…
Anh tâm sự: Làm công tác truy nã đòi hỏi sự tỷ mỷ và thận trọng. Mỗi hồ sơ được lãnh đạo đơn vị giao nhiệm vụ, anh thường dành nhiều thời gian và công sức để nghiên cứu, tìm hiểu về nguyên nhân dẫn đến hành vi phạm tội của đối tượng, từ đó lần tìm các đầu mối, dựng mối quan hệ giữa chúng với những người có liên quan. Không ít lần trong hành trình lần tìm tung tích những kẻ trốn truy nã, Thiếu tá Thỏa và đồng đội phải đối mặt với hiểm nguy. Một trong số đó là lần bắt giữ Phan Huy Tuấn, trú tại TP Yên Bái.
Thiếu tá Thỏa kể lại: Tuấn là đối tượng có lệnh truy nã về hành vi cố ý gây thương tích. Khi bị cơ quan điều tra bắt giữ, Tuấn dạt về Quảng Ninh… rồi lại chứng nào tật nấy, tiếp tục gây ra một vụ án khác, gây tổn hại hơn 60% sức khỏe cho một nạn nhân khác. Hơn 3 năm bỏ trốn, Tuấn không liên lạc về với gia đình. Việc bắt giữ Tuấn là yêu cầu được Ban giám đốc Công an tỉnh Yên Bái đặt ra.
Nhận nhiệm vụ, Thiếu tá Thỏa không khỏi trăn trở! Vậy là một chiếc xe máy cà tàng, một ba lô anh lên đường rong ruổi. Góp nhặt từng chút tài liệu và qua các biện pháp nghiệp vụ, Thiếu tá Thỏa có thông tin đối tượng lẩn trốn tại nhà một người chú ruột ở huyện Bắc Hà (Lào Cai), song cụ thể địa chỉ nào thì cũng không rõ. Vượt hàng trăm kilomet đường rừng núi quanh co hiểm trở, khi họ có mặt tại địa bàn thì trời đã xế chiều. Vừa mệt, vừa đói. Đúng 18h cùng ngày, họ phát hiện Tuấn đang lẩn trốn trong một lán trại trên đỉnh núi cao… Biết bị vây bắt, Tuấn chống trả quyết liệt nhưng đã bị Thiếu tá Thỏa và đồng đội khống chế kịp thời.
Chia tay chúng tôi, Thiếu tá Thỏa và đồng đội lại lặng lẽ lên đường, sắc áo của họ hòa lẫn với màu xanh thẫm của núi rừng Tây Bắc…
